F

F.C. Donderslaan

openbare ruimte ID 0268300000001054

wijk 17 Heijendaal

Besluit B&W d.d. 20 januari 1976: F.C. Donderslaan
ptt post 1991: donderslaan, f c

Franciscus Cornelis (Frans) Donders (Tilburg 27 mei 1818 – Utrecht 24 maart 1889), hoogleraar geneeskunde en fysiologie; zie www.biografischportaal.nl, www.thuisinbrabant.nl/personen

"Franciscus C. Donders (1818-1889), Nederlands fysioloog, oogheelkundige. Europees vermaard door zijn onderzoekingen op het gebied der fysiologie en de oogheelkunde, o.a. over de leer van het scheef zien." (Hendriks 1987)

De F.C. Donderslaan loopt van de Heyendaalseweg naar de Eduard Noyonslaan. Aan de kant van de Heyendaalseweg stond al voor 2005 een rood-wit hek. Aan de linkerkant lag de Herman Boerhaavelaan. Door de bouw van de parkeergarage (bouwjaar 2007) ligt een groot deel van deze openbare ruimte ingeklemd tussen het Bedrijvencentrum, F.C. Donderlaan 2 Nijmegen, en de parkeergarage, Eduard Noyonslaan 3 Nijmegen. De (gewijzigde) geometrie van de openbare ruimte is niet door de gemeenteraad vastgesteld.

F73

snelle fietsroute Cuijk - Nijmegen

De nieuwe uniforme bewegwijzering* dateert uit het najaar van 2021. Borden met een grijze achterkant zijn voorzien van een sticker met de tekst: 'VERVANGEN 2041'.

F173a

noordelijke snelle fietsroute Beuningen (Ewijk) - Nijmegen

De bewegwijzering begint bij het kruispunt Schoenaker - van Heemstraweg (kruispuntnummer 05539) in de woonplaats Ewijk en loopt naar het kruispunt Voorstadslaan - Weurtseweg (kruispuntnummer 01893) in de woonplaats Nijmegen.

F173b

zuidelijke snelle fietsroute Beuningen (Beuningen Gld) - Nijmegen

De bewegwijzering begint bij het kruispunt (kruispuntnummer 74596) Schoenaker - Koningstraat in de woonplaats Beuningen Gld en loopt naar het kruispunt St. Annastraat - Houtlaan (kruispuntnummer 18897) in de woonplaats Nijmegen.

Op het kruispunt Schoenaker - van Heemstraweg (kruispuntnummer 05539) in de woonplaats Ewijk staat een voorwijzer met (F173b).

F325

snelle fietsroute Arnhem - Nijmegen

De bewegwijzering eindigt op het Stationsplein (kruispuntnummer 00049) in de woonplaats Nijmegen op de hoek van de van Schaeck Mathonsingel.

F325w

gedeelte snelle fietsroute Arnhem - Nijmegen

Bij het kruispunt Vrouw Udasingel - Notenlaantje (kruispuntnummer 74317) in de woonplaats Lent wordt op wegwijzer 74317/002 onderscheid gemaakt tussen F325 en F325w. De westelijke route via de Salamancastraat in de richting van station Nijmegen Lent wordt hier aanduid met F325w. Op andere locaties is deze aanduiding niet aangetroffen (situatie op 14 maart 2018).

Faberplein

wijk 01 Stadscentrum

Mariënburg 59 t/m 76 Nijmegen

Fabrica

openbare ruimte ID 0268300000001833 (administratief gebied)

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 11 mei 2016: Fabrica

Fabrica, buurt in de wijk Biezen met de volgende openbare ruimten:
a. raadsbesluit d.d. 14 juli 2021: Patriastraat, Prikklokstraat, Silostraat, Slachthuisstraat;
b. besluit B&W d.d. 14 september 2021: Slachthuisweg (was: Slachthuisstraat)

Voor de straatnaamgeving in de buurt Fabrica is op 11 mei 2016 het thema Industrieel verleden vastgesteld. Een tekening met de geometrie van de openbare ruimte ontbreekt. De buurt is door het bevoegde gemeen­telijke orgaan van een naam voorzien, maar niet als zodanig aangewezen.*

De gemeenteraad heeft op 28 april 2021 het bestemmingsplan 'Nijmegen Waalfront - 5 (Ulpia en Fabrica)' gewijzigd vastgesteld.*

Fabrieksweg

openbare ruimte ID 0268300000001055: ingetrokken
openbare ruimte ID 0268300000001662

wijk 25 Haven- en industrieterrein

Raadsbesluit d.d. 4 april 1956: Fabrieksweg
ptt post 1978: fabriekswg
Raadsbesluit d.d. 28 september 2011: Fabrieksweg
Raadsbesluit d.d. 18 januari 2012: onttrekking (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 21 december 2016: wijziging geometrie

"Gelegen op het haven- en industrieterrein. Fabriek, industrieel grootbedrijf, waarin de produktie langs mechanische of chemische weg plaatsvindt. Ook het gebouw als zodanig (het fabrieksgebouw)." (Hendriks 1987)

Een deel van de Fabrieksweg is in 2011 verdwenen in verband met de aanleg De Oversteek en het Nymaplein. De gemeenteraad heeft op 18 januari 2012 een besluit als bedoeld in artikel 9 van de Wegenwet genomen om een gedeelte van de Fabrieksweg aan het openbaar verkeer te onttrekken.

Bij het raadsbesluit d.d. 21 december 2016 is geen rekening gehouden met het adres Verlengde Energieweg 50 Nijmegen op de hoek van de Kanaalstraat.

Factorijweg

openbare ruimte ID 0268300000000131

wijk 24 Neerbosch-Oost

Raadsbesluit d.d. 3 juli 1991: Factorijweg

factorij, oude benaming voor magazijn en kantoor van handelsonderneming in vreemde landen

Fagelstraat

openbare ruimte ID 0268300000001056

wijk 04 Altrade

Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Fagelstraat
Nijmegen 1900: Fagelstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Fagelstraat
ptt post 1978: fagelstr

François Nicolaas Fagel (Nijmegen 3 februari 1655 [doop] – Sluis 23 februari 1718), luitenant-generaal, gouverneur van Sluis (1713-1718); zie Nijmeegse Biografieën 2013, pp. 56-57, www.biografischportaal.nl

"François Nicolaas Baron Fagel, zoon van den Nijmeegschen burgemeester Nicolaas Fagel, werd 3 Februari 1655 te Nijmegen gedoopt en overleed op 23 Februari 1718 als Gouverneur van Sluis. Hij verwierf zich veel roem als krijgsman in den negenjarigen oorlog (1688-1697) en in den Spaanschen successie-oorlog (1702-1713). In dezen laatsten oorlog was hij luitenant-generaal en maakte zich bijzonder verdienstelijk voor Nijmegen bij den aanval op de stad door de Franschen op 11 Juni 1702." (Teunissen 1933)

Fagotpad

Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Fagotpad

fagot, houten blaasinstrument

Fahrenheitstraat

openbare ruimte ID 0268300000001057

wijk 15 Grootstal

Raadsbesluit d.d. 16 oktober 1957: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 27 november 1957: Fahrenheitstraat
Raadsbesluit d.d. 14 mei 1958: Fahrenheitstraat
ptt post 1978: fahrenheitstr

Daniel Gabriel Fahrenheit (Danzig 24 mei 1686 – 's-Gravenhage 16 september 1736), Duitse natuurkundige en glasblazer; zie www.biografischportaal.nl

"Gabriël Daniël Fahrenheit (1686-1736), Duits natuurkundige, bekend vanwege de door hem gedefinieerde temperatuurschaal. Het smeltpunt van ijs ligt dan bij 32 gr., het kookpunt van water bij 212 graden." (Hendriks 1987)

"Na een aantal reizen vestigde hij zich in 1717 als glasblazer in Amsterdam en begon daar thermometers en barometers te maken. In zijn Amsterdamse huis gaf hij colleges.
In 1736 vertrok hij naar Den Haag alwaar hij datzelfde jaar overleed. Hij is in de Kloosterkerk aan het Lange Voorhout begraven. Daar hangt nog een kleine herdenkingsmonumentje." (historie.hdpnet.nl)

Fanfarestraat

openbare ruimte ID 0268300000001058

wijk 24 Neerbosch-Oost

Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Fanfarestraat
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Fanfarestraat
ptt post 1978: fanfarestr

fanfare, muziekkorps met koperen blaasinstrumenten, saxofoons en slagwerk

Faradaystraat

openbare ruimte ID 0268300000000192

wijk 15 Grootstal

raadsvoorstel d.d. 26 november 1996 (225/1996): Franckstraat
raadsvergadering d.d. 18 december 1996: voorstel ingetrokken
raadsvoorstel d.d. 4 februari 1997 (32/1997): Faradaystraat
Raadsbesluit d.d. 5 maart 1997: Faradaystraat

Michael Faraday (Londen 22 september 1791 – Londen 25 augustus 1867), Engelse natuur- en scheikundige

Naar hem zijn genoemd de eenheid van elektrische capaciteit (farad), de kooi van Faraday, de wet van Faraday, de Faraday Society en het Davy Faraday Research Laboratory in Londen.

Fausto Coppipad

openbare ruimte ID 0268300000000182

wijk 40 't Acker

Raadsbesluit d.d. 18 december 1996: Fausto Coppipad

"Aan het fietspad, dat loopt van de IJpenbroekweg ten zuiden van de Neerbosscheweg in zuid-westelijke richting tot de Meeuwse Acker 20e straat, de naam Fausto Coppipad te geven met straatcode 24.138." (raadsvoorstel 224/1996, beslispunt 9)

Fausto Coppi (Castellania Coppi 15 september 1919 – Tortona 2 januari 1960), Italiaanse wielrenner, bijnaam 'Il Campionissimo' (kampioen der kampioenen), stierf op 40-jarige leeftijd aan malaria.

Als eerbetoon aan de legendarische Italiaanse wielrenner heeft zijn geboortedorp Castellania de naam in 2019 veranderd in Castellania Coppi.*

Fazantstraat

Besluit B&W d.d. 22 september 1948: Fazantstraat
Besluit B&W d.d. 12 oktober 1948: Fuutstraat

fazant (Phasianus colchicus), hoendervogel

Vanwege mogelijke verwarring met de naam Van 't Santstraat werd de straatnaam al na enkele weken vervangen door Fuutstraat.

Federico Fellinistraat

openbare ruimte ID 0268300000001844

wijk 60 Ressen

Raadsbesluit d.d. 28 maart 2018: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Federico Fellinistraat
Besluit B&W d.d. 21 juni 2022: wijziging geometrie
Besluit B&W d.d. 20 september 2022: intrekking wijziging
Raadsbesluit d.d. 2 november 2022: wijziging geometrie

Federico Fellini (Rimini 20 januari 1920 – Rome 31 oktober 1993), Italiaanse filmregisseur

Federico García Lorcastraat

Feithstraat

openbare ruimte ID 0268300000001059

wijk 10 Nije Veld

Raadsbesluit d.d. 23 november 1918: Feithstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Feithstraat
ptt post 1978: feithstr

Mr. Rhijnvis Feith (Zwolle 7 februari 1753 – Zwolle 8 februari 1824), dichter, proza- en toneelschrijver, burgemeester van Zwolle (1780-1787); zie www.biografischportaal.nl

"Rhijnvis Feith (1753-1824), Nederlands letterkundige, als dichter vertegenwoordiger der toen in zwang zijnde sentimentele romantiek, overigens groot literatuurkenner, burgemeester van Zwolle." (Hendriks 1987)

Fenikshof

openbare ruimte ID 0268300000001599

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Feniksplein, Wielewaalstraat
raadsvoorstel d.d. 20 april 2010 (69/2010): Fenikshof
Raadsbesluit d.d. 19 mei 2010: aangehouden
Raadsbesluit d.d 15 september 2010: Fenikshof

feniks, phoenix, fabeldier uit de Griekse mythologie dat steeds weer uit zijn eigen as verrees

hof gelegen tussen Voorstadslaan, Sperwerstraat en Marialaan

Feniksplein

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Feniksplein
raadsvoorstel d.d. 20 april 2010 (69/2010): Fenikshof
Raadsbesluit d.d. 19 mei 2010: aangehouden
Raadsbesluit d.d 15 september 2010: Fenikshof

Ferdinand Biesselshof (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000001898

woonplaats Lent

wijk 70 Lent

Raadsbesluit d.d. 31 maart 2021: Ferdinand Biesselshof

Ferdinand Hubertus Biessels (Nijmegen 30 september 1902 – Nijmegen 28 maart 1974), Nijmeegse verzetsdeelnemer in de Tweede Wereldoorlog*

Biessels woonde met zijn gezin op het adres Sophiaweg 89 Nijmegen. Hij is begraven op de begraafplaats Heilig Land Stichting.

Ferry Portierlaan

Ferry Portierstraat

openbare ruimte ID 0268300000001790

wijk 20 Biezen

raadsvoorstel d.d. 25 november 2014 (161/2014): Ferry Portierlaan
Raadsbesluit d.d. 17 december 2014: afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 28 januari 2015: intrekking voorstel (akkoord)
raadsvoorstel d.d. 22 februari 2015 (40/2015): Ferry Portierstraat
Raadsbesluit d.d. 1 april 2015: Ferry Portierstraat

Ernst Ferdinand Portier (Malang 15 mei 1916 – Nijmegen 27 mei 2008), Indische Nijmegenaar

Voormalig dwangarbeider aan de Burmaspoorweg die wist te vluchten en bij de ethnische minderheid de Karens terecht kwam, waar hij tweeëneenhalf jaar kon schuilen.

Festoenpad

openbare ruimte ID 0268300000001060

wijk 23 Heseveld

Raadsbesluit d.d. 10 juni 1953: Festoenpad

festoen, feston, loofwerk, gevelversiering in de vorm van een slinger van bladeren, vruchten of bloemen (guirlande)

Fibulastraat

openbare ruimte ID 0268300000000338

woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)

wijk 50 Oosterhout

Raadsbesluit d.d. 31 oktober 2001: Fibulastraat

fibula, bronzen Romeinse mantelspeld, vondst uit Bataafs dorpje onder deze wijk (0 – 250 na Chr.)

De adressen Fibulastraat 2 t/m 48 Oosterhout gemeente Nijmegen zijn met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Terralaan 11 t/m 57 Nijmegen.

Fier Nevengas

Flansgasje

"Vervallen naam (1394) van een niet nader aan te duiden gas (...) die aan de Houtstraat gelegen was; mogelijk de Floringgasje." (Teunissen 1933)

Flavus

openbare ruimte ID 0268300000000198

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 19 november 1997: Flavus

"Flavus (de blonde), zoon van Vihirmas, op votiefsteen in februari 1697 gevonden te Ruimel, gemeente St.-Michielsgestel, gewijd aan Magusanus Hercules (in Rijksmuseum van Oudheden te Leiden). Flavus wordt daarop genoemd 'Summus Magistratus Civitas Batavorum', opperste magistraat van het bestuursgebied van de Bataven. Datering: eerste helft van de eerste eeuw na Christus." (raadsvoorstel 173/1997, bijlage)

"Er zijn nog geen aanwijzingen dat er veel Bataven in Oppidum Batavorum woonden. Zelfs de belangrijkste Bataven lijken in die tijd bij voorkeur op het platteland gewoond te hebben. We hoeven hierbij maar te refereren aan de Bataaf Flavus (...)." (Archeologie in Nederland, 3 januari 2007)

"Op het terrein tussen de Weurtseweg, Bronsgeest-, Biezen- en Waalstraat werd in de tweede helft van de jaren '90 een nieuw wijkje gebouwd. Sinds het begin van de 20ste eeuw lag hier een fabrieksterrein, waar onder andere een houthandel was gevestigd. Van het fabriekencomplex bleef alleen de directeurswoning behouden. Deze staat nu op een prominente plaats aan Flavus." (Roodenburg z.j.)

Fleminghstraat

openbare ruimte ID 0268300000001061

wijk 23 Heseveld

Besluit B&W d.d. 29 maart 1949: Fleminghstraat
ptt post 1978: fleminghstr

Jaspar Flemingh (Jaspar Vlemynck) (Osnabrück eind 15e eeuw – Groningen ca. 1562 [?]), muntmeester; zie Nijmeegse biografieën 2004, pp. 44-45

"Jaspar Lambert Flemingh (Jaspar Lambert Vlemynck), hertogelijk muntmeester. In 1533 aangesteld voor zes jaren om te Nijmegen, Zutphen en Bommel gouden en zilveren munten te slaan." (Hendriks 1987)

"In 1531 werd de 92-jarige Lammert Vlemminck, muntmeester van hertog Karel van Gelre en van enkele Duitse steden, wegens valsemunterij te Osnabrück in kokende olie ter dood gebracht. Zijn zoon Jasper, die bij de praktijken van zijn vader betrokken zou zijn geweest, wist aan vervolging te ontkomen. In 1532 dook hij op in Nijmegen, waar hij het burgerrecht kreeg. Een jaar later benoemde de Gelderse hertog hem tot muntmeester, mogelijk ook te Nijmegen. Omstreeks 1538 kwam Flemingh tevens als muntmeester in dienst van de stad Nijmegen. (...)

In 1558 moest Flemingh zich voor de Nijmeegse magistraat komen verantwoorden wegens 'etlicke gebreken'. ondanks herhaalde oproepen kwam hij niet opdagen. Het is onduidelijk waaruit deze gebreken precies bestonden, maar ze waren voor de magistraat ernstig genoeg om hem te ontslaan. Zijn opvolger was Derick Flemingh, mogelijk een zoon. Het laatste levensteken van Jasper Flemingh dateert uit 1561, toen hij als muntmeester werkzaam was in Groningen." (Nijmeegse biografieën 2004, pp. 44-45)

Flemynsgas

Fliertse Beekstraat

openbare ruimte ID 0268300000001062

wijk 20 Biezen

Besluit B&W d.d. 3 december 1948: Fliertse Beekstraat
ptt post 1978: fliertse beekstr

"Fliertse Beek, klein beekje op de Veluwe. Zijtak van de Lunterse Beek, ontspringt in de omgeving van het kasteel Renswoude (zie Lunterse Beekstraat)." (Hendriks 1987)

Floralaan (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000000405

woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)

wijk 70 Lent

Besluit B&W Elst d.d. 27 juni 1973: Floralaan
ptt post 1978: floraln
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: formalisering

Flora, Romeinse godin van de lente en de bloemen

"De grond waarop deze straat ligt, behoort tot de oudste kwekersgrond van Lent. Om dit verband met de Lentse 'flora' vast te leggen is de commissie van mening, dat aan deze straat de naam 'Floralaan' dient te worden gegeven. Hoewel de uitgang 'laan' tot op heden in de gemeente niet voorkomt en tegen deze uitgang bezwaren bestaan – de uitgang 'laan' suggereert een straat beplant met bomen – acht de commissie toch deze naam meer acceptabel dan de naam 'Florastraat' of 'Floraweg'. De naam 'Florastraat' acht de commissie klankmatig bezwaarlijk. Het suffix 'weg' wordt vrijwel altijd gebruikt om een doorgaande verbinding aan te duiden (...). Omdat in het onderhavige sprake is van een zuivere woonstraat, acht de commissie de naam 'Floraweg' taalkundig onjuist. De commissie adviseert uw college daarom eenstemmig aan deze straat de naam 'Floralaan' te geven." (advies d.d. 18 juni 1973)

Florapark

wijk 21 Wolfskuil

Als afsluiting van de herinrichting van het park werd op 8 oktober 1999 door wethouder Jacques Thielen een kunstwerk onthuld van Erik Buijs (1970).

Florastraat

Floraweg

openbare ruimte ID 0268300000001063

wijk 21 Wolfskuil

kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B (1822): De Vuilkuilsche Weg
Wegenlegger 1859: Vuilniskuilscheweg
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Floraweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Floraweg
ptt post 1978: florawg

Flora, Romeinse godin van de lente en de bloemen

"Aan dezen weg woonden twee bloemisten. Daarom ontving hij den naam Floraweg. Vroeger (zie Anjelierenweg) werd hij Vuilniskuilscheweg genoemd." (Teunissen 1933)

bloemisten
Tuinarchitect en boomkweker Jan Jacob Denier van der Gon (1856-1933) had zich op 1881 in Hees gevestigd. Vanaf 1882 stond in advertenties als adresaanduiding: 'Nonnendaalsche Weg'. In 1885 werd voor het eerst de naam Kweekerij 'Noviomagum' gebruikt. Samen met de boemist Johannes Franciscus Bouwens (1866-1942) die sinds 1882 in Hees woonde, richtte hij in 1888 de firma Denier van der Gon & Bouwens op. In het adresboek van 1892 staat: 'DENIER V. D. GON & BOUWENS, aanleg van tuinen, bouquetten enz., Hees, Floraweg bij den Graafschen weg.'

In 1893 vertrok Denier van der Gon naar Utrecht. Bouwens ging in 1895 naar Deli (Sumatra). De kwekerij aan de Floraweg tegenover de Looimolenweg was inmiddels overgenomen door de firma De Bie & Van Manen. De naam Kweekerij 'Noviomagum' bleef ook gehandhaafd toen bloemist en boomkweker P. van Leijden de firma in 1904 van Joh. de Bie overnam. In 1939 moest de kwekerij wijken voor woningbouw en werd het terrein gelegen aan de Kamperfoeliestraat en de Floraweg verkocht aan de gemeente.

Florence Nightingalestraat

openbare ruimte ID 0268300000001064

wijk 22 Hees

raadsvoorstel d.d. 6 februari 1968: Fl. Nightingalestraat
Raadsbesluit d.d. 21 februari 1968: Fl. Nightingalestraat
ptt post 1978: nightingalestr, f
verkorte schrijfwijze: Florence Nightingalestr

Florence Nightingale (Florence 12 mei 1820 – Londen 13 augustus 1910), Engelse verpleegster, grondlegger moderne verpleging

"Florence Nightingale (1820-1910), Engels diacones. Werkte tijdens de Krimoorlog als verpleegster in het hospitaal te Scutari. Bekend om haar toewijding; richtte een fonds op ten behoeve van een opleiding voor verpleegsters; pionierster voor de wijkverpleging in Engeland." (Hendriks 1987)

Tijdens de raadsbehandeling in 1968 wordt kritiek geuit op de afkorting 'Fl.'. Volgens wethouder mr. De Haas is Florence Nightingale te lang voor de verwerking op de Hollerith (ponskaartmachine).

"De heer BELIE: Men kan toch op het naambordje 'Florence Nightingalestraat' zetten. Wat er verder op de Hollerith gebeurt, interessert me niet.
De VOORZITTER: Dit zal nog bekeken worden en ik heb het idee dat dit wel zal lukken.
Overeenkomstig het voorstel van Burgemeeser en Wethouders wordt besloten. (...)" (VERGADERING van de Raad der gemeente NIJMEGEN op woensdag 21 februari 1968; Raadssignaat pp. 146-147)

Florijnstraat

openbare ruimte ID 0268300000000096

wijk 10 Nije Veld

Raadsbesluit d.d. 25 juni 1987: Florijnstraat
ptt post 1991: florynstr

florijn, oude munt, oorspronkelijk uit Florence, oude benaming voor gulden

Floringgasje

"Vervallen naam, niet nader aan te duiden (1411-1552), die aan de z.z. van de Houtstraat gelegen was en mogelijk (...) ook met den naam Florisgasje werd aangeduid." (Teunissen 1933)

Florisgas¹

"Vervallen naam (1394) van een niet nader aan te duiden gas (...) die aan de Houtstraat gelegen was; mogelijk de Floringgasje." (Teunissen 1933)

Volgens Gorissen 1956 (p. 79) liep de Florisgas ±1450 van de Holtstraat in zuidelijke richting naar de Bloemenborg.

Florisgas²

Teunissen 1933: Florisgasje
Besluit Burgemeester d.d. 29 mei 1943: Florisgas
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: intrekking

tijdelijke benaming van Jodengas in de periode 1943-1944*

Fluitenkruid (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000000519

woonplaats Lent gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)

wijk 70 Lent

Raadsbesluit d.d. 2 februari 2000: Fluitenkruid

fluitenkruid (Anthriscus sylvestris), plant uit schermbloemenfamilie (Apiaceae)

Fluitpad

Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Fluitpad

fluit, blaasinstrument

Fluweelboomstraat (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000001714

woonplaats Lent

wijk 70 Lent

Raadsbesluit d.d. 17 april 2013: Fluweelboomstraat

azijnboom, fluweelboom (Rhus typhina), boom uit de pruikenboomfamilie (Anacardiaceae)

nieuwe straat (2013) in verband met de ontsluiting van 65 nieuwbouwwoningen tussen Acacialaan en Visveldsestraat in Lent

Fons Rademakerspark

openbare ruimte ID 0268300000001842 (terrein)

wijk 60 Ressen

Raadsbesluit d.d. 28 maart 2018: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Fons Rademakerspark
Besluit B&W d.d. 21 juni 2022: wijziging geometrie
Besluit B&W d.d. 20 september 2022: intrekking wijziging
Raadsbesluit d.d. 2 november 2022: wijziging geometrie

Alphonse Marie (Fons) Rademakers (Roosendaal 5 september 1920 – Genève 22 februari 2007), Nederlandse filmregisseur

De gemeenteraad heeft op 16 mei 2018 het voorgestelde type 'weg' vanwege het achtervoegsel -park gewijzigd in 'terrein' (Amendement: Op weg naar gedeelde regie, indiener: Cilia Daemen, GroenLinks).

Fort Batavia

Fort Beneden Lent (Lent)

pand ID's 0268100000028585, 0268100000071890

woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)

wijk 70 Lent

Op de rechter oever van de Waal tegenover Nijmegen ter bestrijking van de rivier en ter verdediging van de latere spoorbrug in 1863 gebouwd Fort Beneden Lent of Nieuw Knodsenburg. In de BAG staat bouwjaar: 1862.

Fort Beneden Lent, Zaligestraat 6 Lent, is een rijksmonument.*

Bij de operatie Market-Garden (1944) werd het Fort Hof van Holland genoemd. Deze benaming is afgeleid van de naam een nabijgelegen pand aan de Oosterhoutsedijk. De naam Hof van Holland stond vermeld op de topografische kaart (Bonnebladen, blad 533 - Nijmegen) uit 1931.

Fort Boven Lent (Lent)

pand ID 0268100000031493

woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)

wijk 70 Lent

Op de rechter oever van de Waal tegenover Nijmegen ter bestrijking van de rivier en ter verdediging van de latere spoorbrug in 1862 gebouwd Fort Boven Lent of Sprokkelenburg.

Fort Boven Lent (Fort Boven-Lent, Fort Lent N 51.864418° E 5.880551°, Wijnfort), Bemmelsedijk 4 Lent, is een rijksmonument.*

Fort Hof van Holland (Lent)

Fort Kijk in de Potstraat

openbare ruimte ID 0268300000001065

wijk 04 Altrade

raadsvoorstel d.d. 29 november 1895: Kijk in de Potstraat
Raadsbesluit d.d. 14 december 1895: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 20 januari 1896: Kijk in de Potstraat
Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Fort Kijk in de Potstraat
Nijmegen 1900: Fort kijk in de Potstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Fort Kijk in de Potstraat
ptt post 1978: fort k id potstr
verkorte schrijfwijze: Fort Kijk in de Potstr

"De lunetten Kijk in de Pot, die naar het plan van Coehoorn in 1701 werden gebouwd, speelden een groote rol bij den aanslag der Franschen onder Maarschalk Boufflers op 11 Juni 1702. De Franschen werden na hevige gevechten tweemaal uit de schans teruggedreven.
Zij werden in 1861-1865 tot fort verbouwd. In 1894 werd met de slooping van het fort begonnen. De straat loopt over het terrein. van het voormalig fort. Zie R.V. 1896, blz. 113 en 114. Een verklaring van dezen vreemden straatnaam is niet met zekerheid te geven. In onze krijgsgeschiedenis komt de naam 'Kijk in de Pot' voor bij de belegering van Steenwijk in 1591. De belegeraars gebruikten daar een houten toren van negen verdiepingen, die tegen de wal werd gerold en waaruit de vijand werd aangevallen. Een soortgelijk Belegeringswerktuig dat reeds bij de Romeinen in gebruik was, droeg de naam 'Kijk in de Pot', mogelijk is die naam zoo in de vestingbouwkunde terecht gekomen." (Teunissen 1933)

De naam Fort Kijk in de Potstraat werd in 22 februari 1896 met 14 tegen 7 stemmen door de gemeenteraad goedgekeurd.

Fort Knodsenburg (Lent)

Isaac van Geelkercken 1639: Knodsenburch
Kiers 1751¹: Het Fort Knodsenburg
Kiers 1751²: Fort Knodsenburgh
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Knotzenburg
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Knodsenburgh
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Knodsenburgh
De Witte 1756: Knotsenburg
Hattinga 1757: Knotsenburg
Hottinger 1783: SCHANS KNOTSENBURG
Van der Aa 1845: KNODSENBUG of KNODZENBURG

"KNODSENBUG of KNODZENBURG,  voorm. schans op de Over-Betuwe, prov. Gelderland, gem. Elst, nabij het d. Lent, tegenover Nijmegen, aan den WaaIdijk, tot welks verdedigingswerken zij behoorde, als Bruggehoofd.
Deze schans werd door MAURITS, Prins van Oranje, in het jaar 1590, opgeworpen, en bestond uit aarden borstweringen, met natte grachten, en wel 5 bolwerken, met kleine halve maantjes , niet alleen om de stad Nijmegen, welke aan den waterkant geheel open ligt , van daar te beschieten, maar ook, om nadat hij de stad zou overmeesterd hebben de Spaanschgezinde burgers in bedwang. te houden. Volgens sommigen zou zij haren naam ontleenen van het woord knods, omdat de burgers van Nijmegen knodsendragers genoemd werden, dewijl zij, bij zeker oproer, met knodsen gewapend op straat verschenen, volgens andere zoude zij aldus genoemd zijn, omdat zij moest dienen tot eene knods om je muitelingen te beteugelen en te straffen.

In het jaar 1591 sloeg de Hertog VAN PARMA het beleg voor deze sterkte welke door GERARD DE JONGE, een wakker krijgsman, met zeshonderd bezettelingen verdedigd werd. OCTAAF, Graaf VAN MANSVELD sneuvelde voor deze vesting. Prins MAURITS, die, na het verlaten van Groningen, het oog op Steenwijk geworpen had, vernam zoodra het beleg van KNODSENBURG niet, of hij spoedde zich derwaarts en trok hij Arnhem de Betuwe in, van waar hij den belegerden, door teekenen en boden, kennis gaf van zijne aankomst. Een hoop ruiters, door PARMA afgezonden, om het leger der Staatschen te verkennen, werd in eene hinderlaag gelokt en grootendeels afgemaakt, hetwelk zoo veel schrik in PARMA'S leger baarde, dat hij terstond van voor KNODSENBURG opbrak.

In het jaar 1672, is deze schans, door misleiding der bezetting, aan Franschen overgegaan, en daarna geslecht geworden zijnde, is zij in het laatst der zeventiende eeuw weder hersteld; doch alzoo dit werk niet voortgezet. werd, is de schans later geheel vervallen, zoodat er thans niets meer dan de aarden wallen van bestaan, welke gedeeltelijk zijn geslecht; hoewel van de verdedigingswerken nog alles duidelijk zigtbaar is; terwijl daarop een buitenverblijf is aangebouwd, hetwelk denzeffden naam draagt en een schoon uitzigt op de Waal en stad Nijmegen, heeft. Het wordt thans in eigendom bezeten door den heer W. CRYNEN." (Van der Aa 1845, deel 6, pp. 499-500)

In het kader van de aanleg van de nevengeul is een klein gedeelte van het fort op de linkeroever van de Spiegelwaal in 2016 gereconstrueerd. Deze visualisering van Fort Knodsenburg ligt aan een naamloos wandelpad in Veur Lent.

Fort Krayenhoff¹

openbare ruimte ID 0268300000001791 (versie 2) (terrein)

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 1 april 2015: Bataviapark
Raadsbesluit d.d. 27 september 2017: Fort Krayenhoff

"Op 29 maart 2017 heeft uw raad de motie Benoem de geschiedenis van Fort Krayenhoff aangenomen. Hierin wordt opgeroepen om aan het park een naam te geven die duidelijker verwijst naar het verleden van het fort.
Met dit raadsvoorstel wordt voorgesteld om de naam van het park te wijzigen in Fort Krayenhoff. Hiermee krijgt de locatie, waar nog resten van het fort aanwezig zijn, zijn oude naam terug. Door het achterwege laten van de toevoeging -park wordt bovendien verwarring met het al sinds 1895 bestaande, historische Krayenhoffpark voorkomen." (raadsvoorstel 85/2017)

onwetendheid
In beslispunt 1 van de motie (1e indiener: P.R.M. Sanders, D66) wordt het college opgeroepen het park een naam te geven die herinnert aan dat fort (zonder de toevoeging 'duidelijker'). Dit beslispunt is op 29 maart 2017 unaniem aanvaard. Blijkbaar was de gemeenteraad niet op de hoogte van de naam Bataviapark (raadsbesluit d.d. 1 april 2015).

In de beslispunten van raadsvoorstel 85/2017 is sprake van intrekking van de naam Bataviapark (beslispunt 1) en vaststelling van de naam Fort Krayenhoff (beslispunt 2). Het voorstel is op 27 september 2017 afgedaan als hamerstuk. Het brondocument is in de BAG geregistreerd als naamswijziging.

terrein
In Fort Krayenhoff staat één pand ID 0268100000100475 met 43 bijbehorende adressen. Boven het maaiveld is sprake van drie panden met verschillende ingangen (nummer 1 t/m 15, 16 t/m 29 en 30 t/m 43). Op het kunstwerk rond de zandbak staat de tekst 'REDUIT FORT KRAIJENHOFF 1824' (met IJ). Een reduit is een zelfstandig verdedigbaar werk binnen een fort.

Fort Krayenhoff²

kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie A (1822): Het Fort Krayenhoff
Van der Aa 1845: KRAIJENHOF

"KRAIJENHOF,  fort in de Gelderland, behoorende tot de verdigingswerken der Stad Nijmegen, vlak aan de rivier de Waal, den Waaldijk, ¼ u. W. stad, daar, waar vroeger de herberg Batavia heeft gestaan.
Dit fort, begonnen in 1824 en voltooid in 1831, is alzoo genaamd, ter eere der familie van den Bouwmeester, den Kapitein-Ingenieur, thans Luitenant-Kolonel, Jonkheer JOHAN KRAIJENHOFF, zoon van den toenmaligen Inspecteur-Generaal, Baron CORNELIS RUDOLPHUS THEODORUS KRAIJENHOFF, welke verdienstelijke krijgsman op deze plaats ligt begraven, onder eenen blaauwen zerksteen, met ijzeren hek omgeven. Deze sterkte, welke van bekleedingsmuren, hoofd- en voorgracht voorzien is, heeft in midden een reduit, met eenen ronden steenen toren, met laag spits dak, dienende tot logement voor troepen en buskruidmagazijn. Er is slechts éénen ingang naar de stadszijde, met een ophaalbrug, welke door twee tegenwigten, loopende over gebogene hellende vlakken, wordt opgehaald, en den ingang sluit." (Van der Aa 1845, deel 6, p. 627)

Op 11 oktober 1824 besloot koning Willem I het in aanbouw zijnde fort dat 'Batavia' zou gaan heten, de naam Fort Krayenhoff te geven:

"Zijne Majesteit, ter gelegenheid der Inspectie van de Fortificatiewerken alhier vernomen hebbende:
1. Dat het in constructie liggende fort aan het gehucht Batavia, beneden de stad, zou gelegen zijn op een gedeelte gronds, de Krayenwaard genaamd, voormaals in eigendom behoord hebbende aan den Majoor-Ingenieur Krayenhoff, vader van den Inspecteur-Generaal;
2. Dat de Inspecteur-Generaal der Fortificatiën in de nabijheid van het gehucht Batavia, op eene buitenplaats (in 1794 gesloopt, als hinderlijk voor de verdediging), zijne kindsche en jongelingsjaren had doorgebracht;
3. Dat hij de grondbeginselen van den Vesting-bouw aldaar geleerd, en zich met de asch-schop geoefend had in het opwerpen van kleine vestingwerken;
4. Dat hij de stichting van het nieuwe fort had voorgesteld;
5. Dat zijn jongste zoon, de Capitein-Ingenieur Johan Krayenhoff; daartoe het project geformeerd had, en met de excecutie van hetzelve belast was;
6. Eindelijk, dat aan dezen Capitein ter adsistentie nog was toegevoegd de 2de Luitenant-Ingenieur Krayenhoff van de Leur.
Heeft Zijne Majestelt, uit consideratie van zoo vele zonderling samenloopende omstandigheden, maar vooral ook uit hooge gunst jegens den Inspecteur-Generaal der Fortificatiën, goedgevonden, dit nieuwe fort aan Batavia, op de plaats zelve en wel in de keet van den directie voerenden Ingenieur, met den naam van het Fort Krayenhoff te vereeren; strekkende alzoo deze gebeurtenis voor hem en zijne familie tot een hoogst merkwaardig en blijvend gedenkteeken." (De Gelderlander, 29 maart 1903)

De bouw van het fort was in 1831 voltooid. Bij Koninklijk Besluit van 26 januari 1918 (Stb. 106) wordt bepaald 'dat het fort Kraijenhoff geen vestingwerk meer zal zijn'. Op 3 september 1924 besluit de gemeenteraad de gronden (10 ha) voor f 86.000,- aan te kopen.

"De Gemeente Nijmegen heeft in koop gevraagd het in bijgaand wetsontwerp nader aangeduide terrein van het voormalige fort Kraijenhoff onder Neerbosch, ten einde in de gelegenheid te zijn dit terrein door middel van nuttige werkverschaffing te egaliseeren en geschikt te maken voor bouw- en industrieterrein." (Memorie van Toelichting, Bijlagen Handelingen Tweede Kamer 1924-1925, 201, nr. 3)

De onderhandse verkoop aan de gemeente wordt in 1925 goedgekeurd (Wet van 30 december 1925, Stb. 530). Het fort is in 1926 door 83 ongeschoolde werklozen gesloopt.

Fort Lent (Lent)

Fort Nieuw Knodsenburg

Fort Oost-Indië

kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie A (1822): Het Fort Oost-Indiën

Het Fort Oost-Indiën lag in het verlengde van 'De hooge Weg' (Waterstraat).

Fort Sprokkelenburg (Lent)

Fort Sterreschans

kadastrale gemeente Ubbergen, Sectie A (1820): De Schans
Van der Aa 1847: STERRE-SCHANS

"STERRE-SCHANS,  fort in het Rijk-van-Nijmegen, prov. Gelderland, behoorende tot de vesting Nijmegen, op 750 ell. Z. O. ten O. daar van, op den linker vleugel van het versterkte kamp, en aan de afhelling van den Hunnenberg, zoodat het wel 40 ell. boven den vlakken grond ligt.
Het is eene achtkantige, in 1817 gebouwde, Sterreschans, voorzien van escarpmuren en hebbende 4 kazematten in elken inspringenden hoek, welke 32 kazematten ruim 250 man kunnen bevatten. Daarin staat slechts één gebouw, zijnde een bomvrij, kruisvormig en van schietgaten voorzien reduit, bevattende een buskruid-magazijn, bergplaats voor levensmiddelen, bakovens, regenbak, 8 schietgaten voor kanon, enz.
Het is omgeven door eene gracht en bedekten weg, heeft eenen ingang, benevens eene caponnière, geleidende naar eene 200 ell. oostwaarts gelegen hebbende batterij." (Van der Aa 1847, deel 10, p. 737)

Het fort lag in het gedeelte dat sinds de grenswijziging bij de Wet van 13 juli 1914 (Stb. 303) tot de gemeente Nijmegen behoort (kadastrale gemeente Hatert, Sectie A). In de tuin van villa Salatiga (bouwjaar 1911), Sterreschansweg 77 Nijmegen, zijn nog restanten van de kazematten zichtbaar, die expliciet genoemd worden in de omschrijving van het rijksmonument.*

Fortdwarsweg

Raadsbesluit d.d. 5 maart 1904: Fortdwarsweg
raadsvoorstel d.d. 14 september 1923: Potterstraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 26 september 1923: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 10 oktober 1923, Frans Halsstraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Fortstraat, Paulus Potterstraat

De bestaande adressen werden in of omstreeks 1905 als volgt gewijzigd:

- Dommer van Poldersveldtweg 36 en 38 (bouwjaar 1902) : Fortdwarsweg 47 en 49
- Dommer van Poldersveldtweg 43 t/m 47 (bouwjaar circa 1900) : Fortdwarsweg 57 t/m 61
- Fortweg 398 t/m 392 (bouwjaar 1900) : Fortdwarsweg 81 t/m 87

In 1914 zijn de huisnummers 47 en 49 gewijzigd in 53 en 55. Het raadsbesluit d.d. 9 juli 1924 betekent het einde van de naam Fortdwarsweg.

Fortstraat

openbare ruimte ID 0268300000001066

wijk 06 Hengstdal

Raadsbesluit d.d. 5 maart 1904: Fortdwarsweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Fortstraat
ptt post 1978: fortstr

"Het Oostelijk deel van den weg, die bij R. 5 Maart 1904 de naam Fortdwarsweg ontving (tussen den Dommer van Poldersveldtweg en de Tooropstraat), is herdoopt in Fortstraat om het in deze naam gelegen stuk oude topographie te bewaren.
De Fortdwarsweg was gelegen om het terrein van het voormalig (in 1862 gebouwd) fort Afgebrande Molen." (Teunissen 1933)

huisnummering
Het raadsbesluit d.d. 9 juli 1924 leidde tot de volgende adreswijzigingen (per 8 mei 1925):

- Fortdwarsweg 57 t/m 61 : Fortstraat 1 t/m 5
- Fortdwarsweg 81 t/m 91 : Fortstaat 15 t/m 25 (tot 21 februari 1941)

In of omstreeks 1934 zijn verschillende even huisnummers gewijzigd en op 21 februari 1941 een aantal oneven nummers:

- Fortstraat 10 t/m 16 (bouwjaar 1931) : Fortstraat 16 t/m 22
- Fortstraat 20 (bouwjaar 1928) : Fortstaat 30
- Fortstraat 15 t/m 25 : Fortstraat 9 t/m 19

Fortunastraat

openbare ruimte ID 0268300000001922

wijk 20 Biezen

Raadsbesluit d.d. 14 juli 2021: Fortunastraat

Fortuna, Romeinse godin

"(...) Op het vlakbij gelegen Maasplein hebben archeologen een altaar gevonden dat was gewijd aan Fortuna. Het huidige Maasplein bevindt zich iets ten zuiden van Ulpia en Fabrica, binnen de muren van de historische Romeinse stad." (raadsvoorstel d.d. 20 april 2021)

Fortweg

kadastrale gemeente Hatert, Sectie A (1822): De Daalsche Weg
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 9 september 1899: Fortweg
Nijmegen 1900: Fortweg
Raadsbesluit d.d. 31 oktober 1923: Tooropstraat

"Tooropstraat. (...)
Bij R. van 6 Juni 1891 en 9 September 1899 werd deze straat Fortweg genoemd, wijl zij loopt over de plaats, waar vroeger het fort 'Afgebrande molen' gelegen was. Van 6 Juni 1891 tot 9 September 1899 droeg het gedeelte van den Dommer van Poldersveldtweg tusschen de Berg en Dalscheweg en de Fortstraat ook den naam Fortweg." (Teunissen 1933)

"Historie van de Tooropstraat
De veldweg, die door het fort ['De Verbrande Molen' /RE] bedekt werd, is al heel oud. In de atlas van Gorissen is hij op het kaartje van de stad en haar omgeving uit omstreeks 1450 (pag. 78) aangeduid als het 'Cattenpat'. Op het kaartje uit omstreeks 1550 eveneens 'Kattenpat' (pag. 84). De huidige Beekmansdalseweg en de Broerweg werden toen eveneens Cattenpat genoemd." (Raeven 1989, p. 74)

raadsvoorstel d.d. 31 mei 1887: Fortweg
Raadsbesluit d.d. 4 juni 1887: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Groesbeeksche dwarsweg

Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Fortweg
Raadsbesluit d.d. 9 september 1899: Dommer van Polderveldtweg

De weg bij fort 'Kijk in de Pot' kreeg in 1887 niet de naam Fortweg. In 1891 werd een zijweg van de Berg en Dalseweg tussen de villa's van de heren Noorduijn en Attema genoemd naar het fort 'De Verbrande Molen' dat hier van 1861 tot 1877 heeft gestaan. In 1899 is de naam gewijzigd in Dommer van Poldersveldtweg.

foutieve namen

Fr. Henk Wienk Pad

Henk Wienk (Hengelo Ov. 12 februari 1939 – Nijmegen 29 september 1999), frater Marist, gevangenispastor, directeur St. Moria (1994-1998)

pad op het terrein van villa De Westerhelling, Sophiaweg 4 Nijmegen

Franckenstraat

Franckstraat

raadsvoorstel d.d. 26 november 1996 (225/1996): Franckstraat
raadsvergadering d.d. 18 december 1996: voorstel ingetrokken
raadsvoorstel d.d. 4 februari 1997 (32/1997): Faradaystraat
Raadsbesluit d.d. 5 maart 1997: Faradaystraat

James Franck (Hamburg 26 augustus 1882 – Göttingen 21 mei 1964), Duitse natuurkundige, onderzocht vooral de ionisatie van gasmoleculen, ontving samen met Gustav Ludwig Hertz in 1925 de Nobelprijs voor natuurkunde.

Beslispunt 11 van raadsvoorstel 225/1996 inzake de Franckstraat werd op 18 december 1996 ingetrokken en teruggelegd bij de Commissie voor de straatnaamgeving.

Frank Caprastraat

wijk 60 Ressen

raadsvoorstel d.d. 6 maart 2018 (29/201): Frank Caprastraat
Raadsbesluit d.d. 28 maart 2018: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Nora Ephronstraat

Francesco Rosario (Frank) Capra (Bisacquino, Sicilië 18 mei 1897 – La Quinta, Californië 3 september 1991), Amerikaanse filmregisseur

Frankenhof

Frankenstraat

intern beraad 1884: Frankenstraat
intern beraad 1895: Reinaldstraat
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Reinaldstraat

Franken, benaming van Germaanse volkstammen (vanaf ca. 250) die aan de Midden- en Beneden-Rijn woonden en later het Frankische Rijk (481–887) stichtten.

Voor de straat 'Van ’t plein tot den bergrand (Verlenging Spaarbankstraat)' (1884) was de naam Frankenstraat bedacht. In 1896 is voor het verlengde van de Spaarbankstraat ten noorden van het niet-aangelegde Claudius Civilisplein de naam Reinaldstraat vastgesteld. De Bergrand heet sindsdien Batavierenweg.

Frankrijkstraat (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000001639

woonplaats Lent

wijk 70 Lent

Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Frankrijkstraat

Op 19 november 2008 heeft de gemeenteraad voor een van de buurten in Nijmegen-Noord het thema Frankrijk vastgesteld, met subthema Franse chansonniers en chansonnières.

Frans Halsstraat

openbare ruimte ID 0268300000001067

wijken 04 Altrade, 06 Hengstdal

Raadsbesluit d.d. 13 januari 1906: Frans Halsstraat
raadsvoorstel d.d. 14 september 1923: Potterstraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 26 september 1923: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 10 oktober 1923: Frans Halsstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Frans Halsstraat
ptt post 1978: halsstr f

"Aan het N.W. gedeelte van den vroegeren Fortdwarsweg (tusschen den Daalscheweg en de Tooropstraat) en het hierop aansluitend nieuw weggedeelte is bij R. 10 October 1923 ook den naam Frans Halsstraat gegeven." (Teunissen 1933)

In de periode 1906-1923 liep de huisnummering van de Frans Halsstraat van de Fortweg (Tooropstraat) naar de Rembrandtstraat.

Frans Hals (Antwerpen ca. 1583 – Haarlem 26 augustus 1666), schilder; zie www.biografischportaal.nl

"Frans Hals (1580/4-1666), naast Rembrandt de grootste Nederlandse schilder, schitterend portrettist van het Hollands burgerdom; afzonderlijke en groepsportretten (schutters- en regentenstukken). Na gedurfde vroege werken verdiepte zijn stijl zich tot aangrijpende bezieldheid. Zijn meeste schutterstukken bevinden zich in het naar hem genoemde museum te Haarlem." (Hendriks 1987)

Frans Kellendonkstraat

openbare ruimte ID 0268300000000162

wijk 24 Neerbosch-Oost

Raadsbesluit d.d. 21 december 1994: Frans Kellendonkstraat

Franciscus Gerardus Petrus (Frans) Kellendonk (Nijmegen 7 januari 1951 – Amsterdam 15 februari 1990), schrijver; zie Nijmeegse biografieën 2004, pp. 75-76, www.biografischportaal.nl, www.dodenakkers.nl

"Frans Kellendonk debuteerde in 1977 met de novelle 'Bouwval', waarvoor hij de eerste Anton Wachterprijs kreeg. In deze novelle verwerkte hij zijn herinneringen aan zijn geboortestad en de omgeving." (Eindadvies voor beslissing B&W d.d. 14 oktober 1994)

De Frans Kellendonkstraat ligt op de plaats waar van 1927 tot 1993 de 'oudbouw' van het St. Dominicus College stond. Frans Kellendonk zat hier van 1963 tot 1969 op het gymnasium.

Frans Mahnpad

openbare ruimte ID 0268300000000179

wijk 40 't Acker

Raadsbesluit d.d. 18 december 1996: Frans Mahnpad

"Aan het fietspad, dat loopt in noordelijke richting ter hoogte van het onder beslispunt 3 genoemde fietspad tot de Weteringweg nabij de Neerbosscheweg, de naam Frans Mahnpad te geven met straatcode 24.104." (raadsvoorstel 224/1996, beslispunt 6)

Het onder 3 genoemde fietspad is het Bert Oosterboschpad.

Frans Mahn (Amsterdam 24 juni 1933 – Hoofddorp 26 maart 1995), Nederlandse wielrenner, wereldkampioen op de weg bij de amateurs (1956), zat de laatste jaren van zijn leven in een rolstoel en overleed na een langdurige ziekte.

Fransedwarsstraat

Fransen van de Puttestraat

openbare ruimte ID 0268300000001068

wijk 16 Hatert

Besluit B&W d.d. 11 maart 1964: Fransen van de Puttestraat
ptt post 1978: f vd puttestr
verkorte schrijfwijze: Fransen van de Puttestr

Isaäc Dignus Fransen van de Putte (I.D. Fransen van de Putte) (Goes 22 maart 1822 – 's-Gravenhage 3 maart 1902), staatsman; zie www.biografischportaal.nl

"Isaac Dignus Fransen van de Putte (...). Hoewel opgeleid voor de marine, nam hij in 1838 dienst bij de koopvaardij, die hij in 1849 weer verliet om op te treden als administrateur van de suikerfabriek Pandjé op Java. In 1859 naar Nederland teruggekeerd, koos Rotterdam hem in 1862 tot lid van de Tweede Kamer; 2 februari 1863 volgde Fr. v.d. Putte Uhlenbeek op als minister van Koloniën in het kabinet Thorbecke. Na het aftreden van Thorbecke (10 febr. 1866) werd Fransen van de Putte belast met de vorming van een nieuw ministerie, waarin hij de portefeuille van Koloniën behield.
In 1880 ging hij over naar de Eerste Kamer, welke zetel hij tot zijn dood bleef innemen." (Hendriks 1987)

Raadsbesluit d.d. 2 september 1959: Fransen van de Puttestraat
Besluit B&W d.d. 13 juli 1960: Fransen van de Puttestraat
Besluit B&W d.d. 11 maart 1964: intrekking

Volgens de oorspronkelijke plannen liep de Fransen van de Puttestraat van de Ruys de Beerenbrouckstraat naar de van der Duyn van Maasdamstraat op de plaats waar het eerste deel van de Goselingstraat is aangelegd.

Franseplaats

openbare ruimte ID 0268300000001069

wijk 00 Benedenstad

Adresboek 1892: fransche plaats
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Franscheplaats
Besluit Burgemeester d.d. 21 juli 1943: Sint Joansplaats
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: Franscheplaats
ptt post 1978: franseplaats

De naam Franscheplaats is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Franseplaats.*

"De Korenmarkt. Hier stond voorheen het St. Jans Klooster of het Hospitaal der Ridders van Maltha, met deszelfs kerk. De regering der stad, deed in 1650 deze kerk afbreken, en schikte de plaats waar op dit gebouw stond, met een gedeelte van het daartoe behoorende kerkhof, tot eene markt. Het overige van dit gesticht werd verordend ten dienate der toenmalige Hoogeschool, opgerigt in 1656. Na de vernietiging derzelve, in 1679, is het gebouw aan de hervormde Fransche gemeente ter uitoefening hunner godsdienst verleend, terwijl een gedeelte van hetzelve met het huis van den voormaligen opziener of commandeur dezer goederen, tot een woonhuis voor eenen der Nederduitsche Hervormde Predikanten zijn ingerigt. (Buurman 1829, pp. 57-58)

"Smetii Plaats (1650), near Johannes Smetius (zie Smetiusstraat), die hier woonde.
R. 24 Februari 1659: Academie Plaats en in een protocol van 2 April 1707: de plaets van de Academie of Fransche kerkplaets.
In 1895 is de plaats door bijvoeging van den tuin aan de O.Z. verruimd. Het oude poortje der Kwartierlijke Academie, dat tot deze plaats toegang gaf, werd toen afgebroken en naar de Gedeputeerde plaats (stadhuis) overgebracht. Het draagt de wapenborden der burgemeesters Jacob Goris en Cornelis Beeckman en het opschrift 'Illustris Tetrarchiae Noviomagensis Universitas'. De aan de plaats gelegen Waalsche of Fransche kerk behoorde oorspronkelijk tot de Commanderij van St. Jan, was later o.a. gehoorzaal der Kwartierlijke Academie en kreeg na opheffing van de Academie hare tegenwoordige bestemming.

De Fransche Gemeente ontstond te Nijmegen uit Calvinistische Fransche en Waalsche soldaten, die hier, vooral tijdens den tachtig-jarigen oorlog, verblijf hielden. Omstreeks 1196 was de Commanderie der Johanniters (later Malthezerridders genoemd) alhier gesticht door Alard, graaf van Nijmegen, en zijn gemalin Uda. De laatste commandeur was Bernard van Goldstein, die in 1638 stierf." (Teunissen 1933)

"De Illustre School werd op 3 Mei 1655 plechtig geopend en op 3 Mei van het volgend jaar verheven tot Kwartierlijke Academie.
Op 12 Februari 1678 had aan deze (Protestantsche) Universiteit, die in 1679 werd opgeheven, de laatste promotie plaats (zie hiervoor o.m. P. Nijhoff in den Gelderschen Volksalmanak van 1864 en J.C.F. van der Meer van Kuffeler in de Tijdspiegel van 1890).
Op 17 October 1923 werd door den Aartsbisschop van Utrecht Mgr. H. van de Wetering, de R.K. Universiteit geopend." (Teunissen 1933)

Fransestraat

openbare ruimte ID 0268300000001070

wijk 03 Galgenveld

intern beraad 1884: Franschestraat
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Fransche straat
Nijmegen 1900: Fransche straat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Franschestraat
ptt post 1978: fransestr

De naam Franschestraat is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Fransestraat.*

"Herinnering aan den mislukten aanslag der Franschen, onder Maarschalk Boufflers, op de lunetten Kijk in de Pot: 11 Juni 1702." (Teunissen 1933)

Louis-François de Boufflers (1644-1711), hertog van Boufflers, was maarschalk van Frankrijk vanaf 1693. De bevelhebber van het Franse leger in Vlaanderen onder Boufflers in 1702 was Lodewijk (Louis de France), hertog van Bourgondië (1682-1712), kleinzoon van Lodewijk XIV en vader van Lodewijk XV.

"Om Nijmegen te verrassen, moest men echter vroeg opstaan. Maar dat was nu net iets waaraan 20-jarige opperbevelhebber Louis van Bourgogne een grote hekel had. Deze kleinzoon van de Zonnekoning bleek op het 'uur U' niet uit zijn bed te porren, zodat het Franse leger veel te laat aan zijn opmars moest beginnen. Zaterdag, de 10e juni 1702, was een snikhete dag. Het Franse leger moest marcheren over mulle zandwegen, waar de wind verstikkende stofwolken opjoeg. Aan vertragende factoren was dus geen gebrek, zodat de Nederlandse bevelhebber Athlone, die met zijn troepen tussen Nijmegen en Kleef lag, tijdig op de hoogte van de Franse manoeuvre kwam en de nodige maatregelen kon treffen. (...)" (Pikkemaat 1988, p. 188)

"Het was in die richting – van de St.-Annaweg naar den Groesbeekschen weg – dat de Franschen den 10en Juni 1702 op het buitenwerken 'Kijk-in-de-Pot' en 'het Steenen kruis' aanrukten, om zich door overrom­peling van Nijmegen meester te maken. (...) De oorlog is uitgebroken. De Franschen zijn met eene geduchte krijgsmacht in de nabijheid van de zuidoostelijke grenzen der Republiek gelegerd. Tot verdediging van dat frontier moet in de eerste plaats de kort te voren door Coehoorn uitgebreide en verbeterde vesting Nijmegen dienen. Nijmegen is volstrekt niet in staat van verdediging gebracht – er staat zelfs geen stuk geschut op de wallen – en bijna geheel van garnizoen ontbloot!

Wat mag daarvan de reden zijn geweest? Een beslissend antwoord is op die vraag niet meer te geven. Het waarschijnlijkste is, dat Athlone meende met zijne krijgsmacht, althans voorloopig, Nijmegen genoegzaam te kunnen beveiligen. Dat ook de bevolking van Nijmegen zelf die vraag der verwondering bij zich voelde opkomen, spreekt vanzelf. Zij beantwoordde die evenwel op eene andere wijze: men mompelde van verraad." (Ter Haar 1892)

"Niet minder dan vier straten in de nieuwe stad hebben namen ontvangen, welke met dien merkwaardigen 11en Juni in verband staan. Aan hem herinneren Eylbracht-, Fransche-, Fort Kijk-in-de-Pot en Athlonestraat. Wel een bewijs, dat de Nijmegenaars van heden den moed hunner vaderen nog altijd dankbaar herdenken." (Van Schevichaven 1901², pp. 99-100)

Franz Kafkastraat

openbare ruimte ID 0268300000001921

wijk 60 Ressen

Raadsbesluit d.d. 14 juli 2021: Franz Kafkastraat

Franz Kafka (Praag 3 juli 1883 – Kierling, Klosterneuburg 3 juni 1924), Duitstalige schrijver

Frederick Nevengeske

Frederikstraat

Besluit B&W d.d. 13 februari 1942: Frederikstraat
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: intrekking

tijdelijke benaming van Wilhelminasingel in de periode 1942-1944*

"Genoemd naar een prins uit het huis van Oranje, vermoedelijk naar den zoon van Koning Willem I." (Chef der afd. bevolking enz., 5 augustus 1943)

Willem Frederik Karel van Oranje-Nassau (prins Frederik) (Berlijn 28 februari 1797 – Wassenaar 8 september 1881), prins der Nederlanden, prins van Oranje-Nassau, tweede zoon van koning Willem I der Nederlanden en Frederica Louisa Wilhelmina van Pruisen; zie www.biografischportaal.nl

Prins Frederik verscheen voor het laatst in het openbaar bij de doop van zijn achternicht prinses Wilhelmina op 12 oktober 1880. Hij overleed bijna een jaar later op 84-jarige leeftijd.

Vanaf mei 1943 zetelde de Hoge Raad der Nederlanden in de aula van de R.K. Universiteit op het adres Frederikstraat 13 Nijmegen.

Fresiastraat

openbare ruimte ID 0268300000001071

wijk 21 Wolfskuil

Raadsbesluit d.d. 29 juni 1972: Fresiastraat
ptt post 1978: fresiastr

fresia, sierplant van het geslacht Freesia

Fresnelstraat

openbare ruimte ID 0268300000000185

wijk 15 Grootstal

Raadsbesluit d.d. 18 december 1996: Fresnelstraat

Augustin-Jean Fresnel (Broglie 10 mei 1788 – Ville-d'Avray 14 juli 1827), Franse natuurkundige, onderzocht verschijnsel licht en de werking van lenzen

Fretstraat

openbare ruimte ID 0268300000001072

wijk 11 Hazenkamp

Raadsbesluit d.d. 14 november 1928: Fretstraat
ptt post 1978: fretstr

fret (Mustela putorius furo), albinobunzing uit de familie van de marterachtigen (Mustela), gezelschapsdier

Friesenburgstraat

openbare ruimte ID 0268300000001073

wijk 16 Hatert

Raadsbesluit d.d. 20 december 1960: Friesenburgstraat
ptt post 1978: friesenburgstr

De straat is genoemd naar de verdwenen Vriezenborch (Frisenburch) in Neerbosch. De naam is afgeleid van de familienaam Friso.

Frisenburch

Teunissen 1933: Frisenburch (Vryezenberch)

"voormalig landgoed bij Bysterhuizen te Neerbosch (1381). In 1612 werd de naam van dit goed nog in een overdracht van een erfrente genoemd. De thans nog bestaande weilanden 'Frisenpol' en 'de Burcht' aan den Weteringweg behoorden tot het landgoed." (Teunissen 1933)

Hendriks (1987) citeert vrijwel letterlijk Van Schevichaven:

"In 1381 gaf Willem, hertog van Gelre en Gulik, aan Heynrick Plese, »sijn knape ende donrebussenmeyster” (officier belast met de artillerie), als belooning voor diens trouwe diensten, »die hofstat gelegen in 't Nederenbusch, geheiten »Vryezenberch” met twee morgen lands." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 51)

In het charter uit 1381 wordt 'Heynrich van Plese, onse lieve knape ende donrebussenmeyster' genoemd en is sprake van tien morgen.* Gorissen 1956 vermeldt in een voetnoot:

"   ⁶ In 1381(Berne29) geeft hg Willem in erfpacht aan mr. Henrich van Plese, donrebussenmeyster 10 mg land Vryesenborch int Nederbussch bij Nymegen; nog midden XVIII was de burchtmotte (Vriessepol) aanwezig. De naam is zeker afgeleid van de in XIII in de stad aan te tonen familie Friso." (p. 140)

Frisenpol

Van Suchtelen & Hollandt 1754: Vriessepol
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Vriessepol
De Witte 1756: Wrisse Pol
Teunissen 1933: Frisenpol

weiland dat behoorde tot de verdwenen Vriezenborch (Frisenburch) in Neerbosch

Fritz Langstraat

openbare ruimte ID 0268300000001846

wijk 60 Ressen

Raadsbesluit d.d. 28 maart 2018: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Fritz Langstraat

Friedrich Christian Anton (Fritz) Lang (Wenen 5 december 1890 – Beverly Hills, Californië 2 augustus 1976), Oostenrijkse filmregisseur

Fritz Polakpad

openbare ruimte ID 0268300000001941

wijk 17 Heijendaal

Raadsbesluit d.d. 30 november 2022: Fritz Polakpad

Fritz Philip Polak (Nijmegen 19 maart 1917 – Auschwitz 28 februari 1943); zie www.oorlogsdodennijmegen.nl

"Fritz Polak (1917-1943) was een Joodse jongen, die op bevel van de bezetter moest stoppen met zijn studie rechtsgeleerdheid aan de Radboud Universiteit in 1941. Fritz werd samen met zijn vader en zijn twee broers opgepakt in september 1942, via Westerbork naar Auschwitz gebracht en daar in februari 1943 vermoord. Zijn naam staat op de herdenkingsplaquette in de Aula van de Radboud Universiteit en op het Nationaal Holocaust Namenmonument in Amsterdam." (raadsvoorstel d.d. 11 oktober 2022)

Fruitlaan

openbare ruimte ID 0268300000000339

woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)

wijk 50 Oosterhout

Raadsbesluit d.d. 7 juli 1999: Fruitlaan
Raadsbesluit d.d. 9 november 2005: intrekking (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 3 oktober 2007: Dillestraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 4 juni 2008: Terralaan (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 1 september 2009: inwerkingtreding (per 1 januari 2010)

Volgens het raadsbesluit uit 1999 liep de Fruitlaan van de Griftdijk Noord [lees: Griftdijk /RE] in noordwestelijke richting tot de gemeentegrens van Valburg. De besluiten uit 2005 en 2007 houden verband met de gewijzigde plannen voor de buurt Het Nijland. De naam van het gedeelte van de Fruitlaan in de buurt De Elten is in 2008 gewijzigd in Terralaan (per 1 januari 2010).

In verband met de vindbaarheid en bereikbaarheid zijn met ingang van 1 januari 2010 de adressen gewijzigd van 88 woningen in de buurt De Boomgaard, waarvan de voordeur zich bevindt aan de Fruitlaan, maar die geadresseerd waren aan de Elstarstraat, Jonagoldstraat, Knapkersstraat en Morelstraat.

Fuchsiapad (Lent)

openbare ruimte ID 0268300000000406

woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)

wijk 70 Lent

Raadsbesluit Elst d.d. 1 september 1953: Fuchsiapad
ptt post 1978: fuchsiapad
Besluit B&W d.d. 16 maart 2010: formalisering

fuchsia (Fuchsia), plant uit de teunisbloemfamilie (Onagraceae) met met paarse of witte afhangende klokbloemen

Fuchsiastraat

openbare ruimte ID 0268300000001074

wijk 21 Wolfskuil

Raadsbesluit d.d. 4 september 1957: Fuchsiastraat
ptt post 1978: fuchsiastr
Raadsbesluit d.d. 21 augustus 1980: intrekking (gedeelte)

fuchsia (Fuchsia), plant uit de teunisbloemfamilie (Onagraceae) met met paarse of witte afhangende klokbloemen

Het pand Fuchsiastraat 10 Nijmegen is in 1957 gebouwd als bedrijfsruimte voor Swift Schoenfabrieken N.V. i.o. Het oorspronkelijke adres was Cyclamenstraat 10 Nijmegen.

Fugastraat

Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Fugastraat

fuga (It.), meerstemmig stuk met veelvuldige herhaling (muziekterm)

Fuutstraat

openbare ruimte ID 0268300000001075

wijk 21 Wolfskuil

Besluit B&W d.d. 22 september 1948: Fazantstraat
Besluit B&W d.d. 12 oktober 1948, Fuutstraat
ptt post 1978: fuutstr

fuut, watervogel van het geslacht Podiceps

G...

StatCounter