De geschiedenis van Jonkerbosch

17 September 1944 is een belangrijke dag: de bezetting door de Duitsers is ten einde, maar... de grote wens dat we Jonkerbosch weer kunnen betrekken gaat niet in vervulling. De Amerikanen komen. Broeder econoom krijgt toestemming om één kamer te betrekken. 's Avonds is er nog een zwaar Duits bombardement.
De Rode Kruissoldaten halen de gewonden uit de stad naar Jonkerbosch toe. De gesneuvelden worden in het veld achter de school begraven.

De tijdelijke Engelse oorlogsbegraafplaats: het open veld achter de school (bron: Regionaal Archief Nijmegen)

De Amerikanen verdwijnen en de Engelsen komen. Alhoewel de Duitsers onze vijanden waren moet gezegd worden dat zij Jonkerbosch keurig hadden onderhouden. Dit kan niet gezegd worden van de Amerikanen en de Engelsen, die het als oorlogsbuit beschouwden; plantsoenen worden platgereden, deuren geforceerd en de apotheek geplunderd.

Eindelijk rond Pasen 1945 zijn alle "bezetters" verdwenen en kunnen we dus na drie lange jaren terugkeren naar ons Jonkerbosch.
Begin november 1945 komt de Provinciaal Overste meedelen dat de broeders niet langer op de Winckelsteegh zullen blijven werken. Dit besluit wordt door het Departement van Justitie erg betreurd. De jongens vertrekken deels naar het Rijksopvoedingsgesticht te Doetinchem, anderen naar verschillende katholieke opvoedingsinrichtingen.
De broeders gaan naar andere huizen binnen de congregatie.

Jonkerbosch raakt weer in zijn gewone doen en heeft weer volop toekomstplannen. De zolder van het hoofdgebouw wordt ingericht als film- en toneelzaal en er wordt een nieuw hertenkamp aangelegd.

In het voorjaar van '47 begint men met de opgraving van de lijken die overal op het terrein begraven zijn en ze worden opnieuw begraven op een door de gemeente aangeboden terrein dat zal heten het "British Military Cemetry Jonkerbosch".

De definitieve begraafplaats: Jonkerbos War Cemetry, Mollenhutscheweg (Burgemeester Daleslaan 35). Adoptanten van het graf (de 7e klas van de St. Tarcisiusschool) bezoeken op 15 juni 1947 met de broer van de in 1942 gesneuvelde Britse militair Reginald Alfred MINCHIN zijn laatste rustplaats.

In de zomer van '47 wordt "De Westerhelling" aangekocht om te gaan dienen als schakel voor de jongens tussen Jonkerbosch en de maatschappij d.m.v. vakonderwijs. Er komt een schoenmakerij o.l.v. de bij velen van ons bekende broeder Tijssen, een bloemisterij en een boekbinderij.
Op Jonkerbosch is het aantal pupillen gestegen tot 195, alles zit vol. Met verdere opnames moeten we wachten totdat er uitgebreid mag worden.

Er wordt begonnen met de bouw van een nieuwe kapel die ook als ontspanningszaal gebruikt kan worden. Een deel van de keuken wordt erbij betrokken. Op 13 december 1948 wordt er de eerste H. Mis opgedragen.

Het dak van de keuken wordt aan één kant geopend en een nieuwe ruimte, aanvankelijk kapel, later recreatiezaal, wordt er a.h.w. ingeschoven (17 september 1948).

De aanbouw is bijna klaar. Links het hoofdgebouw met noordelijke erker (5 december 1948)

Met Kerstmis 1950 verschijnt het eerste contactblad, dat oorspronkelijk de naam "Jonkerbosch" zou krijgen, maar dit wordt op het laatste moment veranderd in: "Schakel, contactblad der Broeders van Liefde".
De inhoud van de eerste Schakel is als volgt:

Bij het verschijnen
Samenwerken bij de godsdienstige opvoeding
Schoolvoetbal
Vrijetijdspassering
Wat moet mijn kind worden
Schoolfilm
Wenken voor de ouders
Trimesterjournaal

Het voorwoord uit het eerste nummer is wel leuk om te lezen en volgt dan ook hierna:

"Mag ik me aan U voorstellen? Mijn naam is "Schakel" Niet zoals U Jan of Piet gedoopt werd. Met Hein of Klaas was U ook tevreden geweest. Mijn naam hoort echter Schakel te zijn. Het is toch mijn bedoeling Jonkerbosch en thuis aaneen te schakelen. Ik wil het contact en de band tussen Jonkerbosch en thuis zo mogelijk verstevigen.

Ik zag het levenslicht rond Kerstmis van het Heilig Jaar 1950. Het een en ander verliep voorspoedig en, na de strubbelingen van de kinderziekten, hoop ik zoveel levensvatbaarheid te bezitten, dat ik mij driemaal per jaar bij U kan aandienen. Ik hoop dit te doen op het einde van elk trimester. Als U mij niet vervelend vindt, hoop ik mijn bezoeken aan U te vermeerderen.

Elk blijk van belangstelling Uwerzijds, zal ik ten zeerste waarderen.
Voor opbouwende kritiek houd ik mij aanbevolen en gaarne stel ik U mijn ruimte beschikbaar voor interessante onderwerpen. Hebt U mijn kleedje bekeken? St. Tarcisius houdt de fakkel van het onderwijs in de linkerhand. De rechterhand omvat hen, die thuis achterbleven en, in geestelijk contact, bidden voor het kind, dat ter opvoeding aan Jonkerbosch werd toevertrouwd.


De voorzijde van het Contactblad der Broeders van Liefde te Nijmegen; de tekening van St. Tarcisius is van Gé Tummers, Nijmegen