wijk 06 Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Haagbeukstraat
ptt post 1978: haagbeukstr
Raadsbesluit d.d. 16 september 2009: Amandelboomstraat (per 1 januari 2010)
De naam Haagbeukstraat is met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Amandelboomstraat.
verdwenen naam; zie Amandelboomstraat, Haagbeukstraat (Lent)
openbare ruimte ID 0268300000000412
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Besluit B&W Elst d.d. 24 november 1981: Haagbeukstraat
ptt post 1991: haagbeukstr
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: formalisering
haagbeuk (Carpinus betulus), boom uit de berkenfamilie (Betulaceae)
zie Visveld, Haagbeukstraat
Besluit B&W d.d. 6 februari 1940: Haagwindestraat
Besluit B&W d.d. 28 november 1947: intrekking
Besluit B&W d.d. 3 september 1948: intrekking
haagwinde (Convolvulus sepium), meerjarig plant uit windefamilie (Convolvulaceae)
De Haagwindestraat is niet gerealiseerd. In plaats daarvan zijn de Korenbloemstraat en de Zonnebloemstraat aangelegd.
verdwenen naam; zie Korenbloemstraat, Zonnebloemstraat
openbare ruimte ID 0268300000001125
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 27 juni 1962: Hackfortstraat
ptt post 1978: hackfortstr
"Het landgoed Hackfort gem. Vorden, wordt het eerst vermeld in 1324 als bezit van de heren Van Bronkhorst, die er in 1369 de Van Hackfort's mee beleenden. In 1517 door huwelijk overgegaan naar de familie Van Raesfeld, een halve eeuw later naar de familie Van Westerholt die het in 1958 nog bewoonden. Sedert 1702 Gelders leen. Van het herbouwde oude huis zijn twee ronde hoektorens over. De Louis XVI-voorgevel dateert van de verbouwing van 1788." (Hendriks 1987)
zie www.kasteleninnederland.nl
zie Kastelenbuurt
Raadsbesluit d.d. 14 december 1955: Hagedisstraat
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1979: intrekking
hagedis (Lacertilia), reptiel uit de orde van de Squamata (hagedissen en slangen)
De Hagedisstraat is de meest noordelijke van de twee niet-aangelegde verbindingen tussen de Gouden Torrenstraat en de Libellenstraat. Deze naam hoort niet thuis in de Insectenbuurt.
niet-aangelegde straat; zie Insectenbuurt
"Vervallen naam (1452) van een niet nader aan te duiden gas." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Halve Gas
openbare ruimte ID 0268300000001713
wijk 12 Goffert
Raadsbesluit d.d. 6 maart 2013: Halfgeleiderweg
Raadsbesluit d.d. 4 maart 2015: wijziging geometrie
"Voor de naamgeving (...) is aansluiting gezocht bij de voormalige halfgeleiderproductie van Philips op dit terrein." (raadsvoorstel 30/2013)
Een deel van de Halfgeleiderweg maakt is op 4 maart 2015 bij de Transistorweg gevoegd. Het identificatienummer in de BAG is niet gewijzigd. Het verlengde van de Halfgeleiderweg en het weggedeelte tussen Halfgeleiderweg 6 en 8 en de Neerbosscheweg is niet bij de naamgeving betrokken. Er is in 2015 aan de kant van de Neerbosscheweg wel een straatnaambord aangebracht met de naam Halfgeleiderweg.
zie Industrieterrein Winkelsteeg, Jonkerbosplein
zie Strikstraat
Teunissen 1933: Halve gas, Halvegas
"Halve gas. Vervallen naam. Zie Halve Tromp, Lompenkramersgas, Karrengas. Een blinde of doodlopende steeg werd vroeger Halvegas genoemd. Er waren te Nijmegen oudtijds verschillende gassen, die met dezen naam werden aangeduid.
Zoo bijvoorbeeld ook
(1434) 'de Halvegassen buiten de Wymmelporte'.
(1600) de 'halve gasse gelegen in die Sieckerstraet'.
(1695) 'het Halvegesken in de Ziekerstraat'.
(1709-1721) 'het Halvegasken in de Houtstraat'." (Teunissen 1933)
Na de afsluiting bij de Keumegas was ook de St. Jansplaats een halve gas. De Halve Tromp, Kaaskorversgas en St. Jansplaats zijn verdwenen. Bij de Karrengas, Kerkegasje en Lompenkramersgas is geen sprake meer van een 'straat zonder uitgang'.
De bestaande halve gassen hebben de volgende namen: Bezembindersgas, Duivengas, Gulden Wagengas en Kronenburgergas. Ook de Moordkuil is een overblijfsel van een halve gas.
zie Gulden Wagengas,
Halvegas
zie gassen
"Vervallen gracht buiten de voormalige dubbele Hezelpoort." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Nieuwe Markt
Wijk B (1812)
Kiers 1751¹: Halve Trom
Nijmegen 1812: Scheidemakersgastje / Halve Trom
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De halve Trom
Wegenlegger 1859: Halvetrom
Adresboek 1892: halve tromp
Nijmegen 1900: Halve Tromp
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Halve Tromp
Raadsbesluit d.d. 9 mei 1934: intrekking
"Halvetrom : Straat zonder uitgang achter de markt" (Legger B 1859, nr. 87)
zie Achter de Markt, Scheidemakersgas
Deze doodlopende gas die evenwijdig aan de Broerstraat liep, verdween in 1934 bij het verleggen en verbreden van een gedeelte van de Scheidemakersgas.
"Ingevolge R. 9 Mei 1934 is, naar aanleiding van een transactie met de firma Vroom en Dreesmann, de 'Halve Tromp' aldus genoemd ingevolge R. 9 Juli 1924, vervallen. De naam 'Halfftromp' komt in 1538 als huisteeken (de Tromp = trompet) en reeds in 1563 als straatnaam voor. Het van de gas overgebleven deel, dat thans deel uitmaakt van de Scheidemakersgas, is ook bekend geweest als 'Halve gas' (o.m. in 1348) en als 'Halve Trom'." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Beynumsgas, Halve Gas
openbare ruimte ID 0268300000000319
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit Valburg d.d. 7 mei 1991: Verbindingsweg
Raadsbesluit d.d. 16 september 2009: Halve Weg (per 1 januari 2010)
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: geformaliseerd (Verbindingsweg)
"Sinds 1908 exploiteerde de Betuwsche Stoomtram Maatschappij in de Over-Betuwe een aantal tramlijnen: Lent-Elst-Elden met de halteplaatsen Viaduct Lent (v), Halveweg (hw), Reeth (r), Oude Tol bij Elst (ot), en de Klomp (kl)." (www.noviomagus.nl)
"* Halve Weg: oude naam van een café en tramstation in de nabijheid van het huidige industrieterrein; de Stationsstraat heette vroeger De Halve Weg of Halve Wegsche Straat." (toelichting op antwoordformulier, 18 juni 2009)
zie Stationsstraat
De naam Verbindingsweg is met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Halve Weg. Bewoners van de vijf adressen konden kiezen uit twee alternatieven: Halve Weg en Tramwei. De Halve Weg kreeg alle vier van de uitgebrachte stemmen. Een verklaring en rechtvaardiging voor de spatie ontbreekt.
zie Bedrijvenpark De Rietgraaf, Verbindingsweg²
openbare ruimte ID 0268300000001854
wijk 00 Benedenstad
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Vergulde Wagen
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Halvegas
"Dit nieuwe straatje, dat op 7 maart 2018 met een besluit op grond van de Wegenwet door uw raad bij de openbare ruimte is betrokken, dient een naam te krijgen. Voorgesteld wordt om aan dit straatje de naam Halvegas te geven." (raadsvoorstel 37/2018)
In het voorstel d.d. 10 april 2018 wordt geen melding gemaakt van de verblijfsobjecten die op 20 juli 2017 genummerd waren aan de Bottelstraat. Het raadsbesluit d.d. 16 mei 2018 is op 5 juni 2018 als brondocument ingeschreven in de BAG. De oorspronkelijke adressen zijn per 5 juni 2018 gewijzigd
Het straatnaambord met de naam Halvegas is in juni 2019 aangebracht en acht maanden later verplaatst van de noordzijde naar zuidzijde van de onderdoorgang bij de Bottelstraat.
geen gas
De openbare ruimte waarvoor de gemeenteraad op 16 mei 2018 de naam Halvegas heeft vastgesteld (hamerstuk), is geen 'gas' maar een binnenterrein aan de
Bottelstraat op de plaats van de
De Vergulde Wagen.
zie Bottelstraat, Gouden Wagen, Halve Gas
zie Halve Weg
wijk 17 Heijendaal
HAN Campus, HAN Campus Nijmegen, omgeving Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), tussen Kapittelweg, Laan van Scheut en Verlengde Groenestraat
niet-vastgestelde naam; zie Campus Heyendaal, Adelbertusplein
pand ID 0268100000088468
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 11 mei 2016: Waalhavenkwartier
Handelskade, 1) projectnaam deelgebied Waalfront; – 2) niet-vastgestelde naam
Het project is gerealiseerd op de plaats waar in de periode 1992-2011 dagbladuitgeverij De Gelderlander, Voorstadslaan 2 Nijmegen, was gevestigd.
"Op de Handelskade komen naast de 500 huur- en koopappartementen ook commerciële voorzieningen (restaurants en bedrijfsruimte).
Aan de 9 te realiseren (woon)gebouwen zijn inmiddels (via een prijsvraag) namen toebedeeld, te weten:
De Pier I, II, III / De Kaap / De Sluis / Kadekraan / Het Dock / Havenkraan / De Kaapstander" (raadsvoorstel 58/2013)
De projectontwikkelaar hanteert vanaf 2014 de volgende namen:
Dock I, II, III / Hezelpoort / Kompas / Kadekraan / Batavia / Havenkraan / De Lunet.
Op 24 augustus 2018 is de oplevering van het complex feestelijk gevierd. Er is één pand ID 0268100000088468 met 548 adressen geregistreerd. De naam Handelskade komt in de BAG niet voor.
deelgebied Waalfront
In het gebied dat begrensd wordt door de spoorlijn Arnhem - Nijmegen,
Voorstadslaan,
Waalhaven en de
Waal, liggen de volgende openbare ruimten:
Dokstraat,
Kaaisjouwerskade,
Kaapstander,
Kraanstraat,
Simon Langendampad,
Spoorbrugkade (gedeelte).
zie Waalfront, Waalhavenkwartier
openbare ruimte ID 0268300000001126
wijk 25 Haven- en industrieterrein
Besluit B&W d.d. 2 augustus 1950: Handelsweg
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1956: Handelsweg
Raadsbesluit d.d. 15 april 1964: Handelsweg
Besluit B&W d.d. 3 augustus 1965: inwerkingtreding
ptt post 1978: handelswg
"Deze weg is gelegen op het haven- en industrieterrein.
W.P. zegt over handel: Het kopen en verkopen van goederen met het oogmerk, winst te maken. De als beroep uitgeoefende handel is te onderscheiden in groothandel (grossier) en klein- of detailhandel." (Hendriks 1987)
zie Bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhaven
openbare ruimte ID 0268300000000079
wijk 00 Benedenstad
Raadsbesluit 5 februari 1986: Hanengas
Bij de herbouw van de Benedenstad kreeg het gasje naast het Brouwershuis de in 1951 verdwenen naam Hanengas
zie Mussengas
Kiers 1751¹: Schaape Gaske
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Het Hanen Gastje (het Aane Gasje)
Wegenlegger 1859: Hanegas
Adresboek 1892: hanengas
Nijmegen 1900: Hanegas
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hanengas
Raadsbesluit d.d. 5 juli 1951: intrekking
"1434: Frederick Nevengeske naar Frederick Neve, Schepen in 1391, 1393 en 1410, die aan deze gas woonde. Ook Fier Nevengasse en (1468) Nevengasse.
In 1548 en voor 't laatst in 1772 Sleutelgas naar een huisteeken. De gas liep achter het huis 'De Sleutel'.
1560: Neuengass of die Sloetelgass. Vermoedelijk is de bestaande naam ook aan een huisteeken ontleend." (Teunissen 1933)
"Hanegas : Van de Steenstraat tot de Vleeschhouwerstraat" (Legger B 1859, nr. 118)
De drie gasjes tussen Vleeshouwerstraat en Steenstraat waren: Hanengas, Vlooiegasje en Lieve Vrouwentrappen.
zie Schapengas, Sleutelgas
verdwenen naam; zie Oude Stadsgracht
openbare ruimte ID 0268300000001728
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
raadsvoorstel 19 maart 2013 (47/2013): Arendtstraat
raadsvoorstel d.d. 23 april 2013 (75/2013): Hannah Arendtstraat
Raadsbesluit d.d. 15 mei 2013: Hannah Arendtstraat
Johanna (Hannah) Arendt (Linden bij Hannover 14 oktober 1906 – New York 4 december 1975), Joods-Duits-Amerikaanse filosofe
"Hannah Arendt was een filosofe en politiek denker die zich onder andere heeft verdiept in de vragen die samenhangen met totalitaire politieke systemen. In 1951 verscheen haar driedelige werk The Origins of Totalitarianism, belangwekkend ook omdat het de eerste uitgebreide studie was van na de oorlog over het karakter van totalitaire stelsels." (Reservelijst straatnamen 2009, bijlage 1)
"Hannah Arendtstraat:
De voorkeur wordt gegeven aan Hannah Arendtstraat, omdat de volledige naam meer tot de verbeelding spreekt." (raadsvoorstel 75/2013, vervolgvel 3)
zie Vossenpels
deel van het terrein van PostNL, van Rosenburgweg 110 Nijmegen, genoemd naar Voorzitter Medezeggenschap rayon Nijmegen 1995-2004
Na de brand op 2 augustus 2016 is het postsorteercentrum verhuisd naar Arnhem.
zie Bedrijventerrein Brabantse Poort
intern beraad 1884: Hanzestraat
raadsvoorstel d.d. 29 mei 1891: Geldenhauerstraat
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Straalmansweg
Hanze, verbond van Duitse en Noord-Europese handelssteden (van de 13e tot de 18e eeuw). In de 15e eeuw bereikte Nijmegen als Hanzestad haar hoogste bloei.
Voor de straat 'De Straat tusschen de (verlengde) St Jorisstraat en de Berg- en Dalsche Straat' (1884) was de naam Hanzestraat bedacht. De naam Straalmansweg is in 1896 gewijzigd in Straalmanstraat.
niet-bestaande naam; zie kroniek 1884
Besluit B&W d.d. 6 februari 1940: Harkstraat
Besluit B&W d.d. 23 april 1940: Karnstraat
hark, tuingereedschap met een rij tanden aan het uiteinde
verdwenen naam; zie kroniek 1940
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Harmoniumpad
harmonium (traporgel), toetseninstrument met pedalen
verdwenen naam; zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001127
wijk 24 Neerbosch-Oost
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Harpstraat
ptt post 1978: harpstr
harp, driehoekig tokkelinstrument met aparte snaren voor iedere toon
zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000102
wijk 12 Goffert
Raadsbesluit d.d. 7 september 1988: Harriët Freezerlaan
ptt post 1991: freezerln, h
Harriët Freezer (Wilhelmina Eybergen) ('s-Gravenhage 9 november 1911 – Utrecht 25 december 1977), feministisch schrijfster, medeoprichtster van de actiegroep Man Vrouw Maatschappij (1968), tot haar dood medewerkster was van het maandblad Opzij; zie www.biografischportaal.nl.
Op de straatnaamborden staat het onderschrift: 'voorvechter vrouwenemancipatie'.
zie Emancipatiebuurt
Harriët Freezerring
Tegelijk met de Annie Romeinprijs werd in 1978 door het feministische maandplad Opzij de Harriët Freezerprijs ingesteld. Deze ring ging in 1986 naar Antoinette van Pinxteren. In 2007 werd de prijs de dertigste en laatste keer uitgereikt. Sinds 2009 wordt de Opzij Emancipatieprijs uitgereikt.
zie Annie Romein-Verschoorlaan, Antoinette van Pinxterenlaan
"Hartekamp. Voormalig landgoed onder Hees. Zie hiervoor blz. 39 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang' 1912." (Teunissen 1933)
"De ligging van dit goed en zijn verdere lotgevallen zijn mij ten eenenmale onbekend. Zou het misschien vervangen zijn door het tegenwoordige »Andelshof?”" (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 39)
"Hartencamp: Voormalig uitgebreid landgoed (40 morgen) onder Hees. (...)" (Brauer & Termeer 2011, p. 154)
verdwenen naam; zie Andelshof, Hertekamp
verdwenen naam; zie Hartekamp
verdwenen naam; zie Hartogstraat
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie E (1822): De Hartog Straat
Wegenlegger 1859: De Hartog Steegstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Weteringweg
In 1381 gaf Willem van Gulik, hertog van Gelre en graaf van Zutphen, aan donderbussenmeester Hendrik van Plese de hofstede Vriezenborch met tien morgen land te Neerbosch.*
Willem van Gulik (Gulik 5 maart 1364 – Arnhem 16 februari 1402), hertog van Gelre (1371-1402), hertog van Gulik (1393-1402); zie www.biografischportaal.nl
"De Hartog Steegstraat : Loopende van de Broekstraat tot aan de Brug over de Schaaps Wetering tegen de Vriezepol." (Legger B 1859, nr. 25)
Op de kaart van Van Suchtelen & Hollandt (1755) staat de naam 'Hartoch Steeg' bij de Jonkerstraat. In de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant van 27 november 1889 werd door notaris Koppel de verkoop aangekondigd van '15 Perc. PEPPELENBOOMEN aan de Hersteegschestraat te Neerbosch'.
Eeuwen later herinnert de straatnaam blijkbaar nog altijd aan de hertog van Gelre. Om verwarring met de Hersteeg (Hertogstraat) te voorkomen is de naam in 1924 veranderd in Weteringweg.
verdwenen naam; zie Frisenburch, Frisenpol, Schaapswetering, Weteringweg
verdwenen naam; zie Hartogstraat
verdwenen naam; zie Hertogstraat
zie Park Vroom
openbare ruimte ID 0268300000001571 (administratief gebied)
CBS-code BU02680616 (was: BU02680106)
wijk 16
Volkstelling 1947: buurt 23 Hatert
Woningtelling 1956: buurt 16 Hatert (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 16 Hatert (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 16 Hatert (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hatert
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hatert (per 1 januari 2007)
Hatert, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Zuid met Edelstenenbuurt, Kastelenbuurt en Staatsliedenbuurt
Bij de Volkstelling 1947 en de Woningtelling 1956 lag de meest noordelijke punt van Hatert niet ver van het Stadion De Goffert. Van hieruit liep de grens via de (Oude) Mollenhutseweg - Hatertseweg - Heiweg - (Nieuwe) Mollenhutseweg naar de gemeentegrens. Bij de Volkstelling 1960 lag de grens bij de Weg door Jonkerbos (gedeelte) - Grootstalselaan - Nieuwe Mollenhutseweg (Malderburchtstraat). In 1984 is een gebied ten oosten van de Malderburchtstraat (Elshof) aan de wijk Hatert toegevoegd.
"In dezelfde stijl als in Grootstal werd in Hatert op grote schaal door de architecten G.H.M. Holt, A. Bodon en W. Verschoor gebouwd. De architecten werden nauw betrokken bij de stedenbouwkundige opzet van de wijk. Hatert presenteert zich weliswaar als één wijk, maar is opgedeeld in twee parochies met twee rooms-katholieke kerken en bijbehorende buurthuizen. Laagbouw overheerst, maar aan de randen staat hoogbouw die de begrenzing van de wijk moet markeren." (De Brug, 5 september 2001)
"Weinigen weten dat de bekende architect G. Rietveld deel uitmaakte van het architectenteam, waarin tevens zaten G. Holt, A. Bodon en W. Verschoor. Rietveld echter haakte tenslotte af, omdat er te veel compromissen werden gesloten." (Ekkers en Ganzefles 1999, p. 135)
zie kadastrale gemeenten, wijken
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Hatert
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Hatert
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hatert
De Witte 1756: Hattert
Hattinga 1757: Hattert
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D: Hatert (1822)
Van der Aa 1844: HATERT of HATTERT
Adresboek 1892: Hatert dorp
Hatert is de oude benaming van Sectie D van de kadastrale gemeente Hatert. Delen van deze sectie hebben op het minuutplan uit 1822 de volgende namen: Het Hatersche Broek, Het Hatersche Veld (Eerste Blad), Het Broek, De Horst (Tweede Blad). In het vijfde deel van het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden uit 1844 staat:
"HATERT of HATTERT, oud tijds HATART of HAUTART, d. in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland, arr., kant., gem. en ¾ u. Z. van Nijmegen, tusschen de wegen naar Grave en Mook.
Het is een zeer oud dorp. Men telt er 970 inw., en 116 h., waaronder Hulsen, het Huis-te-Hatert en andere buitenplaatsen, door wier lommerrijke dreven, men er zeer aangename wandelingen heeft, terwijl de smaakvol aangelegde partijen der beschouwing overwaardig zijn.
(...)
De kapel te HATERT, in 1375 gesticht, is tot dorpsschool ingerigt, welke door een gemiddeld getal van 60 leerlingen bezocht wordt.
(...)
De kermis valt in den Zondag na Nijmeegsche kermis." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 217)
"Het dorp Hatert werd oudtijds ten Haltert of ter Hautart (Hautert) genoemd. (Zie blz. 65 e.v. van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang', 1912)." (Teunissen 1933)
In de chronologische naamlijst van Burggraven en Richters van Nijmegen tot 1794 komt de naam drie maal voor:
• 1422-1425, 1428 Rolof van Hautart, burggraaf en richter
• 1425, 1432-1434, 1439 Dirk van den Hautart, burggraaf en richter
• 1437 Dirk van den Hautart, burggraaf en richter (zie ook 1425)
zie Huis Hatert,
Hulzen,
Wijk G
zie kroniek 1892
zie Hatertse ...
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Haterts Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1754: HATERTSE BROECK
Van Suchtelen & Hollandt 1755: HATERTSE BROEK
De Witte 1756: ATTERTSE BROEK
Hattinga 1757: Hattert Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Broek
"Hatertsche Achterbroek of Hemmensche Broek. Terrein onder Hatert." (Teunissen 1933)
Bij vonnis van de arrondissementsrechtbank Arnhem d.d. 28 november 1918 is de verdeling gelast van de markgronden 'Het Hatertsche Broek' of 'Het Hatertsche Achterbroek', gelegen onder Hatert, gemeente Nijmegen. Ruim 90 ingezetenen bezaten het weiderecht in het Achterbroek. Zij hebben dit verkocht voor f 32.000. Op 30 november 1920 is de uitbetaling van de 'gelden weirecht Hemmensche of Achterbroek Hatert'.
"Naast het genoemde broek [z.g. 'Hatertsche weibroek'] bevindt zich in dit dorp ook nog het z.g. Achterbroek, waarvan de Baron van Heumen [lees: Baron van Lynden van Hemmen /RE] eigenaar was, terwijl ook de bewoners van denzelfden cirkel er weiderecht hadden.
Door onderlinge overeenkomsten werden die rechten afgekocht; ieder gerechtigde kreeg evenveel." (Droesen 1927, p. 42)
legende
Het ontstaan van het weiderecht wordt in 'De burchtvrouwe van Hulzene' door wijkmeester Arnoldus Johannes Tromp (1863-1927) in verband gebracht met de redding van jonkvrouw Aleid die met haar paard in het moeras was beland. Als dank zou zij het weiderecht aan de Hatertse bevolking hebben geschonken.
"Niet meer zijt gij laten, van af dezen stond,
"Want vrijheid een heldenvolk past;
"Zij is U geschonken, en al deze grond
"Is cijnsvrij, ontheven van last.
"Den keten, die reddend mij trok op den wal,
"Span duizendmaal over het land.
"De grond in dien kring in der eeuwigheid zal
"Het loon zijn der reddende hand!
Het 26 strofen tellende gedicht is gepubliceerd in De Gelderlander van 3 december 1911 en Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld (1912). Daarin noemt Van Schevichaven 'joncfrou Aleyd van Hulzen' op pagina 82 in een ander verband met het jaartal 1395.
wegen
In het Hatertsche Achterbroek of
Hemmensche Broek lagen de volgende wegen:
Haverkampsche dam,
Knootdam,
Maldensche dam,
Middelste dam,
Vier lanen.
verdwenen naam; zie Hatertse Broek, Het Broek (Hatert), Hemmensche Broek, Hulzen
verdwenen naam; zie Hatertse Weibroek
wijk 38 Vogelzang
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Haterts Broek, Gemeen Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1754: HATERTSE BROECK
Van Suchtelen & Hollandt 1755: HATERTSE BROEK, Hatertse Gemeente
De Witte 1756: ATTERTSE BROEK, GEMEENE BROEK
Hattinga 1757: Hattert Broek, Gemene Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Broek, Het Hatersche-Broek
"Hatertsche Broek. Terrein onder Hatert bij den Vossendijk. (Zie blz. 67 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang', 1912)." (Teunissen 1933)
Op de kaart van Van Suchtelen & Hollandt uit 1754 ontbreekt de naam 'Gemeen Broek' of 'Hatertse Gemeente'. De gemeenschappelijke weidegrond aan het begin van de Vossendijk (Vossenhof) wordt op het minuutplan uit 1822 van de kadastrale gemeente Hatert, Sectie D: Hatert (Eerste Blad), aangeduid met de naam 'Het Hatersche-Broek'. Bij het aangrenzende gedeelte (Tweede Blad) staat de naam 'Het Broek'.
Andere benamingen voor delen van het gebied in de omgeving van de voormalige
Vossendijk waren:
Achterbroek,
Berkenbossche Broek,
Bultenbroek,
Daalsche Broek,
Gemene Broek,
Hatertsche Achterbroek,
Hatertsche Bultenbroek,
Hatertse Gemeente,
Hatertsche Voorbroek,
Hatertsche Weibroek,
Hemmensche Broek,
Het Broek,
Het gemeene Weibroek,
het Groote Hatertsche Broek,
Regulierenbroek,
Stadbroek,
Vinkbroek,
Vinkenbroek,
Voorbroek,
Vossenbroek.
zie Hatertse Achterbroek, Hatertse Weibroek, Huis Hatert
Hatertse Broek, landgoed ex artikel 1 van de Natuurschoonwet 1928 (45,5 ha). Dit natuurgebied in de wijk Vogelzang is in 1988 verworven door Stichting Het Geldersch Landschap en opengesteld voor het publiek.*
niet-vastgestelde naam; zie Het Broek (Hatert), Vogelzang
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Gemeen Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hatertse Gemeente
De Witt 1756: GEMEENE BROEK
Hattinga 1757: Gemene Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Hatersche-Broek
verdwenen naam; zie Hatertse Broek, Hatertse Weibroek
openbare ruimte ID 0268300000001569 (administratief gebied)
CBS-code BU02680614 (was: BU02680104)
wijk 14
Volkstelling 1947: buurt 14 St. Anna (gedeelte)
Woningtelling 1956: buurt 14 Hatertse Heide
Volkstelling 1960: buurt 14 Hatertse Hei
Volkstelling 1971: buurt 14 Hatertse Hei (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hatertse Hei
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hatertse Hei (per 1 januari 2007)
Hatertse Hei, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Zuid met Bouwlandbuurt (gedeelte), Hofjesbuurt, Insectenbuurt en Vlinderbuurt
"omgeving Oude Molenweg, Hatertseweg, Heiweg en Van Peltlaan" (Hendriks 1987)
Bij de Volkstelling 1947 was het gebied tussen de Hatertseweg - Slotemaker de Bruïneweg - St. Annastraat en de Heiweg een deel van de buurt St. Anna. Deze buurt is bij de Woningtelling 1956 onderverdeeld in drie buurten, waaronder de nieuwe buurt Hatertse Heide. De grenzen van dit gebied zijn na 1956 niet meer gewijzigd.
"Aangezien het hier de bebouwing van een gedeelte van de z.g. Hatertse Hei betreft, heeft de inmiddels ingestelde Commissie voor de Straatnaamgeving gemeend in overweging te moeten geven daarvoor namen te doen gebruiken van insecten e.d., welke veelal op de hei worden aangetroffen. Met deze gedachtengang kunnen wij ons volledig verenigen." (B&W, 27 juli 1955)
Het raadsvoorstel voor een Vierkwartierenbuurt is in de raadsvergadering van 20 april 1955 door B&W ingetrokken.
zie Vierkwartierenbuurt
zie wijken
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): De Hatersche Heide (De Hatersche-Heide)
Adresboek 1892: Hatert hatertsche heide
Teunissen 1933: Hatertsche Heide
"Hatertsche Heide. (...) thans Hatertsche Veld." (Teunissen 1933)
zie Hatertseveld, Mookerheide
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): De Hatertsche Straat
Adresboek 1892: Hatert hatertsche str
verdwenen naam; zie Hatertseweg, Kerkstraatje (Hatert)
verdwenen naam; zie Hatertseveld
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): het Hatertsche Voedpad
Wegenlegger 1859: Het Hatertsche Voetpad
"Het Hatertsche Voetpad : Beginnende aan de Vestingwerken buiten de Moolenpoort der Stad Nijmegen en loopende over de Groenesteeg tot aan de Vossenlaan" (Legger B 1859, nr. 47)
zie Groenesteeg, Vossenlaan
Het Hatertsche Voetpad is in 1932 afgevoerd.
"Burgemeester en Wethouders der gemeente Nijmegen brengen ter openbare kennis, dat van Gedeputeerde Staten van Gelderland zijn terug ontvangen de bladen 1 en 3 van de Wegenkaart der kadastrale gemeente Hatert, bijgewerkt in verband met den vastgestelden suppletoiren ligger B, strekkende tot het van den oorspronkelijken ligger B afvoeren van het voetpad no. 227." (Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 22 november 1932)
verdwenen naam
"Hatertsche Voorbroek. Terrein onder Hatert aan den Vossendijk." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Hatertse Broek
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Gemeen Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hatertse Gemeente
De Witte 1756: GEMEENE BROEK
Hattinga 1757: Gemene Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Hatersche-Broek
Het gemeene Weibroek, Hatertsche Bultenbroek (Hatertsche Weibroek), gemeenschappelijke weidegronden in het Hatertse Broek*
Bij vonnis van de arrondissementsrechtbank Arnhem d.d. 6 juni 1912 is de verdeling gelast van de markgronden 'Het gemeene Weibroek of het Hatertsche Bultenbroek', gelegen onder Hatert, gemeente Nijmegen. De gronden ter groote van 41.97.10 ha zijn op 15 juli 1915 in 14 percelen en massa's geveild en verkocht voor f 33.017. Op 1 april 1916 vindt de uitbetaling plaats.
"Slechts wil ik hier vermelden een eigenaardig instituut, dat tot voor een tiental jaren nog bestond in het dorp Hatert, gemeente Nijmegen ¹).
Het z.g. 'Hatertsche weibroek', groot 40 H.A., is de gemeenschappelijke eigendom van alle eigenaars van huis en grond in het dorp Hatert. Enkel de bewoners van een bepaalde kring in het dorp hadden het weiderecht ²).
Burgemeester en Wethouders van Nijmegen plus twee gekozenen uit de gerechtigden vormden het bestuur.
In 1914 werd het volgens de Markenwet verkocht en de opbrengst werd verdeeld in verhouding tot het aantal H.A. grond, dat de gerechtigden in het dorp bezaten. Hoewel er bij de kleine luiden groote oppositie bestond tegen deze willekeur durfden zij geen proces aangaan. Er was ook niets, waarop men kon steunen, daar geen oude bewijzen, omschrijvingen of rechten bekend waren.
(...)
____________
¹) Het volgende is ontleend aan persoonlijke mededeelingen van de heeren C. Couwenberg en A. Tromp te Hatert.
²) Ofschoon het Hatertsche weibroek juridisch een marke is, wijkt het af van den gewonen vorm der marken door dit gebruiksrecht, uitsluitend van de bewoners van een bepaalden kring." (Droesen 1927, p. 42)
Met de verdeling van de markgronden komt een einde aan het eeuwenoude weiderecht van de geërfden van het Dorp Hatert in het Hatertse Weibroek.
verdwenen naam; zie Hatertse Achterbroek, Hatertse Broek
openbare ruimte ID 0268300000001676 (kunstwerk)
wijken 37 Weezenhof, 36 Malvert
Raadsbesluit d.d. 31 januari 1990: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 21 februari 1990: Hatertsebrug
verklaring d.d. 30 januari 2012: registratie
brug over het Maas-Waalkanaal waar overheen de Hatertseweg loopt tot aan de meest westelijke zijde van de brugpijlers en daar aansluit op de Van Boetbergweg (raadsvoorstel 17/1990, beslispunt 4)
De oorspronkelijke brug uit circa 1924 werd op 10 mei 1940 door de Nederlandse genie opgeblazen waarbij deze gedeeltelijk verwoest werd. Op 17 september 1944 bliezen de Duitsers de herstelde brug op. De huidige brug is aangelegd naast de oude brug uit 1946 en op 12 maart 1973 officieel geopend door burgemeester Th. de Graaf. Om grotere schepen vrije doorgang te kunnen bieden is de Hatertsebrug in 2007 met 28 cm verhoogd.
31 januari 1990
"Han Engelsman, oud-international, erelid van Voetbalvereniging Quick Nijmegen overlijdt op 70-jarige leeftijd." (Kroniek van Nijmegen over 1990, p. 133)
Op 31 januari 1990 liet oud-voetballer Henri Herman (Han) Engelsman (Amsterdam 26 oktober 1919 - Nijmegen 31 januari 1990) zich met een taxi naar de Hatertsebrug rijden en stapte hij met zijn been in het gips van de brug; zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 60-61. Han Engelsman is gehuwd geweest met een dochter van O.C. Huisman.
zie Hatertse Hei
Volkstelling 1947: buurt 14 St. Anna (gedeelte)
Woningtelling 1956: buurt 15 Hatertseveld
Volkstelling 1960: buurt 15 Grootstal (gewijzigd)
Hatertseveld, buurt in WIJK 1 Nijmegen Zuid (Woningtelling 1956)
Bij de Volkstelling 1947 was het gebied tussen de (Nieuwe) Mollenhutseweg - Heiweg - St. Annastraat en de gemeentegrens een deel van buurt 14 St. Anna. Deze buurt is bij de Woningtelling 1956 onderverdeeld in drie buurten, waaronder de nieuwe buurt 15 Hatertseveld. Bij de Volkstelling 1960 is de naam gewijzigd in Grootstal en wordt de Hatertseweg de nieuwe westgrens van deze buurt.
verdwenen buurtnaam; zie Grootstal¹, Hatertse Hei
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Hatersche Veld
Teunissen 1933: Hatertsche Veld
"Terrein onder Hatert bij den Maldensche weg." (Teunissen 1933)
zie Hatert, Maldenseweg
openbare ruimte ID 0268300000001128
wijken 21 Wolfskuil, 23 Heseveld
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): Weg van Nijmegen naar Hatert
Wegenlegger 1859: Veldweg
Adresboek 1901: Hatert hatertsche veldweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hatertscheveldweg
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Hatertseveldweg, Muntweg
ptt post 1978: hatertseveldwg
De naam Hatertscheveldweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Hatertseveldweg.*
"Veldweg : Loopende van den Grootenweg op Grave tot aan het landgoed Hulsen" (Legger B 1859, nr. 44)
zie Beneden Graafseweg, Pieperslaantje
"De weg loopt door het Hatertsche Veld. Zie ook Asterstraat." (Teunissen 1933)
De weg in Hatert liep door het Veld. Het Hatertsche Veld lag in een andere sectie van de kadastrale gemeente Hatert.
Hatertseveldweg en Muntweg kruisten elkaar vroeger bij de spoorwegovergang. In 1955 zijn de namen van het laatste deel van beide wegen omgewisseld waardoor de Hatertseveldweg geheel ten noorden van de spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen ligt. Door deze wijziging loopt de Hatertseveldweg niet meer in zuidwestelijke richting naar het Pieperslaantje (Nieuwe Dukenburgseweg). Op de plaats van de spoorwegovergang is in 1980 een voetgangersbrug aangelegd.*
zie Muntmeesterbuurt, Rozenbuurt, Asterstraat, Verlengde Muntweg
openbare ruimte ID 0268300000001129
Wijk G (1906)
wijken 13 St. Anna, 14 Hatertse Hei, 15 Grootstal, 16 Hatert, 37 Weezenhof, 36 Malvert
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Hatertse Wegh
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hatertse Wegh
De Witte 1756: Weg op Hattert
Hattinga 1757: Weg op Hattert
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C en D (1822): Weg van Nijmegen naar Hatert, De Hatertsche Straat
Wegenlegger 1858: Grooteweg van St. Anna naar Overasselt
Adresboek 1892: Hatert hatertsche str
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Hatertscheweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hatertscheweg
Raadsbesluit d.d. 19 maart 1951: Hatertseweg
Raadsbesluit d.d. 7 augustus 1968: Hatertseweg
ptt post 1978: hatertsewg
De naam Hatertscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Hatertseweg.*
"Grooteweg van St. Anna naar Overasselt : Deze weg neemt een aanvang aan het Tolhuis te St. Anna en loopt door het Dorp Hatert over het Gemeene Broek en Vossendijk tot aan de Gemeente Overasselt bij den Diervoort" (Legger A 1858, nr. 7)
"De Gemeenteraad stelde den reeds bestaanden naam in 1906 vast." (Teunissen 1933)
"Richting aanduidend, weg van Nijmegen naar het dorp Hatert, thans een wijk van Nijmegen. (...)" (Hendriks 1987)
De wijziging in 1968 houdt verband met de aanleg van de nieuwe brug en de tijdelijke verbindingsweg na de sloop van de oude kerk (1967). De Hatertseweg eindigt aan de westzijde van de Hatertsebrug in de wijken Malvert en Weezenhof.
zie Dorpsstraat (Hatert), Hatertsebrug, Hatertseweg (Malden), S104, Vossendijk
openbare ruimte ID 0252300000000082
woonplaats Malden (gemeente Heumen)
Raadsbesluit Heumen d.d. 22 december 1956: HATERTSEWEG (per 1 maart 1957)
Besluit B&W Heumen d.d. 16 november 2010: Hatertseweg
Deze weg loopt van de Broekkant in de woonplaats Malden naar de Malderburchtstraat in Nijmegen.
zie Hatertseweg, Maldenseweg, Vogelzang
verdwenen naam; zie De Haven, Oude Haven²
openbare ruimte ID 0268300000001578 (administratief gebied)
CBS-code BU02680425 (was: BU02680205)
wijk 25
Volkstelling 1947: buurt 28 Rondom Hees en Neerbos (gedeelte)
Woningtelling 1956: buurt 25 Haven- en Industrieterrein
Volkstelling 1960: buurt 25 Haven- en Industrieterrein (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 25 Haven- en Industrieterrein (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Haven- en industrieterrein
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Haven- en industrieterrein (per 1 januari 2007)
verkorte schrijfwijze: Haven- en industrieterr
Haven- en industrieterrein, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Nieuw-West, inclusief Batavia (gedeelte) en Waterkwartier (gedeelte)
Bij de Volkstelling 1947 lag het Haven- en Industrieterrein (Haven- en industrieterrein) in de buurt Rondom Hees en Neerbos. Sinds de Woningtelling 1956 is dit een afzonderlijke buurt. Bij de Volkstelling 1960 wordt de grens met de buurten Biezen, Hees en Neerbosch op verschillende plaatsen gewijzigd. De naam Haven- en Industrieterrein wordt vanaf 1960 steeds vaker met één hoofdletter geschreven.
zie wijken, bedrijventerreinen
pand ID's 0268100000104561, 0268100000104562, 0268100000104563
wijk 20 Biezen
Havenkade, 1) projectnaam deelgebied Dijkkwartier; – 2) niet-vastgestelde naam
De drie panden met in totaal 325 verblijfsobjecten (begin geldigheid: 29-10-2020) zijn genummerd aan de Laan van Oost-Indië, Nina Simonestraat (was: Weurtseweg) en Waalbandijk.
zie straatnamen
| Waalbandijk (oneven) | ||||
| 1. | Blok A | 58 adressen | : | Waalbandijk 417 t/m 531 Nijmegen |
| 2. | Blok B en C | 103 adressen | : | Waalbandijk 301 t/m 415 Nijmegen Waalbandijk 211 t/m 299 Nijmegen |
| andere adressen (even) | ||||
| 3. | Blok D, E, F, G, H | 164 adressen | : | Nina Simonestraat 160 t/m 396 Nijmegen Laan van Oost-Indië 4 t/m 92 Nijmegen |
| 44 adressen | - 1e ingang | : | 160 t/m 176, 210 t/m 228, 264 t/m 282, 318 t/m 336, 372 t/m 380 | |
| 43 adressen | - 2e ingang | : | 178 t/m 192, 230 t/m 246, 284 t/m 300, 338 t/m 354, 382 t/m 396 | |
| 77 adressen | - 3e ingang | : | 194 t/m 208, 248 t/m 262, 302 t/m 316, 356 t/m 370, 4 t/m 92 | |
Het gaat om pand ID's 0268100000104561, 0268100000104562 en 0268100000104563. De toekenning van de adressen van blok H (begin geldigheid: 29-10-2020) loopt vooruit op de wijziging van de geometrie van de Laan van Oost-Indië (raadsbesluit d.d. 14 juli 2021).
Als gevolg van de wijziging van de geometrie van de Nina Simonestraat en de Weurtseweg (raadsbesluit d.d. 14 juli 2021) zijn de adressen van de verblijfsobjecten in blok D, E, F en G gewijzigd (begin geldigheid: 14-07-2021). De 3e ingang ligt aan de Laan van Oost-Indië. Onder de nieuwe naam stonden nog de oude nummers 10-134a (situatie op 2 juli 2023).
zie Dijkkwartier, Waalfront
wijk 20 Biezen
Havenplein was de werknaam voor de verbetering van de infrastructuur ter hoogte van de Nieuwe Hezelpoort in het najaar van 2015. Het project omvatte onder meer de herinrichting van de kruising Weurtseweg - Voorstadslaan en het naamloze viaduct naast de Nieuwe Hezelpoort.
niet-vastgestelde naam
"De St. Stevenspoort, ook wel de Havenpoort genoemd." (Buurman 1829, p. 25)
verdwenen naam; zie St. Stevenspoort
a.
Lindenberghaven,
Noordkanaalhaven,
Oostkanaalhaven,
Waalhaven;
b. verdwenen namen:
Binnenhaven,
Bovenhaven,
De Haven,
Industriehaven,
Kanaalhaven,
Nieuwe Haven,
Noodhaven,
Oude Haven,
Oosthaven,
Vluchthaven,
Westhaven
De naam van De Haven die gedempt is in 1884, is als straatnaam bewaard gebleven.
zie Oude Haven²
raadsvoorstel d.d. 13 mei 1921: Havenstraat
Raadsbesluit d.d. 25 mei 1921: Kanaalstraat
Bij de behandeling van het raadsvoorstel stelde de voorzitter voor Havenstraat te veranderen in Kanaalstraat om verwarring te voorkomen. Het gewijzigde voorstel van B&W werd met 23 tegen 7 stemmen aangenomen.
niet-bestaande naam; zie Kanaalstraat, Oude Haven², Oude Havenstraat
openbare ruimte ID 0268300000001130
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 18 december 1924: Havenweg
Besluit B&W d.d. 22 april 1969: Havenweg
Raadsbesluit d.d. 25 juni 1969: onttrekking (gedeelte)
ptt post 1978: havenwg
Besluit B&W d.d. 16 maart 2010: formalisering
"Deze weg bij de nieuwe haven droeg vóór 18 December 1924 nog geen naam." (Teunissen 1933)
Bij de behandeling van de Gemeentebegroting 1925 kwam hierin verandering:
"Bij volgnummer 264 wordt stilzwijgend besloten tot vaststelling van de benaming 'Havenweg'." (aantekening gemeentesecretaris bij agenda raadsvergadering d.d. 18 december 1924, OSAN 1814-1946, dossiernummer 148)
Volgnummer 264 had betrekking op het onderhoud van wegen en voetpaden. Voor 1925 waren de panden genummerd aan de Linker Waalbandijk (Waalbandijk).
Bij het opnieuw vaststellen van de begrenzing van de Havenweg op 22 april 1969 in verband met de uitbreiding van het terrein van het slachthuis was sprake van een onbevoegd genomen besluit. De gemeenteraad heeft op 25 juni 1969 alleen een besluit genomen over de (gedeeltelijke) onttrekking aan het openbaar verkeer.
zie Bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhaven, Waalhavenkwartier
Teunissen 1933: Havenkampschedam
"Weg in het Hatertsche Achterbroek of Hemmensche Broek." (Teunissen 1933)
De weg werd ook Haverkampsche laan genoemd.
verdwenen naam; zie Hatertse Achterbroek, Hemmensche Broek
verdwenen naam; zie Haverkampsche dam
openbare ruimte ID 0268300000001131
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Havikstraat
ptt post 1978: havikstr
havik (Accipiter gentilis), roofvogel, komt voornamelijk in bosgebieden voor
zie Vogelbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001132
wijk 06 Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Hazelaarstraat
ptt post 1978: hazelaarstr
hazelaar (Corylus avellana), hazelnootboom of -struik uit de berkenfamilie (Betulaceae), kan 6 meter hoog worden
zie Bomenbuurt, Hazelaarstraat (Lent)
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
Besluit B&W Elst d.d. 24 november 1981: Hazelaarstraat
"d. aan de straat met de hofjes, die vanaf de Kastanjelaan is geprojecteerd eerst in zuid-oostelijke en daarna oostelijke richting de naam te geven van 'Hazelaarstraat'." (Verslag vergadering commissie straatnaamgeving, 5 oktober 1981, p. 2)
De geprojecteerde straat is niet aangelegd. Op 3 oktober 1989 kregen de aangelegde straten ten zuid-oosten van de Kastanjelaan (Pavialaan) in Lent de namen Acacialaan en Berkenstraat (Zomerlindestraat).
verdwenen naam; zie Visveld, Hazelaarstraat
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie F (1822): Hazenlaren bosch
Teunissen 1933: Hazelarenbosch
"Voormalig bosch, thans bouwhof tusschen de Schaapswetering en den St. Agnetenweg." (Teunissen 1933)
"Een van die pachters was Jan van Hazel, die in 1492 als eigenaar van 'De Hazelenbosch' voorkomt, welke naam in de volksmond tot Hazelarenbos werd vervormd." (Drs. C.Th. Kokke, De Gelderlander, 23 november 1950)
Het adres Dorpstraat 428 werd per 1 oktober 1925 gewijzigd in St. Agnetenweg 98. De boerderij Hazelarenbosch is in of omstreeks 1975 gesloopt.
verdwenen naam; zie Schaapswetering, St. Agnetenweg
Raadsbesluit d.d. 14 december 1955: Hazelwormstraat
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1979: intrekking
Hendriks 1987
hazelworm (Anguis fragilis), pootloze hagedis uit de hazelwormenfamilie (Anguidae) uit de orde van de Squamata (hagedissen en slangen)
De Hazelwormstraat is een van de twee niet-aangelegde verbindingen tussen de Gouden Torrenstraat en de Libellenstraat. Deze naam hoort niet thuis in de Insectenbuurt. In 2000 is op deze plaats is de Nijmeegse Kapelstraat aangelegd.
niet-aangelegde straat; zie Insectenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001784
wijk 11 Hazenkamp
Raadsbesluit d.d. 17 december 2014: Hazenhof
Raadsbesluit d.d. 28 september 2016: wijziging geometrie
Op 17 december 2014 heeft de gemeenteraad ingestemd met het verzoek van toekomstige bewoners van 'De Hazenhof' (projectnaam), Dobbelmannweg 15C t/m 15E Nijmegen, om een doodlopende 'zijstraat' de naam Hazenhof te geven. Tegelijk met de registratie zijn de bestaande adressen gewijzigd in Hazenhof 3 t/m 7 Nijmegen.
verkeerde pad
Bij de vaststelling van de juiste geometrie (raadsbesluit d.d. 28 september 2016) is de fout gecorrigeerd. Sindsdien liggen de oneven nummers aan de rechterkant van de Hazenhof. Op de bijbehorende tekening met nummer 502238, versie 1, ontbreken de huisnummers.
In september 2015 is een straatnaambord geplaatst aan een lantaarnpaal op de hoek van de St. Hubertusstraat. Het bord is in 2016 verplaatst naar de paal met verkeersbord C3 (Eenrichtingverkeer).
zie Dierenbuurt, Dobbelmannweg, Hazenpark
openbare ruimte ID 0268300000001566 (administratief gebied)
CBS-code BU02680511 (was: BU02680101)
wijk 11
Volkstelling 1947: buurt 13 Hazenkamp
Woningtelling 1956: buurt 11 Hazenkamp (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 11 Hazenkamp (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 11 Hazenkamp (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hazenkamp
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hazenkamp (per 1 januari 2007)
Hazenkamp, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Midden met Dierenbuurt (gedeelte)
Bij de Volkstelling 1947 en de Woningtelling 1956 was de Hatertseweg de grens tussen de buurten Hazenkamp en St. Anna; het gebied ten zuidwesten van de Slotemaker de Bruïneweg lag in de buurt Goffert.
In de periode 1956-1960 lag het gebied tussen Groenestraat - Wezenlaan - Goffertweg - Slotemaker de Bruïneweg en de spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen in de buurt Hazenkamp. Vanaf 1960 ligt dit gebied in Nije Veld. Het gebied tussen de Vossenlaan en de Hatertseweg ligt vanaf 1960 in St. Anna.
zie Dierenbuurt,
Hazenkampseweg
zie wijken
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): De Hasenkamp
"In de Nijmeegse archivalia wordt de naam in 1740 voor het eerst vermeld als op de 'Hasencamp' onder Hatert." (Hendriks 1987)
zie het Veld
verdwenen naam; zie Hazenkampseweg
openbare ruimte ID 0268300000001133
Wijk G (1906)
wijk 11 Hazenkamp
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Hazenkampsche weg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hazenkampscheweg
Besluit B&W d.d. 26 juli 1938: Hazenkampscheweg
Besluit B&W d.d. 14 maart 1939: Hazenkampscheweg
Besluit B&W d.d. 5 juli 1939: Burgemeester Steinweg-laan (gedeelte)
ptt post 1978: hazenkampsewg
De naam Hazenkampscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Hazenkampseweg.*
"Veldweg : Loopende bij Sint Anna uit de Hatertsche Straat, langs den Hazenkamp, en vereenigt zich bij de Goffert met den weg van Malden op Hees" (Legger B 1859, nr. 57)
zie Hatertseweg, Wezenlaan
"De weg is genoemd naar een stuk bouwland het 'Hazenkampscheveld' en was reeds vóór 1906 onder dezen naam bekend." (Teunissen 1933)
Hoewel de naam Hazenkampsche weg in 1906 door de gemeenteraad was vastgesteld, werd de weg ook daarna nog regelmatig als Hazenkampsche laan aangeduid. Het besluit van B&W d.d. 14 maart 1939 houdt verband met de aanleg van het pleintje (plantsoen) tussen de Hatertseweg en de Hazenkampseweg.
zie Steinweglaan, Vossenlaan
zie Het Hazenpad
openbare ruimte ID ... (terrein)
wijk 11 Hazenkamp
raadsvergadering d.d. 5 juni 2024: Hazenpark
Hazenpark, 1) projectnaam (2022) voor een woonbuurt op het terrein tussen de
Groenestraat,
Wezenlaan,
St. Hubertusstraat en
Dobbelmannweg; 2) niet-vastgestelde buurtnaam raadsvoorstel d.d. 2 april 2024
Op 19 november 2008 heeft de gemeenteraad besloten ten behoeve van de aanleg van maximaal drie straten op het terrein de namen Korenwolfstraat, Sneeuwhaasstraat en Wasbeerstraat vast te stellen.
In het raadsvoorstel d.d. 2 april 2024 hebben B&W geen rekening gehouden met de bestaande naam Hazenhof en Sneeuwbalstraat en besloten de niet-bestaande naam Korenwolfstraat in te trekken.
raadbesluit in voorbereiding; zie Dierenbuurt, Hazenhof, St. Hubertusstraat
"Vervallen naam (1452) volgens In de Betouw (Nijmegen in wijken, straten enz. blz. 36) van een gas 'an die Heselstrate'. Schevichaven [Van Schevichaven 1896, p. 79 /RE] (...) is van mening, dat bedoeld is de Heer Robbertsgasse." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Heer Robbertsgas
verdwenen naam; zie Achter de Blatum, Lange Baan
openbare ruimte ID 0268300000001134
wijk 18 Brakkenstein
Raadsbesluit d.d. 12 februari 1964: Heemraadstraat
ptt post 1978: heemraadstr
"Deze straat in de rechtersbuurt is ontleend aan heemraad, vroeger: ambtenaar belast met toezicht op dijken, wegen en afwatering, tevens rechter inzake 'heemrecht'. Thans bestuurslid in waterschap." (Hendriks 1987)
zie Rechtersbuurt
Besluit B&W d.d. 19 juli 1946: Troelstrastraat
Mr. Theodorus (Theo) Heemskerk (Amsterdam 20 juli 1852 – Utrecht 12 juni 1932), Antirevolutionair staatsman die ruim veertig jaar actief was als politicus en bestuurder; zie www.biografischportaal.nl
Het voorstel van de directeur gemeentewerken d.d. 15 juli 1946 hield geen rekening met de van Heemskerckstraat in de Zeeheldenbuurt. Bij de vaststelling van de namen van de nieuwe straten tussen Muntweg en Goffertweg besluiten B&W daarom dat:
"Heemskerkstraat vervalt en wordt vervangen door Troelstrastraat. Troelstrastraat wordt de Savornin Lohmanstraat. In de toekomst voor volgende straten namen aan de oorlog ontleend, voorstellen." (besluit B&W d.d. 19 juli 1946)
niet-bestaande naam; zie Landbouwbuurt, Staatsliedenbuurt, van Heemskerckstraat
"Vervallen naam van 'Groot Bethlehem' (vervallen) of van 'Hessenberg'. Vermoedelijk werd de gas genoemd naar richter Robbert van Appeltern, burggraaf en richter in 1402 en 1403, wiens huis aan de Jodenberg gelegen was.
1414: Heer Rubbersgasje
1438: Heren Robbertsgasje
1459: Heer Robbertsgasse
1615: Robbertsgesken." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Groot Bethlehem, Hessenberg², Jodenberg
verdwenen naam; zie Hekkegas
openbare ruimte ID 0268300000001576 (administratief gebied)
CBS-code BU02680422 (was: BU02680202)
wijk 22
Volkstelling 1947: buurt 20 Hees
Woningtelling 1956: buurt 22 Dorp Hees (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 22 Hees (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 22 Hees (gewijzigd) (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hees
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hees (per 1 januari 2007)
Hees, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Nieuw-West met Rode Kruisbuurt, Vogelbuurt (gedeelte), Vruchtenbuurt en Waterkwartier (gedeelte)
"omgeving Bredestraat en Dennenstraat" (Hendriks 1987)
Bij de Volkstelling 1947 liep de grens van Hees ten zuidwesten van de Dennenstraat door tot de Graafseweg. Het gebied tussen Graafseweg en de spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen lag in de buurt Goffert. Hees werd bij de Woningtelling 1956 opgesplitst in de buurten Dorp Hees en Heseveld. Bij de Volkstelling 1960 is de naam Dorp Hees veranderd in Hees en zijn grenzen drastisch gewijzigd.
Het gedeelte van de buurt Wolfskuil ten zuiden van de Industrieweg ligt vanaf 1960 in de buurt Hees. De Molenweg - Prinsenlaan - Patrijsstraat - Bosduifstraat is de nieuwe grens tussen Hees en de Wolfskuil.
zie kadastrale gemeenten, wijken
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Hees
Van Suchtelen & Hollandt 1752: Hees
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Hees
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hees
De Witte 1756: HEES
Hattinga 1757: Hees
Hottinger 1783: HEES
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B: Hees (1822)
Van der Aa 1844: HEES of HEESCH
Hees is de oude benaming van Sectie B van de kadastrale gemeente Neerbosch. Delen van deze sectie hebben op het minuutplan uit 1822 (één Blad) de volgende namen: Het Achterveld, Het Kerkeveld, Het Molenveld, De Molenberg, De Pulsenberg, Het Rot, De Wolfskuil. In het vijfde deel van het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden uit 1844 staat:
"HEES of HEESCH, door sommigen ook wel HES gespeld, d. in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland, kw., distr., arr., kant., gem.. en ½ u. Z. W. van Nijmegen, aan eenen goeden breeden grindweg, van den Teersdijk naar de stad loopende, tusschen wijd uitgestrekte korenvelden, op eene allezins schilderachtige wijze gelegen, zoo dat dit d. tot het bekoorljkste uit den omtrek kan gerekend worden.
Men wil, dat dit dorp zijnen naam ontleend heeft, of van de Hessen, die zich oudtijds hier hebben nedergeslagen, of van den ouden Duitschen afgod HES of HEES, die hier omtrent zou zijn gediend geweest.
In dit d., waar men nette boerenwoningen fraaije buitenplaatsen en schoone wandelingen aantreft; telt men 720 inw., die meest hun bestaan vinden in den landbouw.
(...) Men heeft er eene dorpschool.
Dit d. is in het jaar 1388 door ARNOLD VAN MEEUWEN verbrand." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 312)
"Volgens Schevichaven (blz. 24 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang', 1912) dagtekent het oudste document, waarin da naam van dit dorp voorkomt, van 24 October 1271 toen Herman Volke aan het klooster aan de Nonnenstraat het vruchtgebruik schonk van een stuk land 'in Heze'. Een der Schepenen, tegenover wien de schenking plaats had, was Rudolf van Heze. Hij behoorde tot een geslacht waarvan tusschen 1263 en 1473 verschillende leden Schepen van Nijmegen zijn geweest. Hoewel zij zeer waarschijnlijk hun naam aan het dorp ontleenden, is Hees toch nimmer een heerlijkheid geweest. Johannes van Heze was burgemeester van Nijmegen in 1382, Gader in 1424 en Daem in 1427. Willen van Heze was burggraaf in 1422 (op blz. 134 en 135 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld' komt in een noot onzes inziens een onjuiste verklaring van den naam van het dorp voor)." (Teunissen 1933)
zie Hessenberg¹
hees, 1) jong beukenbos, struikgewas; – 2) gemengd berken-/beukenbos op droge grond
"De naam van het dorp Hees komt voorzover bekend voor het eerst in het jaar 1196 voor. Dan meldt de Duitse keizer Hendrik VI in een officieel document dat de vers opgerichte Commanderie van St. Jan, een soort pelgrimshuis in de stad Nijmegen, kon rekenen op de opbrengsten van onder andere 'vier hoeven in het dorp Degese'.
Ruim een eeuw later, rond 1300 start vanuit Hees de ontginning van twee grote laaggelegen en nog woeste bosgebieden, het Honigholt (de oude naam voor Neerbosch) en het Lindenholt. Na twee generaties was men daarmee kennelijk al flink gevorderd. In 1375 wordt er namelijk een document opgesteld om de betaling van tienden (een belasting die oorspronkelijk eentiende van de veldopbrengst bedroeg) opnieuw te regelen. Het belangrijkste probleem daarbij is wie er recht had op de tienden van de 48 percelen nieuw ontgonnen gebied. Kwamen die toe aan de heer die de nieuwe gronden voor ontginning had vrijgegeven, te weten graaf Reinoud I van Gelre (overigens in naam van de Duitse keizer)? Waren ze, zoals de tienden op de oude gronden, voor de pastoor van Nijmegen, die aan het hoofd van de parochie stond? Of waren ze voor de heren van Sankt Aposteln? Met die laatsten werden de leden van het kapittel in Keulen bedoeld, de geestelijke bestuurders van het aartsbisdom Keulen die de parochie Nijmegen eeuwen terug hadden gesticht.
De oorspronkelijke tekst uit 1375 kennen we alleen uit een bewaard gebleven afschrift uit de 15e eeuw. (...)" (Termeer 2006, p. 6)
zie Honigholt,
Neerbosch,
Wijk E
zie kroniek 1892
zie Hees
zie Heessche ...
zie Hessenberg¹
openbare ruimte ID 0268300000000280 (versie 1) (administratief gebied)
openbare ruimte ID 0268300000001746 (versie 1) (administratief gebied)
wijk 40 't Acker
Raadsbesluit d.d. 3 november 1977: Heeskesacker
Raadsbesluit d.d. 8 november 1979: Heeskesacker
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Heeskesacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
verklaring d.d. 11 maart 2014: opnieuw opgevoerd
"naar de naam van Heeskeshof, een veldnaam in Neerbosch en bekend sedert 1762" (Hendriks 1987)
Heeskesacker, buurt in de wijk
't Acker met de volgende openbare ruimten:
a.
De Omloop (gedeelte),
Het Anker (gedeelte),
Frans Mahnpad,
Heeskesacker;
b. grensstraten (gedeelte):
Broekstraat,
Weteringweg;
c. niet-vastgestelde namen:
Heeskesacker 10e t/m
23e straat
Op 11 maart 2014 is het type 'administratief gebied' bij openbare ruimte ID 0268300000000280 gewijzigd in 'weg' en is Heeskesacker opnieuw opgevoerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied'.
zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000280 (versie 2) (weg)
wijk 40 't Acker
Besluit B&W d.d. 26 oktober 1976: kaderstellend
ptt post 1991: heeskesacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
Heeskesacker, alle straten in de buurt Heeskesacker waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1001 t/m 2343)
Heeskesacker 10e t/m 23e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht.
zie Heeskesacker¹
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1001 t/m 1023 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1101 t/m 1135 Nijmegen
Heeskesacker 1102 t/m 1166 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1201 t/m 1255 Nijmegen
Heeskesacker 1202 t/m 1286 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1301 t/m 1313 Nijmegen
Heeskesacker 1302 t/m 1376 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1401 t/m 1451 Nijmegen
Heeskesacker 1412 t/m 1438 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 1501 t/m 1529 Nijmegen
Heeskesacker 1502 t/m 1516 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 2001 t/m 2079 Nijmegen
Heeskesacker 2002 t/m 2048 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 2101 t/m 2119 Nijmegen
Heeskesacker 2102 t/m 2130 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 2201 t/m 2227 Nijmegen
Heeskesacker 2202 t/m 2218 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
wijk 40 't Acker
Heeskesacker 2301 t/m 2343 Nijmegen
Heeskesacker 2302 t/m 2310 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Heeskesacker²
De Heessche kolk (circa 3 ha) lag tussen Waalbandijk en Weurtseweg ten westen van de Winselingseweg en is in de loop van de 20e eeuw gedempt.
"De eerste kolk is niet zo groot als de tweede, die ongeveer 3 H.A. land verzwolgen heeft.
Die tweede kolk wordt wel eens Weurtsche kolk genaamd, maar 't is de Heesche kolk, die bij de doorbraak in 1799 moet ontstaan zijn. (...) Wij hebben eens de diepte van den Heeschen kolk op verschillende punten opgenomen en vonden toen bij een gemiddelden winterwaterstand, 15 meter uit den wal aan den kant van den dijk en op Weurt aan, 8 meter diepte en die diepste aslijn vervolgende, in de richting naar Nijmegen en evenwijdig aan den dijk blijvende, bleef dan 7½ meter, 7, 6½, 6 en ten slotte 7 meter. Meer naar den Weurtschen weg nam de diepte aanmerkelijk af." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, pp. 119-120)
verdwenen naam; zie De Kolk, Kolkweg
zie Hezelpoort
zie Heseveld, Het Heesscheveld
Blaeu 1649: Wech naar den Terdÿk
Nicolaes van Geelkercken 1653: Wech naar den Terdyk
Kiers 1751²: Wegh Naa Hees
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B (1822): De Nijmegensche Laan
Wegenlegger 1858: Grooteweg van Nijmegen door Hees en Neerbosch naar den Teersdijk
Adresboek 1892: Hees oude heessche laan
Nijmegen 1900: Heesche laan, Heessche laan
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Oude Heesschelaan
De benamingen Heesche laan, Heessche laan, Oude Heeschelaan en Oude Heesschelaan werden aan het einde van de 19e eeuw naast en door elkaar gebruikt voor de oude weg van Nijmegen naar Hees (Nijmeegsche laan) of een gedeelte daarvan. Volgens de beschrijving van Hees (Wijk E) van dr. De Blécourt uit 1912 lag de grens bij de Dikke Boom:
"Waar we thans zijn aangeland komen vier wegen te zamen, nl. de (...) Voorstadslaan, de Oude Heesche laan, de Heesche laan, thans Dorpsstraat genaamd, en de Wolfkuilsche weg." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 141)
verdwenen naam; zie Dorpsstraat (Hees), Oude Heselaan, Wolfskuilseweg
wijk 23 Heseveld
Deze naoorloogse buurt die grenst aan de Bloemen- en plantenbuurt in de wijk Wolfskuil wordt Jerusalem genoemd.
niet-vastgestelde buurtnaam; zie Jerusalem
verdwenen naam; zie Hoogerhuizen², Palingshof
zie Hessenberg¹
openbare ruimte ID 0268300000000281 (versie 1) (administratief gebied)
openbare ruimte ID 0268300000001747 (versie 1) (administratief gebied)
wijk 42 't Broek
Raadsbesluit d.d. 3 november 1977: Hegdambroek
Raadsbesluit d.d. 21 augustus 1980: Hegdambroek
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hegdambroek
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
verklaring d.d. 11 maart 2014: opnieuw opgevoerd
"naar de veldnaam den Hegdam" (Hendriks 1987)
Hegdambroek, buurt in de wijk
't Broek met de volgende openbare ruimten:
a.
Bert Oosterboschpad (gedeelte),
De Omloop (gedeelte),
De Ontmoeting (gedeelte),
Hegdambroek;
b. grensstraat (gedeelte):
Weijbroekweg;
c. niet-vastgestelde namen:
Hegdambroek 10e t/m 25e straat
Op 11 maart 2014 is het type 'administratief gebied' bij openbare ruimte ID 0268300000000281 gewijzigd in 'weg' en is Hegdambroek opnieuw opgevoerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied'.
zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000281 (versie 2) (weg)
wijk 42 't Broek
Besluit B&W d.d. 26 oktober 1976: kaderstellend
ptt post 1991: hegdambroek
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
Hegdambroek, alle straten in de buurt Hegdambroek waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1001 t/m 2582)
Hegdambroek 10e t/m 25e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht.
zie Hegdambroek¹
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1001 t/m 1039 Nijmegen
Hegdambroek 1002 t/m 1086 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1101 t/m 1109 Nijmegen
Hegdambroek 1102 t/m 1120 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1201 t/m 1217 A Nijmegen
Hegdambroek 1202 t/m 1218 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1301 t/m 1325 Nijmegen
Hegdambroek 1302 t/m 1316 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1501 t/m 1525 Nijmegen
Hegdambroek 1502 t/m 1544 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1600 t/m 1640 Nijmegen
Hegdambroek 1601 t/m 1617 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 1701 t/m 1753 A Nijmegen
Hegdambroek 1702 t/m 1762 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2001 t/m 2011 Nijmegen
Hegdambroek 2002 t/m 2006 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2102 t/m 2144 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2202 t/m 2214 Nijmegen
Hegdambroek 2203 t/m 2221 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2301 t/m 2315 Nijmegen
Hegdambroek 2302 t/m 2308 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2401 t/m 2421 Nijmegen
Hegdambroek 2402 t/m 2440 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
wijk 42 't Broek
Hegdambroek 2501 t/m 2511 Nijmegen
Hegdambroek 2502 t/m 2582 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hegdambroek²
"Terrein onder Hatert bij den Heiweg." (Teunissen 1933)
verdwenen naam, Hatertse Hei, Mookerheide
openbare ruimte ID 0268300000001135
wijk 14 Hatertse Hei
Raadsbesluit d.d. 21 oktober 1953: Vierkwartierenweg
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Vierkwartierenweg
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Heidebloemstraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Heidebloemstraat
ptt post 1978: heidebloemstr
"Deze straat dankt zijn naam aan de vroegere Hatertse Heide die zich hier uitstrekte." (Hendriks 1987)
heidebloem, bloem die op de hei groeit, bloem van het heidekruid (Erica)
zie Hatertse Hei, Vierkwartierenweg
verdwenen naam; zie Berglust, De Hooge Hof
wijk 12 Goffert
Van der Aa 1851: HEIDEPARK
Adresboek 1892: Hatert heidepark
"HEIDEPARK, landg., prov. Gelderland, arr., kant., gem. en ½ u. Z. van Nijmegen. – Het beslaat eene oppervlakte van 12 bund., en wordt in eigendom bezeten en bewoond door Jonkheer GEVERS DEYNOOT." (Van der Aa 1851, deel 13, aanhangsel, p. 873)
Heidepark staat voor het eerst vermeld in het dertiende deel van het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden, waarvan de derde aflevering in 1850 verscheen. De vermelde eigenaar en bewoner was geen jonkheer.
"Landgoed Heydepark
Rond 1845 werd deze boerderij tot een landhuis verbouwd voor de bekende Nijmegenaar P.M.E. Gevers Deynoot. Dit boerderijachtige landhuis is een van de eerste gebouwen die in de heidevelden rond de stad werden neergezet. (...)
Door de landschappelijke omgeving beantwoordt het landhuis nog geheel aan de oorspronkelijke opzet. Dat moet ook Joris Ivens hebben gedacht, toen hij hier in 1912, op dertienjarige leeftijd, zijn eerste film opnam: Wigwam [lees: De Wigwam /RE]." (informatiepaneeltje Goffertpark 2001)
"De BOERDERIJ is gelegen aan de rand van het Goffertpark en is vermoedelijk omstreeks 1845 gebouwd als koetshuis voor het naastgelegen herenhuis annex boerderij van Landgoed Heydepark. Dit herenhuis is gebouwd in opdracht van P.M.E. Gevers Deynoot op de toen nog onontgonnen heidevelden van Hatert die rondom de stad Nijmegen lagen. In 1952 werd Heydepark onderdeel van het Goffertpark, dat zich in deze tijd in zuidwestelijke richting uitbreidde." (monumentenregister van Nijmegen)
Beide panden staan op de gemeentelijke monumentenlijst. De eerste steen voor het herenhuis is op 20 juni 1849 door P.M.E. Gevers Deijnoot gelegd. De voorgevel Nieuwe Stijl met de naam Heydepark (met y) dateert uit omstreeks 1907. Landgoed Heydepark is geen landgoed ex artikel 1 van de Natuurschoonwet 1928.
zie herenhuis, www.noviomagus.nl
Op het Buitengoed Heidepark stonden een herenhuis, een koetshuis (stalling) en een arbeiderswoning. Tot 1910 hadden deze drie panden een wijkgebonden huisnummer in Wijk G (Hatert). Na de invoering van de straatgebonden huisnummering zijn de straatnamen en huisnummers een aantal malen gewijzigd. Bij de Landelijke Voorziening BAG is het oorspronkelijke bouwjaar niet in overeenstemming met de maximaal toegestane afwijking.*
| - | vanaf 1890 | : | Heidepark | 20 | 21 | 19 | ||
| - | 1910 | : | Mollenhutscheweg | 9 | 11 | 101 | ||
| - | 1947 | : | Mollenhutseweg | 9 | 11 | 101 | ||
| - | 14-01-1956 | : | Oude Mollenhutseweg | 102 | ¬ | 100 | 50 | |
| - | ca. 1960 | : | idem | 102 | 102a | 100 | 50 | |
| - | ca. 1980 | : | Heideparkseweg | 552 | 554 | 550 | 50 | |
| - | 01-01-2003 | : | Burgemeester Daleslaan | ↓ | ↓ | ↓ | 50 | ¬ |
| - | 17-11-2017 | : | idem | ↓ | ↓ | ↓ | 50 | 52 |
| - | 04-03-2024 | : | Busserweg | ↓ | ↓ | ↓ | ↓ | 1 |
| huisnummers | 552 | 554 | 550 | 50 | 1 | |||
| oorspronkelijk bouwjaar LV BAG | 1900 | 1900 | 1900 | 1900 | 1900 | |||
Gevers Deijnoot
Pieter Marie Edouard Gevers Deijnoot (Rotterdam 29 april 1816* – Hatert 18 mei 1860) was botanicus en fysicus. Hij trouwde in 1845 in Utrecht met Maria Clavant en verhuisde daarna met zijn gezin naar Nijmegen en omgeving. In de periode 1840-1851 kregen zij zeven kinderen. Hij overleed op 44-jarige leeftijd op Heidepark en werd begraven op de Algemene begraafplaats Neerbosch in de
Dorpsstraat (naast het witte kerkje).
Uit de boedelbeschrijving (akte notaris Van der Gronden d.d. 31 mei 1860) blijkt dat hij 'den ondergrond van Heidepark, groot twaalf bunders vijftien roeden zestig ellen' op 30 april 1849 had aangekocht van jhr. mr. Henrik Hoeufft van Velsen*, wiens echtgenote Ernestine Lucretia Roukens de grond verkregen had uit de nalatenschap van haar vader Johan Michiel Roukens (1781-1831).
P.M.E. Gevers Deijnoot publiceerde de volgende botanische werken:
- Flora Rheno-Trajectina, seu enumeratio plantarum Trajecti ad Rhenum sponte crescentium (Flora van Utrecht, of optelling en aanwijzing van groeiplaatsen der in het wild voorkomende planten rondom de stad Utrecht en in derzelver omstreken). Utrecht 1843;
- Flora Noviomagensis, sive enumeratio plantarum circa Noviomagum sponte crescentium (Flora van Nijmegen, of naamlijst en opgave van groeiplaatsen der in het wild voorkomende planten in en om Nijmegen), samen met T.H.A.J. Abeleven. Nijmegen 1848;
- Flora Batava of Afbeelding en Beschrijving van Nederlandsche Gewassen, XI. Deel, door wijlen Jan Kops vervolgd door P.M.E. Gevers Deijnoot. Amsterdam 1853.*
De Flora Batava (1800-1934), onder redactie van Ester van Gelder en Norbert Peeters, is verschenen als heruitgave van de Uitgeverij Lannoo en de KB nationale bibliotheek (2023).* Deel XI 1853 met de nummers 801 t/m 880 van de zogenaamde 'Utrechtse amateurbotanicus' Pieter Marie Eduard Gevers Deynoot (lees: Pieter Marie Edouard Gevers Deijnoot /RE) staan op de deels ongenummerde pagina's 406 t/m 434.
Pieter Marie Edouard Gevers Deijnoot was een volle neef van jhr. mr. François Gerard Abraham Gevers Deynoot (1814-1882)*, wethouder en burgemeester van 's-Gravenhage, naar wie in Scheveningen in de woonplaats 's-Gravenhage het Gevers Deynootplein, de Gevers Deynootstraat en de Gevers Deynootweg zijn genoemd.
JUNI 1954
"Vrijdag 4 – De stad is twee recreatiegebieden rijker: park Vrouwendaal (Batavierenweg) en Heidepark (Goffert)." (Kroniek 1954, p. 54)
Het gebied tussen Heideparkseweg, Konijnenpad, Busserweg en Mollenhutseweg (Burgemeester Daleslaan) is een van de naoorlogse uitbreidingen van het Goffertpark.
Heidepark is ook de naam van een complex van de SSHN (SSH&) aan de Heideparkseweg, dat in 1981 is gebouwd.
zie Goffertpark, Heideparkseweg, Konijnenpad, St. Jacobsallee
openbare ruimte ID 0268300000001136
Wijk G (1906)
wijk 12 Goffert
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): Weg van Nijmegen naar Hatert
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Heideparkscheweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heideparkscheweg
ptt post 1978: heideparksewg
De naam Heideparkscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Heideparkseweg.*
"De weg te genoemd naar de kamp Heidepark." (Teunissen 1933)
"ook was hier een buitengoed van die naam aan deze weg gelegen." (Hendriks 1987)
Voor de aanleg van het Jonkerbosplein liep de weg door tot de kruising Oude Mollenhutseweg (Burgemeester Daleslaan) - Weg door Jonkerbos.
Heidepark
Voor het complex van de SSHN (SSH&) met aan 105 wooneenheden (bouwjaar 1981) is vergunning verleend voor het optoppen van gebouw met een 3e verdieping. Het pand ID 0268100000042355 telt sinds 3 april 2020 in totaal 144 adressen. De onlogische huisnummering is opmerkelijk.
| huisnummers (even) | |||
| - | 1e ingang (49 adressen) | : | Heideparkseweg 78 t/m 130 Nijmegen Heideparkseweg 72A-1 t/m 72A-8 Nijmegen Heideparkseweg 74A-1 t/m 74A-14 Nijmegen |
| - | 2e ingang (42 adressen) | : | Heideparkseweg 132 t/m 210 Nijmegen (inclusief 160A en 186A) |
| - | 3e ingang (53 adressen) | : | Heideparkseweg 212 t/m 288 Nijmegen (inclusief 246A) Heideparkseweg 76A1 t/m 76A-13 Nijmegen |
zie Heidepark, Weg door Jonkerbos
openbare ruimte ID 0268300000001137
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Landdagstraat
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Heidevenstraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Heidevenstraat
ptt post 1978: heidevenstr
"Deze straat dankt zijn naam aan de vroegere Hatertse Heide die zich hier uitstrekte." (Hendriks 1987)
heideven, meertje in de heide
zie Hatertse Hei, Landdagstraat
zie Heyestraat
openbare ruimte ID 0268300000001572 (administratief gebied)
CBS-code BU02680517
wijk 17
Volkstelling 1947: buurt 16 Heyendaal
Woningtelling 1956: buurt 17 Heyendaal en Landgoed Brakkestein
Volkstelling 1960: buurt 17 Heyendaal
Volkstelling 1971: buurt 17 Heyendaal (Heijendaal) (wijk)
raadsvoorstel d.d. 13 maart 1984 (92/1984): Heyendaal
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Heijendaal
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Heijendaal (per 1 januari 2007)
Heijendaal, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Midden met Campus Heyendaal, HAN Campus, Landgoed Heyendaal, Park Heyendaal en Universiteitsterrein
De grenzen van Heijendaal zijn sinds de Volkstelling 1947 niet meer veranderd. Bij de Woningtelling 1956 werd het gebied Heyendaal en Landgoed Brakkestein genoemd. In 1984 is de schrijfwijze gewijzigd in Heijendaal. In raadsvoorstel 92/1984 en de onderliggende stukken staat nog Heyendaal; bij de getypte versie van het raadsbesluit zijn met de hand de puntjes op de i gezet.
"- als gevolg van een typefout was Heyendaal abusievelijk vermeld als Heijendaal in het Raadsbesluit met betrekking tot de wijk- en buurtindeling. Dit zal in de nabije toekomst hersteld worden." (Commissie voor de straatnaamgeving, notulen 21 november 1984, p. 1)
Op 19 december 2007 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan Nijmegen Heyendaal (raadsvoorstel 238/2007) gewijzigd vastgesteld. Het plangebied komt vrijwel volledig overeen met de wijk Heijendaal. In het bestemmingsplan komt de naam Heijendaal (met puntjes) niet voor.
zie Campus Heyendaal,
Heyendaalseweg,
Nijmegen Heyendaal
zie wijken,
bedrijventerreinen
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Heyendaal
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Heÿendael
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Heÿendael
De Witte 1756: Heyendaal
Hattinga 1757: Heynendaal
Hottinger 1783: Heyendaal
kadastrale gemeente Hatert, Sectie B (1822): Heijendaal
Van der Aa 1844: HEIJENDAAL
Adresboek 1892: Hatert heijendaal
Teunissen 1933: Heyendaal
"HEIJENDAAL, buit. in het Schependom-van-Nijmegen, prov. Gelderland, kw., distr., arr., kant., gem. en 40 min. ten Z. van Nijmegen." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 335)
zie Heyendaalseweg
zie de Heikant
"De ligging van deze kamp is onbekend. In de 17e eeuw behoorde de grond tot de Witte Poort. Vermoedelijk maakte de kamp deel uit van het Hazelarenbosch." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Hazelarenbosch, Witte Poort
zie de Heikant
woonplaats Heilig Landstichting (gemeente Groesbeek) (historisch)
woonplaats Heilig Landstichting (gemeente Berg en Dal) (per 2 januari 2016)
Begraafpark Heilig Land Stichting, Mgr Suyslaan 4 Heilig Landstichting; zie www.heiliglandstichting.com, www.online‑begraafplaatsen.nl
De volgende openbare ruimten zijn genoemd naar personen die op deze begraafplaats zijn begraven: Albert Marcussestraat, Bart Hendriksstraat, Charles Estourgiestraat, Ferdinand Biesselshof, O.C. Huismanstraat, Professor Hoogveldstraat, Professor Rogierstraat, Professor van Melsenpad, Wim Beermanstraat.
De begraafplaats die in 1911 is aangelegd, vormde tot 1988 één geheel met het aanpalende Bijbels Openluchtmuseum (Museumpark Orientalis).
"Vervallen naam (1462). Dit bosch was gelegen onder Hees." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
De volgende openbare ruimten zijn genoemd naar heiligen:
a.
Adelbertusplein,
Albertus Magnusstraat,
Edith Steinstraat,
Gregoriusstraat,
Hildegard van Bingenstraat,
Johanna de Lestonnacstraat,
Keizer Karelplein,
Moeder Teresahof,
Pater Eijmardweg,
Radboudplein,
Rosa de Limastraat,
St. Canisiussingel,
St. Geertruidestraat,
St. Hubertusstraat,
St. Stephanusstraat,
St. Titussingel
(bis),
Titus Brandsmastraat,
Thomas Morehof,
Thomas van Aquinostraat;
b. niet-vastgestelde namen:
Mariënboom,
Mariënbosch,
St. Anthonispoort;
c. verdwenen namen:
St. Adelbertuslaan,
St. Radboudplein,
Thomas Morelaan.
De volgende openbare ruimten zijn indirect genoemd naar heiligen:
d.
Mariënboomseweg,
Mariënburg,
Mariënburgsestraat,
Mariaplein,
Passage Mariënburg,
St. Agnetenweg,
St. Anna,
St. Annastraat,
St. Anthoniusplaats,
St. Jacobslaan,
St. Jacobsweg,
St. Jansvlinderstraat,
St. Jorisstraat,
St. Josephhof,
St. Stevenskerkhof,
St. Thomashof,
Villanovastraat;
e. verdwenen namen:
Sint Joansplaats,
St. Annabrug,
St. Annadwarsstraat,
St. Annalaan,
St. Jansingel,
St. Stevensstraat.
openbare ruimte ID 0268300000001759
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Heinrich Böllstraat
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Heinrich Theodor Böll (Keulen 21 december 1917 – Kreuzau 16 juli 1985), Duitse schrijver, winnaar Nobelprijs voor de Literatuur (1972)
zie Grote Boel¹
Besluit Burgmeester d.d. 21 juli 1943: Heirsteeg
Besluit Burgmeester d.d. 23 juli 1943: Heirsteeg
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: intrekking
tijdelijke benaming van Hertogstraat in de periode 1943-1944*
Het besluit van 21 juli 1943 had betrekking op het gedeelte van de Hertogstraat tussen Kelfkensbosch en Hertogplein, na de verbetering d.d. 23 juli 1943 op het gedeelte 'tusschen Kelfkensbosch en Van Broeckhuijsenstraat'. De naam van het gedeelte tussen Hertogplein en Oranjesingel met de huisnummers 116 t/m 130 (even) en 131 t/m 141 (oneven) werd niet gewijzigd.
verdwenen naam; zie Hertogstraat
"HEIRSTEEG OF HERTOGSTRAAT?
De wnd. gemeente-archivaris van Nijmegen, dr. P. C. Boeren, schrijft: Onze oude stad is voor een vreemdeling merkwaardig om haar smalle en steile of stikke straten, maar zij heeft tenminste één opvallend vlakken en breeden weg, de z.g. Hertogstraat. Eigenlijk moest die straat Hersteeg of Heirsteeg heeten, want zoo noemde men vroeger de groote wegen of stegen, die gebruikt werden voor het vervoer van troepen, van een leger (heer of heir). De naam Heirsteeg is dus een naam vol voornamen adeldom. Onze voorouders hebben dat goed begrepen en dien naam altijd in eere gehouden. Van het tegenwoordige geslacht kan dat helaas niet worden gezegd. Een verkeerde opvatting van deftigheid, gebrek aan zin voor het verleden en zelfs commercieel eigenbelang zijn er de schuld van, dat de naam Hersteeg in 1881 en nogmaals in 1926 uit de lijst van straatnamen is geschrapt. De belanghebbenden hebben gelukkig niet het recht uit te maken, hoe hun straat zal heeten, evenmin als wie ook het recht heeft zijn eigen geboortenaam te kiezen. De naam Hersteeg of Heirsteeg is ons medegegeven door een eeuwenoud voorgeslacht. Het voorgeslacht gebiedt ons, dien alouden naam te herstellen en er trotsch op te zijn." (Provinciale Geldersche Courant / Nijmeegsche Courant, 3 mei 1943)
Dr. Petrus Cornelis (Piet) Boeren (1909-1994)* was lid van de door burgemeester Van Lokhorst ingestelde commissie die de voorstellen inzake straatnaamwijzigingen voorbereidde; zie kroniek 1943.
aanslag
Het besluit van de burgemeester houdt geen verband met de aanslag op politiecommissaris majoor A.J.M. van Dijk (1905-1943).* Hij werd op 8 juli 1943 in de Hertogstraat door een lid van de illegaliteit neergeschoten en overleed op 31 augustus 1943 aan zijn verwondingen. De aanslag werd gepleegd door Hendrik Romeijn (1921-1944) die op 4 april 1944 werd geëxecuteerd.* Naar hem is de Henk Romeijnstraat in de woonplaats Drunen genoemd.
openbare ruimte ID 0268300000001138
Wijk G (1906)
wijken 14 Hatertse Hei, 15 Grootstal
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C (1822): Weg van Hatert naar de Driehuizen
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Heiweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heiweg
ptt post 1978: heiwg
"Veldweg : Loopende bij het Veldwachtershuis aan den Grootenweg op Mook over de Sint Jacobslaan naar de Hatertsche Straat" (Legger B 1859, nr. 51)
"Deze weg door de Hatertsche heide werd reeds vóór 1906 Heiweg genoemd." (Teunissen 1933)
De Heiweg is een zijweg van de Hatertseweg en ligt op de grens van de wijken Hatertse Hei en Grootstal.
Teunissen 1933: Hekkegas, het Hekken
"Zie P. 1638 en 1649. Deze gas werd voor 't eerst beschreven in 1423. Zij liep van de Houtstraat naar de Jodenberg en den Doddendaal.
1551: Het Heck en Heckengas
1562: int Hecken bij de Holtstraet
1597: Heckegasse en Heer van Gentsgesken (de gas leidde naar het huis van de heer van Gendt)
1618: het Hecke
1692: Heckegasje
1713: Hekkengas." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
openbare ruimte ID 0268300000000168
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 6 september 1995: Heliodoorstraat
heliodoor, lichtgeelgroen of geelgroen beryl variant die als edelsteen wordt gebruikt; naam afgeleid van het Giekse 'helios' (zon)
zie Edelstenenbuurt, Steegherpark
openbare ruimte ID 0268300000001763
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Hella Haassestraat
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Hella Haasse (Hélène Serafia Haasse) (Batavia 2 februari 1918 – Amsterdam, 29 september 2011), Nederlandse schrijfster; zie www.biografischportaal.nl
zie Grote Boel¹
openbare ruimte ID 0268300000001139
wijk 10 Nije Veld
Raadsbesluit d.d. 14 juli 1917: Helmersstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Helmersstraat
ptt post 1978: helmersstr
Jan Frederik Helmers (Amsterdam 7 maart 1767 – Amsterdam 26 februari 1813), dichter; zie www.biografischportaal.nl
"Hij is vooral bekend door zijn 'Hollandsche Natie', geschreven in 1812 ter bemoediging van landgenoten na de inlijving van ons land bij Frankrijk." (Teunissen 1933)
zie Willemskwartier
"Vervallen naam (1380) van een niet nader aan te duiden straat." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
verdwenen naam; zie Hemmensche Broek
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Haterts Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1754: HATERTSE BROECK
Van Suchtelen & Hollandt 1755: HATERTSE BROEK
Hattinga 1757: Hattert Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Broek
"Hemmensche Broek of Hatertsche Achterbroek. Terrein onder Hatert." (Teunissen 1933)
De naam Hemmensche Broek is afgeleid van de naam van de eigenaar. Uit de oorspronkelijke aanwijzende tafel (OAT 1832) blijkt dat mr. Frans Godard baron van Lynden van Hemmen (1761-1845)* eigenaar was perceel nr. 212 t/m 242, 245, 246 en 276 t/m 282 in Het Broek in de kadastrale gemeente Hatert, Sectie D: Hatert (Tweede Blad), ter groote van van 66.85.40 ha.
"Kasteel Hemmen of Huis Hemmen is een voormalig kasteel, gelegen ten westen van het dorp Hemmen aan het riviertje de Linge, in de gemeente Overbetuwe, provincie Gelderland." (nl.wikipedia.org)
verdwenen naam; zie Hatertse Achterbroek, Hatertse Broek, Het Broek (Hatert)
raadsvoorstel d.d. 18 maart 1959: Hendrik Centenstraat
Raadsbesluit d.d. 8 april 1959: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 29 april 1959: Hendrik Centenstraat
Raadsbesluit d.d. 20 mei 1959: van Cranenborchstraat
Raadsbesluit d.d. 1 juli 1959: Van Cranenborchstraat
"Juist Hendrik Centen is een der zilversmeden die een vaste omlijnde persoonlijkheid is geworden sedert het gelukt is twee werkstukken van deze meester op te sporen, welke thans een plaats hebben in het gemeentemuseum. Zijn naam heeft in de publiciteit een zekere vermaardheid verworven, die, naar wij hopen, er toe zal bijdragen de belangstelling voor de werkstukken van deze kunstenaar nog te verhogen.
Op grond hiervan handhaven wij ons voorstel (...)." (B&W, 29 april 1959)
"Centen (Senten), Hendrik
Gedoopt Nijmegen 14.1.1748.
Overleden Nijmegen 1.11.1839.
Zoon van Derk Centen en Anna Heyligers. Huwde (1) 29.4.1770 Clara Jacoba te West; (2) 6.2.1785 Margareta Fenna Peters van Driel. Het echtpaar bezat veel landerijen en huizen of hypotheken in de stad.
(...) Zijn naam werd aanvankelijk veelal 'Senten' geschreven; mogelijk omstreeks 1780 krijgt de spelling C de overhand. Zijn eerste meesterteken was eveneens H S. Hij verving dit toen het versleten was door het stempel H C.
Hendriks zoon Derk heeft het zilversmidsbedrijf van zijn vader voortgezet." (Nijmeegs Zilver 1983, p. 39)
Wethouder De Haas had op 20 mei 1959 geen bezwaar tegen de naam van Cranenborchstraat. Het gewijzigde voorstel werd met 28 tegen 6 stemmen aangenomen.
niet-bestaande naam; zie Zilversmedenbuurt, Van Cranenborchstraat
openbare ruimte ID 0268300000001140
wijk 08 Groenewoud
Raadsbesluit d.d. 1 juli 1959: Hendrik de Bruynstraat
Hendriks 1987: Hendrik de Bruijnstraat, Hendrik de Bruynstraat
"Hendrik de Bruyn, Nijmeegs zilversmid, ondertrouwd te Nijmegen 27-4-1766 met Margareta Linders, zwager van monseigneur Van der Plas te Breda.
Werk: maakt ter vervanging van de op 5-1-1769 gestolene, voor de Confrerie van de kerk in de Brugstraat te Breda, 14 zilveren Confrerieschilden en een zilveren schenktelloor.
Meesterteken: HB." (Hendriks 1987)
In de catalogus, uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling 'Nijmeegs Zilver 1400-1900' in het Nijmeegs Museum 'Commanderie van Sint-Jan' van 15 oktober t/m 27 november 1983, staat een andere naam:
"Bruijn, Hermanus de
Gedoopt Nijmegen 21.2.1717 (r.k.).
Begraven Regulierenkerk 25.8.1783.
Zoon van Matthias de Bruijn en Theodora Enserinck. Huwde 2.7.1738 te Breda met Adriana van der Plas.
Lit: G.Z., p. 114, nr. 143 (foutief als Hendrick de Bruyn, gehuwd met Margareta Linders), ibidem p. 115 nr. 144 (Meester H B)." (Nijmeegs Zilver 1983, p. 38)
De foutieve informatie is afkomstig uit Gelders Zilver. Tentoonstelling Gemeentemuseum Arnhem 12 juni – 4 september 1955 (Werken uitgegeven door Gelre 28). Arnhem: S. Gouda Quint – D. Brouwer en zoon – Gelre, 1955.
De Hendrik de Bruynstraat is de naam van de openbare ruimte tussen de Van Haapsstraat en de Wijntgensstraat.
openbare ruimte ID 0268300000001141
wijk 23 Heseveld
Raadsbesluit d.d. 10 juni 1953: Hendrik de Keijserstraat
ptt post 1978: keyserstr, h de
Hendrik Corneliszoon de Keyser (Hendrik de Keyser) (Utrecht 15 mei 1565 – Amsterdam 15 mei 1621), bouwmeester; zie www.biografischportaal.nl
"Genoemd naar Hendrick de Keyser (...) Nederlands architect en beeldhouwer.
In 1607 bezocht hij Londen, waar hij de Beurs bestudeerde, naar voorbeeld waarvan hij de zijne in Amsterdam bouwde (1608-1611); thans verdwenen.
Voordien was hij reeds begonnen met de bouw van de Zuiderkerk (1603). die eerst in 1614 gereed kwam. Niet alleen de spits van deze kerk verrijkte het stadsbeeld van Amsterdam, maar ook de door hem ontworpen bekroning op de vestingtorens: Montelbaanstoren (1619).
Ook ontwierp hij een aantal grachtenhuizen. Tevens voorzag hij het stadhuis te Delft van nieuwe gevels. Zijn voornaamste beeldhouwwerken zijn het grafmonument voor Willem van Oranje (de Zwijger) in de Nieuwe Kerk te Delft, het standbeeld van Erasmus te Rotterdam en de beelden die hij ontwierp voor het slot Frederiksborg te Denemarken.
Blijkens een recent onderzoek 1968, heette de Keyser niet Hendrick maar Henrick en wijzigde hij tot tweemaal toe zijn naam (Henrick de Caesar; Henrick Caisar)." (Hendriks 1987)
De Vereniging Hendrick de Keyser zet zich in voor het behoud van architectonisch of historisch waardevolle huizen in Nederland.
zie www.hendrickdekeyser.nl
zie Bouwmeesterbuurt
Bij de prijsvraag die B&W in 1950 voor een nieuwe naam voor het Centrumplein hadden uitgeschreven, won de 13-jarige Jan Verbunt, leerling van het Canisius College, de derde prijs: het luchtvaartjaarboek Diligentia.
niet-bestaande naam; zie Centrumplein
openbare ruimte ID 0268300000000113: ingetrokken (weg)
wijk 00 Benedenstad
Raadsbesluit d.d. 25 januari 1989: Hendrik Heucksteiger
ptt post 1991: heucksteiger, h
Raadsbesluit d.d. 30 maart 2011: intrekking (per 10 november 2010)
Hendrick Heuck (Roermond ca. 1600 – Nijmegen 5 december 1677), 'uitvinder' van de gierpont; zie Nijmeegse biografieën 2004, pp. 61-62, www.biografischportaal.nl
Een gierpont is een pont die aan een ketting van de ene naar de andere kant vaart waarbij gebruik gemaakt wordt van de stroming van de rivier. De Nijmeegse gierpont was als enige bekend onder de naam gierbrug. In het zevende deel van het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden uit 1846 staat:
"De gemeenschap tusschen dit d. [dorp LENT /RE] en de stad, wordt onderhouden door eene gierbrug, het eenigste vaartuig van deze soort in ons land, bestaande uit twee groote aken of platbodemde vaartuigen, te zamen overdekt met eene vlakke houten vloer, rondom omgeven van leuningen met zitplanken, welk dek eene ruimte heeft, geschikt om een bataillon van 800 à 900 man of eene halve batterij artillerie te bevatten; bovendien zijn er nog twee roefjes, om bij ongunstig weder de passagiers te bergen. Uit ieder vaartuig rijst een gewone scheeps mast, welken met eenen dwarsbalk verbonden zijn en de giergalg uitmaken, waarover de gierlijn zich beweegt. Die lijn is gedeeltelijk van zwaar kabeltouw, en bestaat overigens uit eenen ijzeren ketting, welke door zeven kleine bootjes ondersteund wordt, waarvan het laatste of voorste voor een zwaar anker ligt. De overtogt geschiedt in minder dan vijf minuten, naar mate van den stroom, zijnde aan de zijde van LENT nog een lang schipbruggenhoofd, wegens de geringe stroom aldaar. (...)" (Van der Aa 1846, deel 7, p. 193)
"Hoewel het algemeen aanvaard is dat Heuck in 1657 de gierpont introduceerde, lijkt hij voortgebouwd te hebben op een ontwerp van een vaartuig waarop al in 1600 door de Staten-Generaal octrooi was verleend aan Pieter Gabrielsz. Croon uit Zegwaard." (Nijmeegse biografieën 2004, p. 61)
hoogwatersteiger
Op 5 april 1988 hebben B&W bouwvergunning verleend voor een steiger aan de
Waalkade die uitkwam op de
Vismarkt. Sinds de sloop van het restaurant en het havengebouw in 2008 waren alleen de aanlegsteiger en de voetgangersbrug nog over. Op 19 augustus 2010 hebben B&W een sloopvergunning verleend voor het hele bouwwerk.
De Hendrik Heucksteiger was volgens de BAG een openbare ruimte van het type 'weg'. De steiger is op 10 november 2010 gedemonteerd, hoewel de gemeenteraad geen besluit heeft genomen als bedoeld in artikel 9 van de Wegenwet.
verdwenen naam; zie Glashuis², Veerpoort
openbare ruimte ID 0268300000001142
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 27 juni 1908: Hendrik Hoogersstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hendrik Hoogersstraat
ptt post 1978: hoogersstr, h
Hendrik Hoogers (Nijmegen 26 maart 1747 [doop] – Nijmegen 24 oktober 1814), leerlooier, burgemeester, kunstenaar; zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 79-80, www.biografischportaal.nl
"Hendrik Hoogers, geboren te Nijmegen in 1747, en aldaar overleden in 1814, leerlooier, schepen en burgemeester van Nijmegen, was tevens een zeer verdienstelijk teekenaar. Vermelding verdienen zijn vele fraaie afbeeldingen van Nijmegen en van het Valkhof. Zie het R.V. van 1908, blz. 358 en dat van 1910, blz. 62." (Teunissen 1933)
"Hendrik Hoogers (...) van beroep leerlooier en eigenaar van de 'Witte Molen' (Looimolen) aan de Graafseweg. Hoogers is schepen en burgemeester van Nijmegen geweest.
Hij heeft gezichten van de toen nog rustige stad en van het Valkhof in vele tekeningen en enkele etsen nagelaten. Zijn tekeningen, waarvan er ook vele andere plaatsen dan Nijmegen tot onderwerp hebben, zijn doorgaans boeiend en knap.
In 1801 won Hoogers als eerste kunstenaar de gouden medaille van Felix Meritis te Amsterdam." (Hendriks 1987)
zie Looimolenweg
De Hendrik Hoogersstraat loopt van de Oranjesingel naar de Bijleveldsingel. Volgens het raadsbesluit d.d. 27 juni 1908 liep de straat door tot de Waldeck Pyrmontsingel. Het laatste gedeelte is nooit aangelegd. Op de kaart bij het raadsbesluit d.d. 9 juli 1924 eindigt de straat bij de Bijleveldsingel
openbare ruimte ID 0268300000001143
wijk 01 Stadscentrum
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Hendrikhof
Raadsbesluit d.d. 28 februari 1951: inwerkingtreding
ptt post 1978: hendrikhof
"Bij R. van 18 oktober 1950 kreeg het huidige Plein 1944 de naam van koning Hendrik VII, zoon van keizer Frederik II, die Nijmegen op 31 augustus 1230 stadsrechten verleende. Met het Keizer Karel- en Traianusplein zouden de drie grote pleinen dan de namen dragen van de drie grote mannen waaraan Nijmegen zo veel te danken heeft. Maar een prijsvraag besliste anders. Om de naam Hendrik toch levendig te houden, kreeg het hofje aan de zuidzijde van Plein 1944 bij R. van 27 december 1950 de naam Hendrikhof (zie ook Plein 1944)." (Hendriks 1987)
Deze voorstelling van zaken van Hendriks (1987) is niet juist. Tegelijk met de naam Koning Hendrikplein hebben B&W op 18 oktober 1950 de naam Hendrikhof vastgesteld. Dit hofje is niet genoemd naar naar koning Hendrik (VII), maar naar het nabijgelegen plein dat van 26 september 1950 tot 27 december 1950 Koning Hendrikplein heette.
zie Koning Hendrikplein, Plein 1944
niet-bestaande naam; zie Prins Hendrikstraat
Teunissen 1933: Henxtberch
"Vervallen naam (1424) van een hoogte die nabij den Kopschen Hof gelegen was." (Teunissen 1933)
zie Kopse Hof
"In oudere kaarten en actes komen in plaats van Kwakkenberg ook namen als Hengstberg, Hindsberg, Hinsberg, Kreijenberg voor." (Van Rijn 1990, p. 2)
verdwenen naam; zie Hengstdal (Ubbergen), Kwakkenberg, Postweg
molen
'De Pel-molen bij Nijmegen' is in 1770 getekend door Hendrik Hoogers (1747-1814). De 'Wind-, Olij- en Pelmolen' van David van Guericke (1748-1816) is afkomstig van zijn schoonvader Johannes Moorrees (1719-1792). De molen is door de weduwe en acht kinderen in 1817 verkocht (bron: akte notaris Van Manen d.d. 21 mei 1817).
Uit niets blijkt dat luitenant-generaal David van Guericke de titel van baron had. De oudste dochter Jacoba Elisabeth van Guericke (1780-1799) uit het eerste huwelijk is begrafen in het graf Jan van Bowier in de Sint-Jan te 's‑Hertogenbosch.* Bij de eerste docher Wilhelmina Johanna van Guericke uit het tweede huwelijk met Catharina Moorrees (1763-1823), staat:
"De Nederlandse predikant Johannes van Loenen Martinet (1840-1918) was een nazaat van Otto von Guericke; de grootmoeder van Van Loenen Martinet was de officiersdochter Wilhelmina Johanna van Guericke (1788-1830), gehuwd met de Harderwijkse burgemeester Johannes Jacobus van Loenen." (nl.wikipedia.org)
Otto von Guericke (Maagdenburg 20 november 1602 – Hamburg 11 mei 1686), was een Duitse natuurkundige en burgemeester van Maagdenburg. Die universit heet Otto von Guericke Universität Magdeburg (OVGU). Sinds de hernoeming van straten na 1 januari 1921 heeft Amsterdam de naam Von Guerickestraat.
vanaf 1817
De molen is verkocht aan Maurits Wessel van Velp (1788-1839), mede namens Jan Rombout Post (1780-1872). Huis, molen en erf van Mauritz Wessel van Velp (1788-1839) en consorten staat volgens de kadastrale kaart van de gemeente Ubbergen (1820), sectie A, op perceel nr. 171. Het is niet duidelijk wanneer de molen 'Tot Voordeel en Genoegen' en de molen van Guericke in gewijzigd in de molen van Post.
Jacobus Adolph Post (1815-1859) wordt in 1840 als gemachtigde van zijn vader Jan Rombout Post eigenaar van 'Eene Wind-, Olie- en Pelmolen, met een Kamer Annex, Het Molenaarshuis in twee woningen afgebeeld, bakoven, erf, tuin bovengaand, bouwland en hakhout, alles aan elkander gelegen op den zoogenaamden Hengstberg' (bron:akte notaris Van Manen d.d. 27 april 1840).
Op 4 oktober 1871 wordt voor 'VOOR AFBRAAK' verkocht: 'De OLIE- en PELMOLEN te Ubbergen nabij het Hengstdaal gelegen, van den heer J. R. POST te Nijmegen.' (bron: Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 24 september 1871)
De molen 'Tot Voordeel en Genoegen' ontbreekt op de tekening van H. Hoogers uit 1770. Op de tekening van H.D.J. van Schevichaven (1827-1918) uit 1845 staat de molen van Post. Zie ook de aquarel van een onbekende schilder (datering ca. 1850) uit de Collectie H.J. Vlooswijk (1868-1941). In de beschrijving bij de tekening van Frederik Hendrik Ampt (1834-1912) uit 1864 staat de naam 'Tot Voordeel en Genoegen' ook bekend als de molen van Post.
zie molen van Post
openbare ruimte ID 0268300000001561 (administratief gebied)
CBS-code BU02680206 (was: BU02680006)
wijk 06
Volkstelling 1947: buurt 05 Broerdijkkwartier
Woningtelling 1956: buurt 09 Broerdijkkwartier (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 06 Hengstdal (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 06 Hengstdal (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hengstdal (per 1 januari 2007)
Hengstdal, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Oost met Bomenbuurt, inclusief Rode Dorp, Componistenbuurt (gedeelte) inclusief Spoorbuurt, De Limos en Schildersbuurt (gedeelte)
"omgeving Berg en Dalseweg, Sophiaweg" (Hendriks 1987)
Hengstdal is bij de Volkstelling 1960 in de plaats gekomen van het Broerdijkkwartier. De grenzen zijn op verschillende plaatsen gewijzigd. De grens met de buurt Julianapark en omgeving lag bij de Volkstelling 1947 bij de Coehoornstraat - Stenenkruisstraat - Waldeck Pyrmontsingel - Jacob Canisstraat. Bij de Woningtelling 1956 ligt de grens bij de Koolemans Beynenstraat - Tooropstraat - Dommer van Poldersveldtweg; vanaf 1960 loopt het laatste gedeelte van de grens via de Acaciastraat richting Berg en Dalseweg.
zie wijken
Adresboek 1892: Hatert hengstdal
"Buurt aan den Berg en Dalscheweg bij den Bergweg en den Holleweg. Een verklaring van deze naam der buurt is niet gevonden." (Teunissen 1933)
"De wijk Hengstdal bevindt zich in het stadsdeel Nijmegen-Oost en is vermoedelijk vernoemd naar een eeuwenoude benaming van het dal bij de St. Maartenskliniek. De vooroorlogse woonbuurten bestaan vooral uit aaneengeschakelde eengezinswoningen, aan de woonstraten en blokken met beneden- en bovenwoningen aan de wegen die de hoofdstructuur bepalen.
Het oudste complex dateert van 1909, ligt aan de Bergansiusstraat en is gebouwd door de Roomsch Katholieke Coöperatieve Werklieden Bouwvereeniging. Daarna hebben de Woningbouwverenigingen Stichting Volksbelang van 1895 (1924, Gregoriusstraat, Daalseweg, Palestrinastraat), De Gezonde Woning (o.a. 1915-1925, Rode Dorp) en De Gemeenschap (1923-1930, Van 't Santstraat) in deze wijk complexen gebouwd." (De Brug, 5 september 2001)
"Behalve een Hengstdal is er ook een Hengstberg. Dat is de heuvel waarop de Sint Maartenskliniek ligt. Beide namen zouden, zo werd lang gedacht, afkomstig zijn van de familie Hengst die hier begin achttiende eeuw grond kocht. J. Raeven en Antoon Janssen ontzenuwen deze mare echter in hun in 1991 verschenen boek Hengstdal. Een wijk van Nijmegen Oost. Op een kaart uit 1570 troffen ze namelijk al een Hinsdael aan. En nog ouder zijn de documenten die een Hynxtberch (1424) en een Hynsberch (1461) vermelden. Waar deze namen vandaan komen, is niet bekend." (Geert Geenen, De Gelderlander, 10 februari 2005)
ptt post 1978: hengstdal
Er is in de woonplaats Nijmegen geen openbare ruimte van het type 'weg' met de naam Hengstdal. In verband met de invoering van de Wet basisregistraties adressen en gebouwen zijn de niet-authentieke adressen als volgt gewijzigd:
| - | Hengstdal 3 t/m 33, 6522 JV Nijmegen | : | Hengstdal 3 t/m 33, 6574 NA Ubbergen |
| - | Hengstdal 2 t/m 6, 6522 JV Nijmegen | : | Hengstdal 2 t/m 6, 6574 NA Ubbergen |
Het bezoekadres van de Sint Maartenskliniek, Hengstdal 3, 6522 JV Nijmegen, is gewijzigd in Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen.*
openbare ruimte ID 0282300000000054 (weg)
woonplaats Ubbergen (gemeente Ubbergen) (historisch)
woonplaats Ubbergen (gemeente Groesbeek) (per 1 januari 2015)
woonplaats Ubbergen (gemeente Berg en Dal) (per 2 januari 2016)
In het postcodeboek 1978 stonden de adressen 'hengstdal 3––15 oneven 6522 JV' bij de woonplaats 'nymegen' vermeld. Het aantal adressen is later nog verder uitgebreid.
Willemsheuvel
Catharina Martha Post (1819-1910), Evelina Gerarda Post (1924-1921) en Hermanda Post (1828-1903) hebben de onroerende goederen in Ubbergen (groott 10.68.60 ha) op 12 juli 1894 verkocht aan Hermanus Carolus ’s Graeuwen (1840-1907). Perceel nr. 171 is gewijzigd in nr. 395 met huis, erf en schuur (grootte 37.10 are). Zes boers en zusters zijn geboren in Willemstad, Curaçao. De familie 's Graeuwen heeft tot 1931 op huize “Willemsheuvel”, Hengstdal 23 Ubbergen, gewoond. Het pand is vermoedelijk tot 1974 in gebruik bij het Paedologisch Instituut St. Joseph en de Sint Maartenskliniek.
zie Hengstberg, Hengstdal²
openbare ruimte ID 0268300000001144
wijk 06 Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Hengstdalscheweg
Besluit B&W d.d. 17 augustus 1950: Hengstdalseweg
Raadsbesluit d.d. 4 april 1956: Hengstdalseweg
ptt post 1978: hengstdalsewg
Raadsbesluit d.d. 5 juli 1995: Van 't Santstraat (gedeelte) (per 1 september 1995)
De naam Hengstdalscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Hengstdalseweg.*
"De weg te genoemd naar de buurt Hengstdal." (Teunissen 1933)
"Een verklaring voor deze naam is niet gevonden." (Hendriks 1987)
Om hernummering te voorkomen kreeg het begin van de Hengstdalseweg tussen Dommer van Poldersveldtweg en Acaciastraat in 1995 de naam Van 't Santstraat. De Hengstdalsweg eindigt volgens het raadsbesluit d.d. 5 juli 1995 bij de Postweg.
zie Hengstdal¹, Bomenbuurt, Amberboomstraat, Van 't Santstraat
openbare ruimte ID 0268300000000251
wijk 24 Neerbosch-Oost
Raadsbesluit d.d. 23 januari 2008: Henk van Tienhovenstraat
Hendrik Jan (Henk) van Tienhoven (Nijmegen 25 februari 1923 – Ellecom 31 augustus 1990), dichter, ambtenaar, antiquaar; Nijmeegse biografieën 2004, pp. 126-127
"Henk van Tienhoven (...) Geboren en opgegroeid in Nijmegen, tussen 1959 en 1967 werkzaam als gemeenteambtenaar. Publiceerde tussen 1950 en 1965 verschillende dichtbundels; in 1998 verscheen zijn Verzameld Werk." (raadsvoorstel 5/2008)
De Henk van Tienhovenstraat ligt in het gedeelte van de wijk Neerbosch-Oost tussen Dennenstraat en Neerbosscheweg.
zie Neerbosch-Oost
openbare ruimte ID 0268300000001145
wijk 22 Hees
Raadsbesluit d.d. 21 februari 1968: Henry Dunantstraat
ptt post 1978: dunantstr, h
Jean Henri Dunant (Henry Dunant) (Genève 8 mei 1828 – Heiden, Zwitserland 30 oktober 1910), Zwitsers bankier, oprichter Rode Kruis
"Jean Henry Dunant (1828-1910), Zwitsers arts, schrijver en filantroop. Hij is de grondlegger van de Internationale Vereniging het Rode Kruis.
Zijn boek 'Un souvenir de Solferino' (1862) waarin Dunant de slag van Solferino aan het Garda Meer beschrijft, waar in 1859 de Fransen en de Italianen de Oostenrijkers versloegen, verkondigde dit doel en vond grote bijval. Hij kreeg in 1901 als eerste de Nobelprijs voor de vrede." (Hendriks 1987)
zie Rode Kruisbuurt
zie Hengstberg
sinds 30 oktober 2005 naam van pad op begraafplaats Rustoord
zie Rustoord
sinds 30 oktober 2005 naam van pad op begraafplaats Rustoord
zie Rustoord
verdwenen naam; zie Kabelgas, Lompenkramersgas
openbare ruimte ID 0268300000001146
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 20 januari 1976: Herman Boerhaavelaan
Herman Boerhaave (Voorhout 31 december 1668 – Leiden 23 september 1738), arts, botanicus; zie www.biografischportaal.nl, www.boerhaavehuis.nl
"Herman(n)us Boerhaave (1668-1738), Nederlands geneeskundige, botanicus en chemicus, sedert 1709 hoogleraar in de geneeskunde, de botanie en later ook de chemie te Leiden.
Ondanks deze drie professoraten en een zeer drukke geneeskundige praktijk vond hij nog gelegenheid tot het schrijven van omvangrijke werken. Door zijn vele internationale contacten, wist hij de Leidse Hortus Botanicus aanzienlijk te verrijken. Als chemicus was Boerhaave een der eersten die de chemie als een autonome wetenschap zagen, die ook als zodanig gedoceerd moest worden.
Niet alleen als geleerde, maar ook als hulpvaardig mens en belangstellend leraar genoot hij hoge waardering. Bekend is ook dat een brief gericht aan 'Boerhaave Europa' zijn bestemming bereikte." (Hendriks 1987)
De Herman Boerhaavelaan liep van de F.C. Donderslaan naar het Geert Grooteplein Zuid. Het gedeelte ten noorden van de Petrus Camperlaan is verdwenen bij de bouw van de parkeergarage, Eduard Noyonslaan 3 (bouwjaar 2007). Het zuidelijke deel had al eerder plaatsgemaakt voor een lager gelegen inrit naar de goederenontvangst onder het researchgebouw, Geert Grooteplein Zuid 26-28 (bouwjaar 1999). De (gewijzigde) geometrie van de openbare ruimte is niet door de gemeenteraad vastgesteld. Een intrekkingsbesluit ontbreekt.
verdwenen naam; zie Universiteitsterrein, F.C. Donderslaan, Petrus Camperlaan
openbare ruimte ID 0268300000000080
wijk 07 Kwakkenberg
Raadsbesluit d.d. 5 februari 1986: Herman Oolbekkinkstraat
ptt post 1991: oolbekkinkstr, h
Raadsbesluit d.d. 14 september 2005: Cees de Jongstraat (gedeelte)
Hermanus Oolbekkink (Deventer 27 september 1911 – Overveen 6 juni 1944), rechercheur van politie en verzetsstrijder, vader van een zoon, gefusilleerd in de duinen bij Overveen; zie Nijmeegse biografieën 2021, pp. 91-92, www.oorlogsdodennijmegen.nl, www.oorlogslevens.nl
zie Verzetsstrijdersbuurt, Vredehof
niet-bestaande naam; zie Grevinckstraat
niet-bestaande naam; zie Hendrik de Bruynstraat
verdwenen naam; zie Schoonhorst
openbare ruimte ID 0268300000001147
wijk 11 Hazenkamp
Raadsbesluit d.d. 14 november 1928: Hermelijnstraat
Raadsbesluit d.d. 19 maart 1930: Hermelijnstraat
ptt post 1978: hermelynstr
hermelijn (Mustela erminea), klein zoogdier uit de familie van de marterachtigen (Mustelidae)
zie Dierenbuurt, De Zonnebloem
verdwenen naam; zie Hertogstraat
zie Hertogpoort
verdwenen naam; zie Hartogstraat
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Hertekamp
De Witte 1756: Herte Kamp
Hattinga 1757: Herte Kamp
Hottinger 1783: Herten Kamp
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie A (1822): De Hertekamp
Teunissen 1933: Hertenkamp
Cito no. 43 (ca. 1966): HERTEKAMP
"Hertenkamp. Terrein onder Hees bij den Lindenhoutscheweg." (Teunissen 1933)
"(...) maar misschien ook dichter bij Hees; zie Hartencamp;" (Brauer & Termeer 2011, p. 154)
verdwenen naam; zie de Biezen¹, Hartekamp, Lindenhoutseweg
niet-bestaande naam; zie Hertstraat
intern beraad 1884: Hertog Adolfstraat
niet-bestaande naam; zie kroniek 1884
openbare ruimte ID 0268300000001707
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 30 januari 2013: Hertog Eduardplein
Raadsbesluit d.d. 17 september 2014: Laauwikpad (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 8 maart 2017: wijziging geometrie
Raadsbesluit d.d. 12 juli 2023: wijziging geometrie
plein voor het station Nijmegen Lent, dat is genoemd naar:
Eduard (12 maart 1336 – Baesweiler 24 augustus 1371), hertog van Gelre en graaf van Zutphen (1361–1371), tweede zoon van Reinald II en Eleonora van Engeland; zie www.biografischportaal.nl
"In de Betuwe verwoeste Eduard met de steun van Nijmeegse burgers in 1354 het hoofdslot van zijn tegenstander Dirk van Lent, een vertrouweling van zijn broer Reinald III.
Hij won de slag bij Tiel in 1361 tegen zijn broer, zette hem gevangen en werd zelf hertog van Gelre. Ook slaagde hij er in de graaf van Kleef tegen te houden bij Nijmegen en de vrede van Kleef te bezegelen." (raadsvoorstel 2/2013)
zie Diederik van Lentlaan, Eleonoraweg, Reinaldstraat
Hertog Eduard werd in de slag bij Baesweiler in 1371 dodelijk getroffen en begraven in het Klooster Graefenthal.
"Sommige schrijvers melden dat hij in het gevecht sneuvelde, anderen dat hij, vermoeid van den strijd zijn helm geopend hebbende om frissche lucht te scheppen, door HERMAN BIER van Hees, een zijner gunstelingen, met wiens buitengewoon schoone vrouw hij eenen misdadigen omgang hield, aan het voorhoofd doodelijk gewond werd en twee dagen later overleed." (Van der Aa 1859, deel 5, p. 14)
Op de eerste straatnaamborden die half oktober 2013 zijn aangebracht, ontbreekt het onderschrift. In het raadsbesluit d.d. 17 september 2014 komt de naam Hertog Eduardplein niet voor. Het transformatorhuis (bouwjaar circa 1925), Hertog Eduardplein 2 Lent, is een rijksmonument.*
zie Hoge Bongerd¹, Griftpad, Laauwikpad, Snelbinder
openbare ruimte ID 0268300000000263
wijk 01 Stadscentrum
raadsvoorstel d.d. 11 maart 2008 (40/2008)): Groot Bethlehem
Raadsbesluit d.d. 9 april 2008: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Hertog van Berryplein
plein op de Hessenberg tussen Groot Bethlehem en Op het Spinhuis dat genoemd is naar:
Jan van Valois (Jean de France, duc de Berry) (Vincennes 30 november 1340 – Parijs 15 maart 1416), hertog van Berry en Auvergne, graaf van Poitiers en Montpensier, verzamelaar van kunst, mecenas
De commissie straatnaamgeving adviseerde op 22 april 2008 om Groot Bethlehem uit raadsvoorstel 40/2008 de naam Hertog van Berryplein te geven. Op 7 mei 2008 stemde de gemeenteraad unaniem in met het amendement 'Historische straatnaam, historische plek' (1e indiener: Noël Vergunst, GroenLinks).
zie Hessenberg¹
openbare ruimte ID 0268300000001148
wijk 01 Stadscentrum
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Hertoghof
Raadsbesluit d.d. 28 februari 1951: inwerkingtreding
ptt post 1978: hertoghof
"Plaatsje tussen Hertogstraat en Mariënburgsestraat (...)." (Hendriks 1987)
zie Hertogstraat, Plaats van Regters
openbare ruimte ID 0268300000001149
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 14 december 1895: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Hertogplein
Nijmegen 1900: Hertogplein
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hertogplein
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: handhaving
ptt post 1978: hertogpln
"Hertogplein, ter herinnering aan de Hertogen van Gelderland." (Van Schevichaven 1896, p. 413)
"Het plein ontving zijn naam 'in verband met de nabij gelegen straat van dien naam.' Het maakte vroeger deel uit van de Gerard Noodtstraat en van de van der Brugghenstraat. Dit gaf tot verwarring aanleiding. Van Schevichaven (...) verkeerde in de mening, dat de naam herinnert aan de Hertogen van Gelderland." (Teunissen 1933)
Dit zou kunnen verklaren waarom de gemeenteraad op 2 april 1910 alleen de naam Hertogstraat wijzigde.
zie Hertogstraat
![[bord]](img/2013_Hertogplein [01].jpg "HERTOG PLEIN"){kind=small}
HERTOG PLEIN
In 2012 is het 19e-eeuwse straatnaambord (geëmailleerd lava) hergebruikt dat vanaf 1896 tegen de voorgevel heeft gezeten van de Bijzondere School der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, departement Nijmegen, Hertogplein 6 (bouwjaar 1888). Het schoolgebouw werd in of omstreeks 1968 gesloopt.
zie kroniek 1885
Wijk A (1812)
Isaac van Geelkercken 1639: Hartsteech poort
Blaeu 1649: 6. Hertsteeghs poort
Nicloaes van Geelkercken 1653: Hertsteeghs poort
Feltman 1669: Hert steeg poort
Kiers 17511,2: Hertogsteeg Poort
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Hertogsteeg Poort
De Witte 1756: Hertog Steeg Poort
Van Suchtelen 1779: Hertog-Steeg Poort
Nijmegen 1812: Hertogsteegpoort
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hertogsteegsche poort
Teunissen 1933: Hersteegpoort
gebouwd in de 15e eeuw, verdween bij de afbraak van de stadsmuren tussen 1876 en 1882, deels herbouwd (gevisualiseerd) in 2008
"De Hertogsteegspoort, bij verbastering Hersteegpoort geheeten, buiten welke voormaals de postweg naar Kleef was, die daar van daan de Kleefsche baan genoemd wordt, is mede eene der poorten, welke na de vergrooting der stad gebouwd zijn. Men meent dat deze poort haren naam gekregen, heeft van het hertogdom Kleef, waarheen dezelve leidde, of van de oude Hertogen, welke voorheen over dit gewest regeerden en deze poort veeltijds uit- en inreden, wanneer zij naar Kleef of ter jagt gingen." (Buurman 1829, p. 20-21)
zie www.noviomagus.nl
zie poorten
Mr. William ten Hoet (1893-1897)*, schreef in 1862 in een voetnoot:
"1) De Hertsteegpoort, – eene der versterkte poorten van de stad aan de landzijde – ligt aan 't einde van de Hertsteeg. –
In alle beschrijvingen van Nijmegen die mij ter hand gekomen zijn, tot op den plattegrond toe, vind ik van een Hertogsteeg gewaagd, van een Hertogspoort, – soms zelfs wel van een Her-tog-steegs-poort. – Had men er niet nog een paar lettergrepen bij aan kunnen lijmen?
Daarbij hapert het dan niet aan allerlei soort van uitleg. – Maar zoo wie nu vermaak er in moog scheppen, om over dat tog, bij halsbreken af, zijn tong barrière te laten springen, – ik heb nooit een echten Nijmegenaar – sprekend, daarover hooren struikelen. – In den mond van het volk – van het volk welks regten zin wij overal getrouw vinden aan zijn overleveringen, – leeft ook weer hier de ware uitspraak ongeschonden voort. –
„Hertsteegpoort” – zegt het, – en „Hertsteeg”. –" (Nieuw Amsterdamsch Handels- en Effectenblad, 14 juli 1862)
Bij de visualisatie in 2008 wordt de naam Hertsteegpoort gebruikt.
zie Hertogstraat
niet-bestaande naam; zie St. Canisiussingel
verdwenen naam; zie Hertogstraat
zie Hertogpoort
openbare ruimte ID 0268300000001150
Wijk A (1812)
wijk 01 Stadscentrum
Kiers 1751¹: Hertogsteeg Str.
Van Suchtelen 1779: Hertog-Steeg
Nijmegen 1812: Hertogsteeg, Wintersoord / Hertogsteeg
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hertog Steeg
Wegenlegger 1858: Hertogsteeg
raadsvoorstel d.d. 19 april 1881: Hertogsteeg
Raadsbesluit d.d. 23 april 1881: Hertogstraat
Adresboek 1892: hertogstr
Nijmegen 1900: Hertogstraat
Raadsbesluit d.d. 2 april 1910: Hersteeg (per 1 januari 1912)
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hersteeg
Raadsbesluit d.d. 20 januari 1926: Hertogstraat
Besluit Burgmeester d.d. 21 juli 1943: Heirsteeg (gedeelte)
Besluit Burgmeester d.d. 23 juli 1943: Heirsteeg (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: Hertogstraat
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: handhaving
ptt post 1978: hertogstr;
"1322(...): Hyrtstege" (Gorissen 1956, p. 103)
"De straat wordt reeds vermeld in 1382. Oude namen: Hyrtsteeg en Hyrtzsteeg.
1420: Hertstege
1428: Hirtzstege
1531: Hertstegschestraat
1573: Hertsteegh
1607: Hertsteegsestraet
1620: Hartsteegh
1627: Hersteech
1666: Herstege
1694: Hartogsteegh
1722: Hartogsteeg
1730 en 1752: Hersteeg en
1765: Hertogsteeg
P. 1839: Hertogsteeg." (Teunissen 1933)
"Hertog, m. (-en), (oudt.) aanvoerder, bevelhebber; (thans) hoogadellijke titel (...)" (Nieuw Woordenboek der Nederlandsche Taal 1864)
"Hertogsteeg : Van het Kelfkensbosch tot de buiten lijn van de Hertog Steeg poort" (Legger A 1858, nr. 27)
"HERTOGSTRAAT, oudtijds Her- Hert- Hyrt- Hyrtzsteeg, platea Cervina; blijkbaar was men in twijfel over den waren vorm van dien naam. Het is echter moeilijk zich met den tegenwoordigen te vereenigen. Hersteeg, zooals deze straat nog onder het volk heet, en tot voor betrekkelijk weinige jaren algemeen genoemd werd, komt nader bij de ware beteekenis en den oorspronkelijken vorm: heirsteeg toch is een naam die in het Nederduitsch aan veel oude, dikwijls Romeinsche, wegen gegeven wordt, in oud Hollandsch her- of heerstrate, van waar de verbastering 's heeren straten. (...)
Onze straat was het begin van dien heerweg, thans Bergendaalsche weg, die naar Kleefsland voerde, oorspronkelijk een Romeinsche weg." (Van Schevichaven 1896, p. 84)
Mr. William ten Hoet (1893-1897)*, legde in 1862 in een voetnoot een opmerkelijke relatie met de hertenjacht:
"Langs dezen weg trokken de Hertogen van Gelre in 't Nederrijksche woud ter Hertenjagt. – Maar vóór dat op den 19den Maart van 't jaar 1339 keizer Lodewijk, Graaf Reinhald van Gelre tot Hertog van Gelre had verheven, – daarbij ordonneerende dat bij s' keizers krooning indien de keizer de kroone kwam van 't hoofd te zetten, de Hertog van Gelre die zou aannemen, dragen en houden, – voor dien tijd, namen denzelfden weg de Graven van Gelre. – Ik geloof niet dat de straat toen Gravensteeg geheeten is. – De eerste lettergreep komt niet van Hertog – maar van Hert. –
De Hertsteeg is eene der breedste – ja op een enkel punt de allerbreedste straat van Nijmegen. – Naauwe straten worden in die stad gassen, gaskes, geskes – genoemd. – Steeg beduidde in Gelre heel wat anders dan in Holland. – Steeg, stieg, – komt van stijgen, steigen – en zeer natuurlijk noemden de Vorsten van Gelre – (reeds Gelre's graven hadden Vorstenrang) – zóó den weg dien hun jagtstoet neder- of op steeg, als zij ter hertenjagt togen, of daarvan keerden. Van daar Hertsteeg dat herteweg beduid – geen hertogstraat. – " (Nieuw Amsterdamsch Handels- en Effectenblad, 14 juli 1862)
zie Hertogpoort
"Bij R. van 23 April 1881 ontving de straat den naam Hertogstraat.
Op 2 April 1910 wijzigde de Gemeenteraad den naam in Hersteeg met ingang van 1 Januari 1912. (Zie ook het R.V. van 1894, blz. 40). Hersteeg betekent heirsteeg (groote weg).
Een adres van het bestuur van de vereeniging 'Hertogstraatbelangen' om den naam Hersteeg opnieuw door Hertogstraat te vervangen werd op 30 Januari 1924 door den Gemeenteraad voor kennisgeving aangenomen.
Nadat in verschillende ingezonden stukken in de plaatselijke bladen met klem op verandering van den naam was aangedrongen, besloot de Gemeenteraad 20 Januari 1926, naar aanleiding van een nieuw verzoek van genoemde vereeniging, de straat Hertogstraat te noemen." (Teunissen 1933)
Het raadsvoorstel uit 1881 had betrekking op het verlengde van de Hertogsteeg; het voorstel van Graadt van Roggen om de hele straat de naam Hertogstraat te geven werd met 12 tegen 5 stemmen goedgekeurd. In 1910 werd het voorstel van B&W om de naam Hertogstraat te wijzigen in Hersteeg met 17 tegen 9 stemmen aangenomen. Het voorstel van de heer Kropman om de naam Hertogstraat weer te doen herleven werd in 1926 aangenomen met 1 stem tegen.
De Hertogstraat is een van de straten die in september 1944 door oorlogshandelingen geheel of gedeeltelijk werden verwoest.*
zie Heirsteeg, Hertogplein, Verlengde Hertogstraat
zie Hartogstraat
zie Hertogpoort
openbare ruimte ID 0268300000001151
wijk 11 Hazenkamp
raadsvoorstel d.d. 6 februari 1931: Hertestraat
Raadsbesluit d.d. 18 februari 1931: Hertstraat (?)
ptt post 1978: hertstr
hert, hoefdier uit de familie van de hertachtigen (Cervidae); mannetjes dragen een gewei
De verbinding tussen Dobbelmannweg en Marterstraat kreeg in 1931 de naam Hertstraat; het gewijzigde voorstel werd met 25 tegen 7 stemmen aangenomen. In het Verslag van de Handelingen van de Raad der Gemeente Nijmegen 1931 (pp. 251-252) staat de naam Hertenstraat.
zie Dierenbuurt
raadsvoorstel 30 september 1927, Hertstraat
Raadsbesluit d.d. 19 oktober 1927: aangehouden
raadsvoorstel 13 januari 1928: Marterstraat
Raadsbesluit d.d. 1 februari 1928: Marterstraat
Vanwege mogelijke verwarring met de naam Hertogstraat werd het voorstel om de verbinding tussen de Hazenkampseweg en de Groenestraat die aansluit op de Brederostraat de naam Hertstraat te geven in 1927 aangehouden. De gemeenteraad gaf deze straat in 1928 de naam Marterstraat.
verdwenen naam; zie Heseveld
openbare ruimte ID 0268300000000086
wijk 20 Biezen
Nijmegen 1900: Weg naar Hees
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Oude Heesschelaan
Raadsbesluit d.d. 15 juni 1966: Eerste Oude Heselaan
Raadsbesluit d.d. 27 augustus 1986: Heselaan
ptt post 1991: heseln
"Deze laan was vroeger de gebruikelijke weg van de stad naar Hees. Bij de aanleg van de spoorweg doorsneden, moest daarom ten dele worden omgelegd." (Hendriks 1987)
In 1986 kreeg de nieuwe verbinding tussen de Voorstadslaan en de Oude Weurtseweg weer de oude naam Heselaan.
zie Heessche laan, Oude Heselaan
openbare ruimte ID 0268300000001577 (administratief gebied)
CBS-code BU02680423 (was: BU02680203)
wijk 23
Volkstelling 1947: buurt 20 Hees (gedeelte)
Woningtelling 1956: buurt 23 Heseveld
Volkstelling 1960: buurt 23 Hese Veld (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 23 Heseveld (gewijzigd) (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Heseveld
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Heseveld (per 1 januari 2007)
Heseveld, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Nieuw-West met Afrikabuurt, Bouwmeesterbuurt, Jerusalem, Muntmeesterbuurt en Planetenbuurt
Bij de Volkstelling 1947 lag het grootste gedeelte van Heseveld in de buurt Hees. Het gebied tussen Graafseweg en de spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen lag in de buurt Goffert. Hees werd bij de Woningtelling 1956 opgesplitst in de buurten Dorp Hees en Heseveld.
Bij de Volkstelling 1960 is de grens tussen beide buurten gewijzigd en ligt de Bouwmeesterbuurt in Heseveld; de schrijfwijze 'Heessche Veld' bij de uitkomsten van deze 13e Algemene Volkstelling is vermoedelijk een vergissing.
zie Het Heesscheveld
zie wijken
"De wijk Heseveld, ten zuiden van het dorp Hees, werd gebouwd als een geheel nieuwe woonwijk. De opzet van deze woonwijk bestaat uit buurten van ongeveer vijfhonderd woningen rondom een centraal gelegen winkel- en parochiecomplex." (De Brug, 5 september 2001)
zie Dr. Hessel Groeneveldstraat
wijk 01 Stadscentrum
Hessenberg (2008), gebied tussen Pijkestraat, Hessenberg, Jodenberg, Achter de Carmel en Kroonstraat
Op 7 mei 2008 heeft de gemeenteraad besloten om de openbare ruimten op het voormalige Gelderlanderterrein de volgende namen te geven: Arnold van Akenplein, Gebroeders Van Limburgplein, Groot Bethlehem, Hertog van Berryplein, Jan Maelwaelplein, Klein Bethlehem, Op het Spinhuis, Weeshuistrappen.
De naam Jan Maelwaelplein is op 19 november 2008 gewijzigd in Johan Maelwaelplein. Een voorstel om de naam Gebroeders Van Limburgplein te wijzigen in Gebroeders Van Lymborchplein is op 5 juni 2019 door de gemeenteraad verworpen.
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
Van der Aa 1844: HEEZEBERG, HEEZENBERG of HEESENBERG
Van der Aa 1846: Hessen- of Heezenberg
"HEEZEBERG, HEEZENBERG of HEESENBERG een der vijf heuvelen, waarop de stad Nijmegen gebouwd is.
Sommigen willen, dat zij den naam van de Hessen zoude hebben ontleend, vermits die dit land eerst bewoond hebben en daarom HESSENBERG gespeld zou moeten worden, anderen meenen, dat men noch HEEZE-, noch HEESE-, noch HESSEN-, maar ESSENBERG, moet spellen, naar de meenigte Essenboomen, die daar plagten te staan. Ook zijn er die beweren dat, dat HEEZENBERG en den Heesselpoort, in de stad Nijmegen, dien naam zoude dragen van den afgod HEES. Deze heuvel maakte dat gedeelte van de stad Nijmegen uit, waar den Doddendaal, zijnde eene straat, gelegen is." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 326)
zie Doddendaal
In het achtste deel van het Aardrijkskundig Woordenboek der Nederlanden uit 1846 wordt deze heuvel de 'Hessen- of Heezenberg' genoemd (bron: Van der Aa 1846, deel 8, p. 216).
"1424: Hezescheberch
1579: Hessenberch
1718: Hessenberg.
Op de helling van den Hessenberg stonden oudtijds twee nonnenkloosters: Hessenberg en Bethlehem (Zie Klein Bethlehem). Eerstgenoemd klooster werd vóór 1442 gesticht op de plaats waar nu het R.K. Weeshuis staat (Zie P. 1572).
Het kleinere klooster (Bethlehem), dat uit het begin der 15e eeuw dateerde, werd na de reductie der stad in 1591 door het stedelijk bestuur genaast. Een paar oude zusters mochten daarin echter nog blijven wonen.
In de 17e eeuw was een katoenspinnerij in het voormalig klooster gevestigd (Zie Groot Bethlehem). Later garnizoenkledingmagazijn.
P. 1839: Achter den Hessenberg." (Teunissen 1933)
zie Hessenberg², Klein Bethlehem, Groot Bethlehem
"Een o.i. onjuiste verklaring van dan naam 'Hessenberg' is te vinden in de noot op blz. 134 en 135 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang' 1912." (Teunissen 1933):
" ¹) In een geschiedkundig werk van Arend van Slichtenhorst van 1654 [lees: 1653 /RE]. »Dat sy [de Hessenpoort] meermaels ende inzonderheyd den Hesen-bergh is wt-geleghd, betoonen de oude muyren. Daer zijn er die van dit gevoelen zijn, dat de Hesenbergh en 't dorp Hees van de Hessen, de eerste inwoonders des lands, hunne naemen hebben ontleent. Hoewel andere niet Hessen-bergh (welken naem mede zeker bos omtrent Nuys gemeyn heeft) maer liever essen-bergh willen schrijven, van de menighte van essen-boomen die op dien pol ofte heuvel plaghten te groeijen: daar bij doende, dat het dorp Hees, ende in de stad de Hesel-poort en Hesel-straat, hun Van schijnen gehaelt te hebben van den Af-god Hees, welken de Fransse en Duytssers in de Heydensse tijden met groote eerbiedigheyd plaghten te vyeren, ende sijn outer met menschenbloed te besprenghen. Te meer, vermits onse voorouders, na de leer van Tacitus en andere schrijvers, de wouden voor hunne Afgoden hadden geheylight, noch de zelve in kerken maer in de eenzaeme bossen aenbaden; ende oversulx niet onwaerschijnlijk en is, den Afgod Hees in het dorp Hees te zijn ge-eerd geweesd, daer men voor zeker weet weleer een dick bos gestaen te hebben.”" (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, pp. 134-135)
zie Hees
openbare ruimte ID 0268300000001152 (weg)
Wijk B (1812)
wijk 01 Stadscentrum
Kiers 1751¹: Agter den Hessenberg
Van Suchtelen 1779: Hessen-berg
Nijmegen 1812: Agter den Hessenberg
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Achter den Hessenberg
Wegenlegger 1859: Achter den Hessenberg
Adresboek 1892: hessenberg
Nijmegen 1900: Hessenberg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hessenberg
ptt post 1978: hessenberg
Hessenberg, straat aan de noordzijde van de gelijknamge 'berg'
"Achter den Hessenberg : Van de Pikkengas tot de Hezelstraat" (Legger B 1859, nr. 96)
zie Hessenberg¹, Heer Robbertsgas, Hezelstraat, Pijkestraat
verdwenen naam; zie Steltsestraat
zie A.B.C.
zie Het Pad
zie 't Achterveld
openbare ruimte ID 0268300000000254 (water)
wijk 40 't Acker
Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Het Anker
vijver in het noordelijke deel van het park De Omloop in het stadsdeel Lindenholt, waarin met een beetje goede wil de vorm van een anker is te zien
zie De Omloop, De Ontmoeting, 't Floddertje
zie Begin
Wijk A (1812)
Isaac van Geelkercken 1639: Geertruidenb:
Nijmegen 1812: Op het Bergske
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Het Bergje
Wegenlegger 1859: Geertruisbergje
Adresboek 1892: geertruidsberg
Raadsbesluit d.d. 3 december 1898: onttrekking
Op het minuutplan uit 1822 van de kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C: de Stad (Eerste Blad), staat de naam 'Het Bergje' aan de zuidzijde van de Voerweg (perceel nr. 491 t/m 501).
"Bij het R. van 3 December 1898 is dit straatje aan de openbaren dienst onttrokken; de huisjes werden gesloopt in 1895. De naam 'Bergsken' werd vroeger (1617, 1627, 1788) ook aan de Noordzijde van den Voerweg gegeven. Dat deze naam ook gold voor het St. Geertruisbergje blijkt uit protocollen van 1617, 1711, en 1737. Het St. Geertruisbergje bestond reeds in 1468; de naam, ontleend aan de St. Geertruidekerk (zie St. Geertruidenstraat) komt echter voor bot eerst voor in 1520.
1532: Sent Gertrudenberch. (...)" (Teunissen 1933)
"St. Geertruids-bergje naar eene oude Kapel aldus genoemd, nu meer onder den naam van het Bergje bekend." (Buurman 1829, p. 34)
"Geertruisbergje : Langs den Voerweg" (Legger B 1859, nr. 67)
Het voorstel om de straat 'Het Geertruidsbergje' niet meer voor de openbare dienst bestemd te verklaren werd op 3 december 1898 zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming door de gemeenteraad aangenomen (zie Verslag van de Handelingen van de Raad der Gemeente Nijmegen 1898, p. 514).
verdwenen naam; zie St. Geertruidestraat, Rozemarijngas, Voerweg
zie Het Bergje
wijk 39 Staddijk
gedeelte van Stadspark Staddijk, in 2008 genoemd naar Wim Bloemendal, opzichter van het stadsdeel Dukenburg
"Nationale natuurwerkdag op 1 november 2008
(...) De gemeente – nu nog de eigenaar van het gebied – had hier nog nooit zoveel publiek gehad en nam deze gelegenheid te baat om de naam van het orchideeënveldje te onthullen: 'Het Bloemendal'. De wijkmanager Angelique van der Heijden legde uit dat dit niet zomaar een naam was maar dat het veldje daarmee genoemd werd naar Wim Bloemendal, die daar al jaren de beheerder is. Waarna Wim trots vertelde wanneer hij daar de eerste moeraswespenorchis zag bloeien en dat hij deze zomer voor het eerst zes bloemetjes van het vetblad zag." (IVN Rijk van Nijmegen)
niet-vastgestelde naam; zie Stadspark Staddijk
zie 't Bos
verdwenen naam; zie Kelfkensbos¹
"In een overdracht van 1718 wordt een in de 'Biezen' gelegen stuk bouwland met den naam 'Bosken' aangeduid. In 1771 stond daar een bouwhoeve en thans (Voorstadslaan) de villa 'Rust en Vrede'." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Rust en Vrede
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Haterts Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1754: HATERTSE BROECK
Van Suchtelen & Hollandt 1755: HATERTSE BROEK
Hattinga 1757: Hattert Broek
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): Het Broek
"Het Broek. Terrein onder Hatert bij den Vossendijk." (Teunissen 1933)
"In de 18de eeuw was het leengoed de Broek [Het Broek /RE] in 't bezit van Mr. Leonard de Beijer van Hulzen, die in 1797 »het Groote Hatertsche Broek, groot 70 morgen, beplant met eenige duizend eiken knootboomen en 2000 opgaande eikenboornen, voorts elzenhout, leenroerig van het graafschap Meurs,” als onderpand voor een leen gaf aan de Hoogwelgeb. Vrouwe baronesse van Lynden." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 67)
Margaretha Clara Munter (Amsterdam 6 december 1758 – 's-Gravenhage 12 december 1833) was in 1787 in Amsterdam getrouwd met mr. Frans Godard baron van Lynden van Hemmen (1761-1845)*, de latere eigenaar van het Groote Hatertsche Broek (Hatertsche Achterbroek of Hemmensche Broek).
verdwenen naam; zie Hatertse Broek, Hatertse Achterbroek, Hemmensche Broek, Hulzen
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Neerbosse Broek
Van Suchtelen & Hollandt 1754: NEDERBOSSCHE BROECK
Van Suchtelen & Hollandt 1755: NEERBOSSE BROEK
De Witte 1756: NEERBOSSE BROEK
Hattinga 1757: Neerbosse Broek
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie E (1822): Het Broek
Adresboek 1892: Neerbosch broek
"Het Broek. Terrein onder Neerbosch bij de Smallesteeg." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Bijsterhuizen, Broekdam, Broekstraat, 't Broek
openbare ruimte ID 0268300000000413
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Besluit B&W Elst d.d. 26 februari 1991: Het Buske
Raadsbesluit d.d. 15 december 1999: Turennesingel (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 14 december 1999: inwerkingtreding (per 1 juli 2000)
Besluit B&W d.d. 16 maart 2010: formalisering
"Jan Hendriks is in het bezit van twee oude koopakten. De oudste akte dateert van 2 januari 1884. Zijn overgrootvader. C. Hendriks, kocht van de pannenfabrikant W. Hermsen uit Bemmel bouwland (1 ha, 67 are en 30 centiare). Dit bouwland heette 't Buske en hij kocht het voor fl. 2.500,=. Voor de aanleg van een nieuwe woonwijk is hiervoor in 1992 een weg in dit bouwland aangelegd en heet dus nu 't Buske." (Jansen 2003)
Op 15 december 1999 besloot de gemeenteraad aan de straat, die van de meest oostelijk gelegen rotonde in de Vrouwe Udasingel in noordelijke richting loopt tot het Pelseland, de naam Het Buske te geven en de ingangsdatum te zijner tijd door B&W nader te laten bepalen (raadsvoorstel 220/1999).
Vooruitlopende op dit raadsbesluit hebben B&W op 14 december 1999 de ingangsdatum vastgesteld.
zie Visveld, Smachtkamp, Turennesingel
Besluit B&W Elst d.d. 22 februari 1978: Het Buske (per 1 januari 1979)
raadsvoorstel d.d. 22 november 1978, Vossenlaan
Raadsbesluit Elst d.d. 19 december 1978: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 24 januari 1979, Bergstraat
Raadsbesluit Elst d.d. 30 januari 1979, Bergstraat (per 1 juli 1979)
De naam Het Buske (het bosje) voor een insteekweggetje van de Vossenpelssestraat tussen de huisnummers 27 en 41 stuitte op bezwaren van aanwonenden. PTT Post had bezwaar tegen de voorgestelde naam Vossenlaan. Omdat B&W slechts bevoegd waren tot het benoemen van straten overeenkomstig een eenstemmig advies, stelde de gemeenteraad – met instemming van de commissie straatnaamgeving – uiteindelijk in 1979 de naam Bergstraat vast. In 1991 kreeg een andere straat op de grens van Visveld en Vossenpels alsnog de naam Het Buske.
zie Dichtersplein
zie Eiland van Laauwik, Stadseiland
zie Het Pad
![[bord]](img/2023_Het Geeltje [01].jpg "'t Geeltje"){kind=small}
wijk Lent
Het Geeltje, het Geeltje, 't Geeltje, route tussen Griftdijk Noord in Woenderskamp en het Griftpad in Hoge Bongerd (in beide richtingen); zie route [01 t/m 24]
"Hier begint het Geeltje: de comfortabele fietsroute naar het zuiden van de Waalsprong" (verkeersborden d.d. 17 december 2023)
Lent,
Griftdijk Noord
↓↑
Lent,
Italiëstraat
↓↑
Lent,
Giorgio Vasaristraat
↓↑
Lent,
Michelangelostraat
↓↑
Lent,
naamloos (onder Generaal James Gavinsingel)
↓↑
Lent,
Nel Petersstraat
↓↑
Lent,
Jozef van Hövellpark
↓↑
Lent,
Griftpad
Lent,
Laauwikpad /
Snelbinder
De route voor (brom-)fietsen tussen Griftpad noord en zuid is eind 2023 tijdelijk verwijderd. In plaats daarvan kan gebruik worden gemaakt van Het Geeltje. De naam van de route is niet door de gemeenteraad vastgesteld.
Om Het Groentje te bereiken kan gebruik worden gemaakt van de naamloze verbinding in het verlengde van de Snelbinder en evenwijdig aan de Graaf Alardsingel in de buurten Lentseveld en Koudenhoek.
zie Het Groentje, Hof van Holland, Waalsprong, Woenderskamp
bewegwijzering
Uit niets blijkt dat namens de Minister van Infrastructuur en Waterstaat ontwerpen voor de bewegwijzering zijn vastgesteld door de Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd); zie artikel 16a, eerste lid, Wegenverkeerswet 1994.
zie Gelders Hof
verdwenen naam; zie Hatertse Weibroek
Op een van de kaarten van Jean Joseph Tranchot (1752-1815) en Friedrich Carl Ferdinand Freiherr von Müffling (1775-1851) staat de naam 'het Goeet van Smits'; zie Tranchot und v. Müffling 1803-1820. Hiermee worden waarschijnlijk de bezittingen van Judith Petronella Engelberts († 1793), weduwe van Jacob Smits (1688-1749) bedoeld die in de omgeving van de Voorstadslaan lagen.
"Mevr. Smits bezat twee buitens, tegenover elkander gelegen, Vredenburg en Ruimzigt. Op beiden kreeg zij, 15 Juli 1772, verlof van den Raad om voetangels en klemmen te mogen leggen." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 35)
verdwenen naam; zie Ruimzigt, Vredenburg¹
verdwenen naam; zie Lentse Schoolstraat
openbare ruimte ID 0268300000001708 (kunstwerk)
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 30 januari 2013: Het Groentje
verklaring d.d. 4 februari 2013: ambtshalve correctie (type)
fietsbrug over de Graaf Alardsingel
De naam voor de brug waarover het Griftpad loopt, is bedacht door leerlingen uit klas 2E1 van het nabijgelegen Citadel College. Op 4 februari 2013 is het type 'weg' in de BAG gewijzigd in 'kunstwerk'. De nieuwe fietsbrug Het Groentje is op 8 juli 2013 feestelijk in gebruik genomen.
Het gedeelte van het Griftpad ten zuiden van Het Groentje is eind 2023 (tijdelijk) verwijderd en vervangen door Het Geeltje.
zie Het Geeltje, Hof van Holland, Koudenhoek
verdwenen naam; zie Hatertse Broek, Het Broek (Hatert)
zie Hatertse Voetpad
pad dat vanaf het einde van de Lange Hezelstraat (Nieuwe Hezelpoort), evenwijdig aan de Spoorbrugstraat, omhoog liep in de richting van de Spoorbrug
Het pad is in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers aangelegd. Vermoedelijk houdt de naam verband met de bevrijding van Nijmegen in september 1944.
verdwenen naam
"tussen de Voorstadslaan en de Vuylickskuyl, later Vuilkuilseweg, thans Anjelierenweg" (Hendriks 1987)
zie Heseveld, Vuilniskuilscheweg
verdwenen naam; zie Hekkegas
pand ID 0268100000008266
Teunissen 1933: het Hert
"Boerenhofstede aan den Teersdijk." (Teunissen 1933)
Boerderij Het Hert, gebouwd in 1802, is bij de bouw van Zwanenveld gespaard gebleven. De gevelsteen in de voorgevel toont een hert in reliëf. Het is het enige gemeentelijke monument in deze wijk.
Het adres Teersdijk 31 Nijmegen is na 1978 gewijzigd in Zwanenveld 3202 Nijmegen. De boerderij werd lange tijd bewoond door de kunstenaar Ted Felen (1931-2016).*
zie 't Hert
zie Heuveltje
Van Suchtelen 1779: Valkhof
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Het Hof
Nijmegen 1900: Het Valkhof
"De omstreeks 775 door Karel de Groote gebouwde Burcht of Keizerlijke Palts, werd veelal 'Het Hof' genoemd. Tegen het einde der 9e eeuw is een gedeelte door de Noormannen verwoest en in de 11e eeuw tijdens den oorlog tusschen Keizer Hendrik III en hertog Godfried van Brabant, had de Palts veel te lijden door vernieling en brand. Keizer Frederik Barbarossa ondernam in het midden der 12e eeuw de herstelling; zijn zoon Hendrik IV, die in Nijmegen was geboren, voltooide het werk. Op 7 Februari 1796 werd de Burcht voor afbraak verkocht voor f. 90.400.
Toen in 1796 werd begonnen met het sloopen van de Burcht, die in 1794 bij de belegering van de stad door de Franschen veel door beschieting had geleden, was de oude glorie van de Burcht, waar in de loop der eeuwen bijna alle Duitsche keizers voor korter of langer tijd hadden vertoefd, verdwenen. Op de Kwartiersvergadering was ondanks het verzet van Nijmegen, tot die slooping besloten.
Een heerlijk historisch monument, waaraan een geschiedenis van duizend jaren verbonden was, ging voor Nederland verloren. Het hof is ook wel 'Frankenhof' genoemd. In de zitting van de gemeenteraad van 4 October 1797 werd het plan om het terrein tot een tuin aan te leggen besproken. De aanleg is geschied ingevolge R. 23 October 1799." (Teunissen 1933)
"Het Valkhof of 't Hof is de benaming van de oude burcht door de Noormannen verwoest, en omstreeks 1155 door Frederik Barbarossa weer herbouwd. De burcht werd het slachtoffer van de gelijkschakelingsdrift van de Bataafse Republiek en aan het eind van de 18e eeuw gesloopt. Slechts enkele restanten konden worden bewaard." (Hendriks 1987)
verdwenen naam; zie het Hof (Lent), Hof, Valkhof¹
kadastrale gemeente Lent, Sectie C: het Hof (1819)
'het Hof' is de oude benaming van Sectie C van de kadastrale gemeente Lent. Het Hof van Holland was een herberg aan de Oosterhoutsedijk.
verdwenen naam; zie kadastrale gemeenten
"A B C, ook wel „HET HOOGJE” genaamd, een rei kleine, lage huisjes, thans Parkweg 2 tot 16. Oorspronkelijk stonden deze huizen aan den weg die onder langs den Wal liep, en die den naam van Achter dan Wal droeg. Hun ligging geeft dus de hoogte aan welke die weg daar bereikte. (...)" (Van Schevichaven 1896, p. 1)
Het A.B.C. lag niet aan de Parkweg, maar aan de andere kant van de Regulierstraat aan de Eerste Walstraat.
"Parkweg. (...)
Een groepje kleine huisjes aan het boveneinde van den Parkweg, hoek Regulierstraat, gesloopt in 1928, werd 'Het Hoogje' genoemd. Vóór deze huisjes lag een hooge stoep." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie A.B.C., Parkweg
zie 't Huchje
verdwenen naam; zie IJpenbroekweg
zie Grand Canal, Maas-Waalkanaal
zie Kerkeveld
zie St. Stevenskerkhof
Teunissen 1933: Kloosterhof verdwenen naam;
zie Kloosterhof (Neerbosch) zie D.C. Lankhoornlaan,
Laan van de Weesinrichting sinds 30 oktober 2005 naam van pad op begraafplaats
Rustoord zie Rustoord zie Laauwik zie Lindenhoutseweg openbare ruimte ID 0268300000001932 (weg) wijk 25 Haven- en industrieterrein Raadsbesluit d.d. 22 september 2021: Het Loog "De namen Het Loog en Spoelenbleek verwijzen naar fabrieksgebouwen op het terrein
van de voormalige Kunstzijdespinnerij Nyma N.V. De fabriek op dit terrein is in gebruik geweest van 1928 tot 2009. In zowel het looggebouw als het gebouw dat de spoelenbleek genoemd werd, vond een deel van het productieproces van kunstzijde plaats." (raadsvoorstel d.d. 13 juli 2021)
Het Klooster
Het Laantje
Het laatste pad
Het Laauwke
Het Lindenhout
Het Loog
zie Bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhaven Spoelenbleek, Winselingseweg
verdwenen naam; zie 't Meertje
zie Molenveld, Molenveld Hees
zie het Veld, Nieuweveld
openbare ruimte ID 0268300000001539 (administratief gebied)
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 15 december 1999: Het Nijland
Het Nijland, buurt in de wijk
Oosterhout met de volgende openbare ruimten:
a.
Basilicumpad,
Dillestraat,
Kamillestraat,
Kervelstraat,
Korianderpad,
Kruidenstraat,
Marjoleinstraat,
Oreganopad,
Saffraanpad,
Sesamstraat,
Vanillestraat,
Venkelstraat;
b. grensstraat (gedeelte):
Oude Groenestraat;
c. verdwenen namen:
Basilicumstraat,
Groenestraat,
Kaneelstraat,
Kervelstraat,
Korianderstraat,
Nootmuskaatstraat,
Oreganostraat,
Saffraanstraat
Het aangrenzende Kerkepad ligt in Oosterhout (gemeente Overbetuwe). De grens met de buurt De Boomgaard ligt op de bij het raadsbesluit behorende tekening LM 23437 (datum: 29-09-1999) aan de westzijde van de Groenestraat (Oude Groenestraat).
zie buurten
De commissie straatnaamgeving koos er op 2 november 2000 voor dat de straten in Het Nijland genoemd zullen worden naar kruiden. Door het stilleggen van de bouw in de Waalsprong (Nijmegen-Noord) heeft de vaststelling van de namen vijf jaar op zich laten wachten (raadsbesluit d.d. 9 november 2005). Bij de Herziening straatnaamgeving Het Nijland is een aantal straten van naam en/of plaats veranderd (raadsbesluit d.d. 3 oktober 2007):
| oude naam | nieuwe naam | ||
| - | : | Basilicumpad | |
| - | : | Dillestraat | |
| - | : | Korianderpad | |
| - | Basilicumstraat | : | |
| - | Dillestraat | : | |
| - | Fruitlaan (gedeelte) | : | Dillestraat |
| - | Kaneelstraat | : | Kruidenstraat (per 1 mei 2008) |
| - | Kervelstraat | : | |
| - | Korianderstraat | : | |
| - | Nootmuskaatstraat | : | Oreganopad |
| - | Oreganostraat | : | Sesamstraat |
| - | Saffraanstraat | : | Saffraanpad |
| - | Sesamstraat | : | |
Bij het opnieuw vaststellen van de geometrie van de Kamillestraat en de Venkelstraat in 2016 is de naam Kervelstraat hergebruikt voor de Venkelstraat.
Hollandt & Van Suchtelen 1752: DE OOY
Van Suchtelen & Hollandt 1754: OOY SCHEPENDOMS
Van Suchtelen & Hollandt 1755: OOY SCHEPENDOMS
De Witte 1756: OOY SCHEEPENDOMs
Hattinga 1757: De Ooy Polder
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie A: het Ooische Schependom (1822)
'het Ooische Schependom' is oude benaming van Sectie A van de kadastrale gemeente Nijmegen. Het Tweede Blad is per 1 januari 1915 overgegaan naar de gemeente Ubbergen (Wet van 13 juli 1914, Stb. 303).
zie kadastrale gemeenten,
wijken
zie Ooyse Schependom
Daalseweg 64 t/m 84 (voor 1908: huisnummers 82 t/m 102)
In een achterpad tussen
Daalseweg en
Beijensstraat stond een rijtje van 11 huizen (exclusief hoekhuis).* Het pad lag achter
Daalseweg 94 t/m 106 (voor 1908: huisnummers 112 t/m 122a). De huizen werden eind 19e eeuw gebouwd en zijn in 1977 gesloopt.
Het Pad werd in de volksmond ook 'Het gangetje van Koper' genoemd. Magazijnknecht Johannes Hendrikus Adrianus Koper (Leiden 29 augustus 1875 – Schaesberg 19 oktober 1960), kwam in 1907 met zijn gezin op nummer 78 wonen en er heeft bijna een halve eeuw gewoond.
verdwenen naam; zie Daalseweg
zie Ressense Wal¹
Raadsbesluit d.d. 19 december 2012: Roomsche Voet
rondeel, toren als uitbouw in een vestingmuur; zie www.coehoorn.nl
zie Roomsche Voet²
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B (1822): Het Rot
Teunissen 1933: Het Rot, Het Roth
"Terrein onder Hees, bij de kerk. Volgens Schevichaven (blz. 23 van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave der vereeniging Dorpsbelang', 1912) vermoedelijk zoo genoemd, omdat daar een roode (gerooide) plaats in het bosch was gemaakt, waarop men de kerk bouwde." (Teunissen 1933)
Het Rot was de naam van het gebied tussen de Bredestraat en Korte Bredestraat (was: Korte Bredestraat en Dorpsstraat (Hees)).
verdwenen naam; zie De Plak, 't Gengske
pand ID 0268100000006250
wijk 24 Neerbosch-Oost
"Buitengoed te Neerbosch aan de Dorpsstraat (Zie beschrijving op blz. 180 en [186 e.v. /RE] van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld' uitgave der vereeniging 'Dorpsbelang' 1912)." (Teunissen 1933)
"17 Rijckevorsel v. Kessel, Douair. E. F. M. v., 't Slotje, Neerbosch" (telefoongids 1915)
Villa Het Slotje, Neerbosscheweg 620 Nijmegen, in 1907-1908 gebouwd als buitenverblijf voor notaris jhr. mr. Eugène Ferdinand Marie van Rijckevorsel van Kessel (Ravenstein 17 dececember 1848 – Nijmegen 7 maart 1910) is aangewezen als rijksmonument.*
zie Bosje van de Baron, Hoogerhuizen
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Spÿcker
De Witte 1756: Speyker
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie F (1822): Het Spijker
"Spijker, Het - Terrein onder Neerbosch bij de Weesinrichting." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Spijkerhof
openbare ruimte ID 0268300000001754 (kunstwerk)
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 12 maart 2014: Het Sprongetje
fietsbruggetje tussen Diederik van Lentlaan in Visveld-Oost en Fluitenkruid in Visveld-Noord
"Het bruggetje overspant een watergang die oorspronkelijk de grens van het dorp Lent vormde. Dit bruggetje wordt daarom door de bewoners van Lent gezien als een verbinding tussen het oude en het nieuwe Lent. Het is een mooi gebaar om juist dit bruggetje, de schakel tussen oud en nieuw Lent, te benoemen.
In overleg met de Wijkraad Lent is er gekozen voor de naam Het Sprongetje. Deze naam benadrukt het verbindende karakter van het bruggetje." (raadsvoorstel 34/2014)
zie De Oversteek⁵, Diederik van Lentlaan, Fluitenkruid
verdwenen naam; zie Kerkstraatje (Hatert)
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie D: het Teersche Broek (1822)
Teunissen 1933: Teersche Broek
'het Teersche Broek' is de oude benaming van Sectie D van de kadastrale gemeente Neerbosch.
verdwenen naam;
zie Teersbroek
zie kadastrale gemeenten
zie Valkhof¹
zie Valkhofkwartier
niet-vastgestelde naam; zie Valkhof¹
kadastrale gemeente Hatert, Sectie C: het Veld (1822)
'het Veld' is de oude benaming van Sectie C van de kadastrale gemeente Hatert. Delen van deze sectie hebben op het minuutplan uit 1822 de volgende namen: St. Anna, De Hasenkamp, Het Nieuwe Veld, De Paddepoel, Het Weesenveld (Eerste Blad) en De Hatersche Heide (Tweede Blad).
Op de Wandelkaart Nijmegen en Omstreken (Uitgave der Gemeente-Tram ca. 1913) ligt HET VELD aan weerszijden van de Oude Molenweg. Het eerste deel van de Slotemaker de Bruïneweg had in de periode 1925-1938 de naam Veldstraat.
verdwenen naam; zie kadastrale gemeenten
wijk 11 Hazenkamp
Het Veldje is een parkje gelegen in de bocht van de Hindestraat.
kadastrale gemeente Lent, Sectie A: het Visveld (1819)
'het Visveld' is de oude benaming van Sectie A van de kadastrale gemeente Lent en staat op het minuutplan uit 1819 (Tweede Blad) ook bij perceel nr. 72 met huis en erf.
zie kadastrale gemeenten,
buurten
zie Visveld,
Visveldsestraat
zie Vondelparkje
zie 't Voske
zie Waaischeveld
zie Waaischeveld
zie Witte Paard
raadsvoorstel d.d. 18 januari 1906: Het Zalige pad
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 1 juni 1907: Binnenpad
De door B&W voorgestelde naam Het Zalige pad stuitte in de raadsvergadering van 27 januari 1906 op weerstand:
"De heer IVENS twijfelt er bijna aan of B. en W. al die namen wel doorgezien hebben, want er is er een bij waar elk raadslid zich aan gestooten moet hebben. Spreker zegt hiermede het oog te hebben op den weg vroeger genaamd 'het Dronkemanspaadje', en dat men nu voorstelt den naam te geven van 'het Zalige pad'. Nu kan zulk een naamsverandering verbazend grappig gevonden worden des avonds hier of daar in de Burchtstraat, maar hier in den Raad hoort zoo iets niet thuis. Spreker moet dus aannemen, dat die naamsverandering aan de aandacht van B. en W. is ontgaan. Het is waarlijk niet zooals het behoort. Het woord 'zalig' is toch voor vele personen altijd nog een woord dit hun dierbaar is en niet in de beteekenis gebruikt mag worden voor iemand die loopt te zwaaien. Spreker zou het aannemen van deze voorgestelde naamsverandering in strijd met de waardigheid van den Raad achten.
De VOORZITTER verklaart, dat bij deze naamsverandering in het geheel niet gedacht is aan een grap, veel minder daaraan om iemand wien ook aanstoot te geven. Maar indien men aan een andere naam de voorkeur geeft, kan men daartoe het voorstel doen.
De heer BANNING vindt het toch eene aardigheid die minder te pas komt. Waarom zou men het kind niet bij den naam blijven noemen, en het den naam blijven geven van Dronkemanspad?
De heer VAN HAAREN geeft in overweging om aan B. en W. over te laten om een anderen naam te kiezen voor dit pad.
De heer QUACK stelt voor het den naam van 'Slingerpad' te geven.
De heer MEULENBERG stelt voor den naam van 'het Rechte pad' te kiezen; er wordt zijns inziens genoeg geslingerd in de wereld.
De VOORZITTER stelt voor het geven van een naam aan dit pad aan te houden en daaromtrent later te beslissen. Spreker herhaalt dat er ten deze geen sprake is geweest van eene aardigheid, en zeker niet van het kiezen van een ongepasten naam, anders zou deze naam ook niet zijn voorgesteld door den directeur van gemeentewerken, die inderdaad geen man is om op die wijze aanstoot te geven. En waar dit het geval is, hadden B. en W. ook geen bezwaar om den voorgestelden naam over te nemen. B. en W. zullen nu naar een anderen naam zoeken. (...)" (Verslag van de Handelingen van de Raad der Gemeente Nijmegen 1906, pp. 42-43)
niet-bestaande naam; zie Binnenpad
zie 't Zand
zie 't Zeumke
zie 't Zeumplankje
openbare ruimte ID 0268300000000145 (weg)
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 7 oktober 1992: Het Zwin
Zwin, Het Zwin, voormalige zeearm waaraan Brugge lag, beschermd natuurgebied op de grens tussen Vlaanderen en Nederland, in de gemeenten Knokke-Heist en Sluis
terrein, gelegen ten zuidoosten van de Rivierstraat en omsloten door de Rivierstraat, Biezenstraat, Rijnstraat en Kanaalstraat (raadsvoorstel 199/1992)
zie Waterkwartier
wijk 18 Brakkenstein
bosgebied ten zuiden van de Scheidingsweg dat vrijwel geheel in Malden, gemeente Heumen ligt
Volgens de bordjes die in 2013 door Natuurmonumenten zijn aangebracht, maakt ook het bosgebied ten noorden van de Scheidingsweg deel uit van Heumensoord.
niet-vastgestelde naam; zie Heumensoord (Malden), Stadsbosch²
woonplaats Malden (gemeente Heumen)
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Heumens Oort
bosgebied ten zuiden van de Scheidingsweg, voormalig militair oefenterrein
Kamp Heumensoord is sinds 1962 de plaats waar jaarlijks de militaire deelnemers aan de Vierdaagse worden gehuisvest. In 2013 is circa 500 hectare van Heumensoord in erfpacht gegeven aan de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland en circa 200 hectare verkocht aan Vitens. Natuurmonumenten voert voor de duur van het erfpachtrecht het beheer van Heumensoord uit.*
De naam van deze openbare ruimte van het type 'terrein' of 'landschappelijk gebied' komt in de BAG niet voor.
zie Beukenlaan (Malden), Witteweg (Malden)
zie bergen
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Ganzenheuvel
Wegenlegger 1858: Heuveltje
Adresboek 1892: heuveltje
Nijmegen 1900: Heuveltje (Het)
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heuveltje
Raadsbesluit d.d. 22 september 1954: intrekking
"In de 16e eeuw werd dit straatje genoemd Achter den Storm naar een herberg van dien naam.
1542 en 1582: Kerckgas
1617 en 1624: Kerckstraetgen
1620: Kercksteech en
1656: Kerckstraet aan den Gansheuvel.
(...)
Sedert 1783 wordt de naam Heuveltje gebruikt, mogelijk omdat het straatje aan den voet van den heuvel (het St. Stevenskerkhof) is gelegen." (Teunissen 1933)
Op het minuutplan uit 1822 van de kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C: de Stad (Tweede Blad), staat de naam 'Het Heuveltje' op perceel nr. 2539 met huis en erf en hebben de straten aan weerszijden van dit perceel de naam De Ganzenheuvel.
"Heuveltje : Van het Kruis op de Ganzenheuvel tot midden voor de Houtstraat en Hezelstraat" (Legger A 1858, nr. 16)
De straatnaam had betrekking op het gedeelte onderaan de Zuiderkerktrappen. De intrekking van de naam hing samen met het afbreken van de panden in de driehoek Ganzenheuvel, Heuveltje en Lange Hezelstraat.
"23238 Voltijn, J. Grossierderij Javo, Heuveltje 2." (telefoongids 1950)
De adressen Heuveltje 2-2A van het pand op de hoek van de Kerktrappen I werden na de intrekking van de naam Heuveltje gewijzigd in Ganzenheuvel 2-2A. Dit pand is in of omstreeks 1965 afgebroken.
verdwenen naam; zie Ganzenheuvel
Wijk G (1906)
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Heuvelweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heuvelweg
Besluit B&W d.d. 6 februari 1940: Wethouder G.M. Busserweg
Besluit B&W d.d. 2 november 1950: Busserweg
"Veldweg : Beginnende bij perceel Sectie C No. 105 en No. 106 tusschen het Stadsbosch en de Goffert (...)
De Beukenboomen ten oosten van de weg behooren aan het Protestansche Weeshuis" (Legger B 1859, nr. 56)
zie Beukenlaan, Goffertscheweg, Stadsbosch¹
"Volgens de toelichting bij het R. van 27 Januari 1906 is de weg genoemd 'naar de heuvel waarheen hij voert'." (Teunissen 1933)
Voor de aanleg van het Goffertpark liep de Heuvelweg van de Goffertscheweg naar de Mollenhutscheweg (Burgemeester Daleslaan). Het is niet duidelijk of de weg op 27 januari 1906 is genoemd naar de Muntheuvel in het verlengde van de weg bij de Muntweg lag. Op de plaats van het verdwenen deel van de Heuvelweg ligt sinds 1939 de speelweide.
verdwenen naam; zie Busserweg, Muntheuvel
In het besluit van B&W d.d. 26 juli 1938 staat niet expliciet vermeld dat tegelijk met de Goffertscheweg ook het noordelijk deel van de Heuvelweg verdwijnt.
![[bord]](img/2023_Heijdenrijckstraat [01].jpg "Heijdenrijckstraat"){kind=small}
openbare ruimte ID 0268300000001153
wijk 04 Altrade
Raadsbesluit d.d. 9 september 1899: Heijdenrijckstraat
Nijmegen 1900: Heijdenrijkstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heydenrijckstraat
ptt post 1978: heydenryckstr
Christianus Joannes Antonius Heijdenrijck (Heydenryck, Heydenrijck) (Amsterdam 13 januari 1832* – Vught 6 september 1911), advocaat, politicus en publicist; zie Nijmeegse Biografieën 2013, pp. 78-79, www.biografischportaal.nl
"Mr. Christianus Johannes Antonius Heydenrijck (...) die zich uit zijn geboorteplaats op 13 November 1857 te Nijmegen vestigde, was lid van de Tweede Kamer, van den Raad van Voogdij over H.M. Koningin Wilhelmina en van den Raad van State.
Als afgevaardigde voor Nijmegen bevorderde hij de spoorwegverbindingen der stad en de opheffing van Nijmegen als versterkte plaats (1874). In 1867 verscheen van zijn hand een brochure, getiteld: 'Nijmegen als vesting of bruggenhoofd – uitbreiding der stad'. Hij vertrok op 8 Juli 1872 naar 's-Gravenhage." (Teunissen 1933)
In 1862 volgde hij Dommer van Poldersveldt op als Tweede Kamerlid voor het kiesdistrict Nijmegen. Heydenrijck verbleef de laatste jaren van zijn leven in de inrichting Voorburg in Vught, waar hij op 9 september 1911 werd begraven. Alle graven van voor 1935 zijn in de jaren vijftig of zestig van de 20e eeuw geruimd.
zie Dommer van Poldersveldtweg
De Heydenrijckstraat is een van de straten die in september 1944 door oorlogshandelingen geheel of gedeeltelijk werden verwoest.*
straatnaam
In plaats van Heydenrijckstraat (raadsbesluit d.d. 9 juli 1924) is de naam aan de kant van de
Berg en Dalseweg voor augustus 2017 gewijzigd in Heijdenrijckstraat (twee maal ij). Aan de kant van de
Daalseweg staat nog altijd de naam Heydenrijckstraat. Kennelijk is het niet opgevallen dat een van beide namen sindsdien is gewijzigd.*
zie Heidepark
"Voormalig buitengoed onder Hees bij den Wolfkuilscheweg. In 1765 kocht de Hongaar [Alexander] Salonthay van Salontha geboren te Szent Miklos, die 27 December 1764 Nijmeegsch burger was geworden, het goed van Geert Jurriaans. Het goed werd toen 'Huis van Salontha' genoemd. De heer van Salontha stierf in 1776." (Teunissen 1933)
"Zijn grafsteen ligt in de Petruskerk. Op de plek van Heyenbeek komt Bloemendaal; (...)" (Brauer & Termeer 2011, p. 154)
Zwanenhof
Volgens Van Schevichaven (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 35) had Geert Jurriaens het buitengoed Heyenbeek op 18 mei 1762 gekocht van de weduwe van burgemeester 'C. Swaen' [lees: J. Swaen]. Jan Swaen (1682-1753) trouwde op 11 mei 1721 in Hees met Catharina Beeckman (1695-1771) en was in 1745 een van de burgemeesters van Nijmegen. Hij werd op 30 maart 1753 begraven in de St. Stevenskerk.
Het kan geen toeval zijn dat bij de verkoop in 1839 sprake is van 'Eene BUITENPLAATS, bevorens ZWANENHOF, thans BLOEMENDAAL genaamd' (bron: Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 28 augustus 1839).
verdwenen naam; zie Bloemendaal
CBS-code BU02680107 (tot 1 januari 2007)
Heyendaal, (1984-2006), CBS-aanduiding van de wijk Heijendaal (statistische buurt) in Wijk 01 Nijmegen-Zuid
zie Heijendaal
Volkstelling 1947: buurt 16 Heyendaal
Woningtelling 1956: buurt 17 Heyendaal en Landgoed Brakkestein
Volkstelling 1960: buurt 17 Heyendaal
Heyendaal en Landgoed Brakkestein, buurt in WIJK 1 Nijmegen Zuid (Woningtelling 1956)
Heyendaal werd bij de Woningtelling 1956 Heyendaal en Landgoed Brakkestein genoemd. Bij de Volkstelling 1960 was de naam weer Heyendaal. In 1984 is de schrijfwijze gewijzigd in Heijendaal.
verdwenen buurtnaam; zie Heijendaal, Landgoed Brakkesteijn
openbare ruimte ID 0268300000001154
Wijk G (1906)
wijken 03 Galgenveld, 08 Groenewoud, 17 Heijendaal, 18 Brakkenstein
Wegenlegger 1859: Veldweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Heijendaalscheweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heyendaalscheweg
Raadsbesluit d.d. 24 maart 1965: Heyendaalseweg
Besluit B&W d.d. 27 oktober 1965: inwerkingtreding (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 24 april 1968: Heyendaalseweg
Besluit B&W d.d. 30 mei 1968: inwerkingtreding (per 1 juli 1968)
ptt post 1978: heyendaalsewg
Raadsbesluit d.d. 2 november 2011: Professor Schillebeeckxplein (gedeelte)
De naam Heyendaalscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Heyendaalseweg.*
"Veldweg : Loopende uit de Groene Straat, langs het Heijendaal tot aan het Heumensoord" (Legger B 1859, nr. 41)
"De Korte Heyendaalscheweg maakte vóór den aanleg van den spoorweg deel uit van den Heyendaalscheweg met uitzondering van het gedeelte langs de ingraving voor den spoorweg." (Teunissen 1933)
zie Groenewoudseweg, Heijendaal, Korte Heyendaalseweg
"Naar het landgoed Heyendaal, gelegen aan de St. Annastraat, Houtlaan en Heyendaalseweg. (...)
Bij R. 30-3-'65 werd het gedeelte van de Driehuizerweg, van de Groesbeekseweg tot aan de Verlengde Groenestraat, toegevoegd aan de Heyendaalseweg." (Hendriks 1987)
zie Professorenbuurt, Driehuizerweg, Professor Korsstraat
Wegenlegger 1859: Veldweg de Driehuizenscheweg
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Driehuizerweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Driehuizerweg
Raadsbesluit d.d. 24 maart 1965: Heyendaalseweg (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 27 oktober 1965: gedeeltelijke inwerkingtreding
Raadsbesluit d.d. 24 april 1968: Heyendaalseweg (gedeelte), Professor Korsstraat (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 30 mei 1968: inwerkingtreding (per 1 juli 1968)
De gemeenteraad heeft op 24 maart 1965 besloten het gedeelte van de Driehuizerweg tussen de Coehoornstraat en de Heyendaalseweg eveneens de naam Heyendaalseweg te geven. Na de opening van het nieuwe viaduct trad dit besluit op 27 oktober 1965 in werking voor het gedeelte vanaf de Van Diemenstraat (Gouverneursbuurt). Het raadsbesluit is op 24 april 1968 vervangen door een nieuw besluit dat op 1 juli 1968 in werking is getreden.
openbare ruimte ID 0268300000001155
wijk 10 Nije Veld
raadsvoorstel d.d. 7 november 1922: Jan Pieter Heije (Heijestraat)
Raadsbesluit d.d. 15 november 1922: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 22 november 1922: Heijestraat
Raadsbesluit d.d. 29 november 1922: Heijestraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Heyestraat
ptt post 1978: heyestr
Jan Pieter Heije (Amsterdam 1 maart 1809 – Amsterdam 24 februari 1876), arts en dichter; zie www.biografischportaal.nl, www.dodenakkers.nl
"Dr. Jan Pieter Heye (...) geneesheer, legde zijn praktijk neer om zich geheel aan letterkunde en philantropie te wijden. Vooral zijn volksgedichten en kinderliederen maakten hem zeer populair. De 'J.P. Heyestichting' [J.P. Heijestichting /RE] te Oosterbeek, een huis voor zwakzinnige kinderen, werd door zijn vereerders bij het eeuwfeest zijner geboorte gesticht." (Teunissen 1933)
"Jan Pieter Heye (1809-1876), Nederlands arts, schrijver en dichter, hij was medewerker aan o.a. 'De Muzen' en 'De Gids'. Hij schreef veel kinder- en volksliederen, zoals: Heb je wel gehoord van de zilveren vloot?, Zie de maan schijnt door de bomen, In een blauw geruite kiel en vele andere." (Hendriks 1987)
Een van zijn bekendste liederen is wellicht 'De Zilvervloot', een loflied op Piet Hein, de Nederlandse luitenant-admiraal wiens daden binnen de hedendaagse discussie rondom slavernij ter discussie worden gesteld (bron: Nieuwsbrief Stichting Dodenakkers.nl, oktober 2020).
zie Willemskwartier, Piet Heinstraat
wijk 00 Benedenstad
Raadsbesluit d.d. 4 oktober 1988: Joris Ivensplein
Een deel van de Lange Hezelstraat (Joris Ivensplein) werd vroeger Hezelplein of Het Hezelplein genoemd. In 1912 wendde het bestuur van de vereniging 'Benedenstadsbelangen' zich de gemeenteraad met het verzoek:
"(...) op bedoeld plein te doen plaatsen een eenvoudig tramwachthuisje met klok (daar de klok aan het gebouw Korenbeurs onvoldoende is), terwijl zij in overweging geeft het plein den naam te geven van 'Hezelplein'." (De Gelderlander, 20 september 1912)
De gemeenteraad besloot op 21 september 1912 dat over de benaming van het plein eventueel later zal worden beslist. De naam Hezelplein is nooit door de gemeenteraad vastgesteld.
verdwenen naam; zie Joris Ivensplein, Lange Hezelstraat, Terminus
Wijk B (1812)
Isaac van Geelkercken 1639: Heesel poort
Blaeu 1649: Hesel poort
Nicloaes van Geelkercken 1653: Hesel poort
Feltman 1669: Heselpoort
Kiers 17511,2: Heesel Poort
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Heesel Poort
De Witte 1756: Hesel Pord
Van Suchtelen 1779: Heese binne en buijten poort
Nijmegen 1812: Heeselpoort
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hezelpoort
"De Heessche- of Hezelpoort, buiten welke de weg Zuidwaarts naar Hees en Neêrbosch, alsmede Westwaarts naar Weurt en Beuningen‚ voert. Deze is waarschijnlijk eene der oudste poorten van de stad en heeft eenen dubbelden ingang. In 1824 is zij vernieuwd en. opgemaakt. De steenen, die men aan de buitenzijde van iederen ingang in den muur gemetseld ziet, zijn voor oudheidkundigen zeer merkwaardig." (Buurman 1829, p. 22)
"Gebouwd in de 15e eeuw; gesloopt in 1876." (Teunissen 1933)
zie kroniek 1876,
poorten
zie www.noviomagus.nl
Ook de Nieuwe Hezelpoort (bouwjaar 1876) wordt in de volksmond 'Hezelpoort' of 'De Hezelpoort' genoemd.
zie Nieuwe Hezelpoort, Oude Stad²
wijk 20 Biezen
De Hezelpoortgarage*, projectnaam parkeergarage met 473 openbare parkeerplaatsen aan de westzijde van de Nieuwe Hezelpoort
De nieuw te bouwen parkeergarage komt in de plaats van het parkeerterrein [P2] Oude Stad, dat op de voetgangersbewegwijzering wordt aangeduid als Hezelpoort [P].
De naam moet nog door het bevoegde gemeentelijke orgaan worden vastgesteld.
Wijk B en D (1812)
Isaac van Geelkercken 1639: Heeselst.
Blaeu 1649: Hesel straet
Nicolaes van Geelkercken 1653: Hesel straet
Feltman 1669: Hesestraat
Kiers 1751¹: Heesel Str.
Van Suchtelen 1779: Heesse Straet
Nijmegen 1812: Heeselstraat
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De boven Hezel Straat, De beneden Hezel Straat
Wegenlegger 1858: Korte Hezelstraat, Hezelstraat
Raadsbesluit d.d. 23 april 1881: Hezelstraat
Adresboek 1892: lange hezelstr, hezelstr, verl hezelstr
Nijmegen 1900: Hezelstraat (Korte): Hezelstraat (Lange)
Raadsbesluit d.d. 2 februari 1921: Stikke Hezelstraat, Lange Hezelstraat
"1310(...): strata publica que vulgariter dicitur Heselstrate civitatis No." (Gorissen 1956, p. 100)
"1334: Hesestraet (straat van Nijmegen naar het dorp Hees)." (Teunissen 1933)
Het raadsbesluit d.d. 23 april 1881 had betrekking op het nieuwe gedeelte vanaf de gesloopte Hezelpoort tot het nieuwe spoorwegviaduct dat in 1921 alsnog de naam Nieuwe Hezelpoort krijgt. In het verslag van de 'Vergadering v.d. Raad der Gem. Nijmegen op Woensdag 2 Febr. 1921, nam. 2 uur' staat:
"Straatnaam.
2. Aan de orde is een voorstel van B. en W. om te
besluiten tot het geven van den naam Hezelstraat
aan de straat tusschen Houtstraat en Hezelpoort.
De heer BACKER is van meening, dat nu
Stikke Hezeltraat bestaat, ook Lange Hezelstraat
recht van bestaan heeft.
De heer VAN BIJLERT is het daarmee eens
en stelt bovendien voor Hezelpoort te veranderen
in Spoorwegviaduct.
De VOORZITTER heeft niet tegen het
denkbeeld van den heer Backer, maar wel tegen de
naamsverandering van Hezelpoort, omdat er meer
spoorwegviaducten zijn.
De heer C. A. VAN DER WAARDEN is in
dit opzicht het eens met den Voorzitter.
De heer DOBBELMANN stelt voor Nieuwe
Hezelpoort.
Aldus wordt z. h. s. besloten."
(Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 2 februari 1921)
zie Stikke Hezelstraat, Lange Hezelstraat, Hezelplein, Verlengde Hezelstraat
Molengraaff
Op het adres Hezelstraat,
Wijk D, nr. 74, werd Willem Leonard Pieter Arnold Molengraaff (1858-1931)*, jurist en hoogleraar in Utrecht, geboren;
zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 100-101. Naar hem zijn de Willem Molengraaffstraat in Amsterdam en in Tilburg, het Molengraaffplantsoen in Utrecht en de Prof. Molengraafflaan in Baarn genoemd. In 1932 werd in de gevel van zijn geboortehuis,
Lange Hezelstraat 14-16, een gedenksteen aangebracht.
In hetzelfde huis werd zijn broer Gustaaf Adolf Frederik Molengraaff (1860-1942)*, geoloog, bioloog, ontdekkingsreiziger en hoogleraar in Delft, geboren. Naar hem is de Molengraaffsingel in Delft genoemd.
huisnummering
In de periode 1880-1889 waren de huizen in de Hezelstraat doorlopend genummerd vanaf de
Grote Markt in de richting van de
Hezelpoort en terug. De nummers 1 t/m 20
(Stikke Hezelstraat) en 21 t/m 65
(Lange Hezelstraat) lagen aan de zuidzijde van de straat in
Wijk B. De nummers 66 t/m 102
(Lange Hezelstraat) en 103 t/m 142
(Stikke Hezelstraat) lagen aan de noordzijde van de straat in
Wijk D. Het hoogste en laagste nummer lagen aan de kant van de
Grote Markt.
Vanaf 1890 hebben de Stikke Hezelstraat en de Lange Hezelstraat ieder een eigen nummering waarbij de oneven nummers aan de linkerkant in Wijk B en de even nummers aan de rechterkant in Wijk D lagen.
zie kroniek 1879, 1889
wijken 00 Benedenstad, 01 Stadscentrum
Hezelstraat Kwartier (Hezelstraatkwartier) (2019), Lange Hezelstraat en omgeving
Het project Hezelstraatkwartier is een samenwerking tussen ondernemers uit de Lange Hezelstraat en gemeente Nijmegen om het verborgen verleden van de 'oudste winkelstraat van Nijmegen' zichtbaar te maken.*
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
zie Stikke Hezelstraat, Lange Hezelstraat
niet-bestaande naam; zie steden- en vriendschapsbanden
openbare ruimte ID 0268300000001887
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 25 november 2020: Hildegard van Bingenstraat
verkorte schrijfwijze: Hildegard van Bingenstr
Hildegard van Bingen (Hildegardis Bingensis) (Bermersheim bij Alzey 1098 – Klooster Rupertsberg bij Bingen 17 september 1179), Duitse benedictijnse abdis, maagd en mystica
"Onder de pausen Gregorius IX († 1241) en Innocentius IV († 1254) startte men het proces dat moest leiden tot haar heiligverklaring. Dat is echter nooit afgerond. Desondanks werd Hildegard vanaf het begin van de 15e eeuw opgenomen in de heiligenkalender. Het was paus Benedictus XVI die haar op 6 oktober 2012 uitriep tot kerklerares." (www.heiligen.net)
In september 2019 is door aanwonenden een 'illegaal' straatnaambord met de naam Greta Thunbergstraat aangebracht. Het bord is begin oktober 2020 verhuisd naar de zijgevel van het pand aan de overzijde van de straat. In april 2021 zijn alsnog straatnaamborden aangebracht met de vastgestelde naam. Het bord met de naam Greta Thunbergstraat is nog niet verwijderd (situatie op 15 november 2023).
Volgens de bekendmaking in Gemeenteblad 2020, nr. 314628 (publicatiedatum: 30-11-2020), is conform belispunt 1 de naam Hildegard vanBingenstraat vastgesteld. In de titel en op de tekening met nummer 559837 staat de naam Hildegard van Bingenstraat.
zie Vossenpels, Greta Thunbergstraat
andere plaatsen
De Hildegardisstraat in Rotterdam is in 1904 genoemd naar de St. Hildergardiskerk (bouwjaar 1890-1892) in de voormalige gemeente Hillegersberg. Ten zuiden daarvan ligt sinds 1987 de Bingenstaat. De Hildegard van Bingenweg en Hildegard van Bingenrotonde in Assen dateren uit respectielijk 2001 en 2003. De naam Hildegard van Bingenweg in de woonplaats Almere is op 14 augustus 2020 vastgesteld.
openbare ruimte ID 0268300000000282 (versie 1) (administratief gebied)
openbare ruimte ID 0268300000001748 (versie 1) (administratief gebied)
wijk 40 't Acker
Raadsbesluit d.d. 3 november 1977: Hillekensacker
Raadsbesluit d.d. 8 november 1979: Hillekensacker
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hillekensacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
verklaring d.d. 11 maart 2014: opnieuw opgevoerd
"veldnaam in Neerbosch" (Hendriks 1987)
Hillekensacker, buurt in de wijk
't Acker met de volgende openbare ruimten:
a.
Hillekensacker;
b. grensstraten (gedeelte):
Ackerbroekweg,
Broekstraat;
c. niet-vastgestelde namen:
Hillekensacker 10e t/m
35e straat
Op 11 maart 2014 is het type 'administratief gebied' bij openbare ruimte ID 0268300000000282 gewijzigd in 'weg' en is Hillekensacker opnieuw opgevoerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied'.
zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000282 (versie 2) (weg)
wijk 40 't Acker
Besluit B&W d.d. 26 oktober 1976: kaderstellend
ptt post 1991: hillekensacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
Hillekensacker, alle straten in de buurt Hillekensacker waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1001 t/m 3532)
Hillekensacker 10e t/m 35e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht.
zie Hillekensacker¹
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1001 t/m 1071 Nijmegen
Hillekensacker 1002 t/m 1056 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1102 t/m 1108 Nijmegen
Hillekensacker 1105 t/m 1113 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1202 t/m 1258 Nijmegen
Hillekensacker 1251 t/m 1285 A Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1301 t/m 1321 Nijmegen
Hillekensacker 1302 t/m 1314 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1401 t/m 1469 Nijmegen
Hillekensacker 1402 t/m 1428 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1501 t/m 1521 A Nijmegen
Hillekensacker 1502 t/m 1570 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1601 t/m 1611 A (oneven)
Hillekensacker 1602 t/m 1612 A Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1701 t/m 1727 Nijmegen
Hillekensacker 1702 t/m 1706 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1801 t/m 1805 A Nijmegen
Hillekensacker 1802 t/m 1814 A Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 1901 t/m 1931 Nijmegen
Hillekensacker 1902 t/m 1914 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 2001 t/m 2045 Nijmegen
Hillekensacker 2002 t/m 2044 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 2101 t/m 2157 Nijmegen
Hillekensacker 2102 t/m 2134 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 2201 t/m 2241 Nijmegen
Hillekensacker 2202 t/m 2214 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 2301 t/m 2309 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3001 t/m 3079 Nijmegen
Hillekensacker 3002 t/m 3074 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3101 t/m 3141 Nijmegen
Hillekensacker 3102 t/m 3172 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3201 t/m 3219 Nijmegen
Hillekensacker 3202 t/m 3216 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3301 t/m 3323 Nijmegen
Hillekensacker 3302 t/m 3328 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3401 Nijmegen
Hillekensacker 3402 t/m 3416 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
wijk 40 't Acker
Hillekensacker 3502 t/m 3532 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Hillekensacker²
openbare ruimte ID 0268300000001156
wijk 11 Hazenkamp
Raadsbesluit d.d. 18 februari 1931: Hindestraat
ptt post 1978: hindestr
hinde, wijfje van het hert
zie Dierenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001157
wijk 04 Altrade
Raadsbesluit d.d. 26 september 1923: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 10 oktober 1923: Hobbemastraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hobbemastraat
ptt post 1978: hobbemastr
Meindert Lubbertszoon Hobbema (Amsterdam 31 oktober 1638 [doop] – Amsterdam 7 december 1709), landschapschilder
"Meindert Hobbema (1638-1709), Nederlands schilder, leerling van Ruysdael." (Hendriks 1987)
zie Schildersbuurt
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Hobopad
hobo, houten blaasinstrument
verdwenen naam; zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001158
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit Heumen d.d. 10 augustus 1962: Hoeckelumstraat
ptt post 1978: hoeckelumstr
"Hoeckelum, adellijk huis op de Neder Veluwe tussen Arnhem en Ede, werd in 1844 bewoond en in eigendom bezeten door de heer Otto Baron van Wassenaer Catwijck, Heer van beide Katwijken en het Zand. Als oudste bezitter van het 'Olde goed Hoekelem' duikt in 1396 een zekere Randolf van Hoeckelom op. Zoals het statige huis er nu bijstaat dagtekent het van 1914. De Gooise architect Hanrath heeft het toen verbouwd." (Hendriks 1987)
De Hoeckelumstraat lag voor 1 juni 1963 in de gemeente Heumen.
zie www.kasteleninnederland.nl
zie Kastelenbuurt
Teunissen 1933: Hoofdberg
verdwenen naam; zie Hoofdberg
Teunissen 1933: Hoofdkuilen
verdwenen naam; zie Hoofdberg
zie de Hoefkamp
openbare ruimte ID 0268300000000201 (weg)
wijk 18 Brakkenstein
Raadsbesluit d.d. 24 september 1997: Hoefslag
hoefslag, spoor door paardenhoeven op of langs de weg
zie Driehuizen, Oeselendaal, Parkzoom
openbare ruimte ID 0268300000000385: ingetrokken
woonplaats Ressen (gemeente Bemmel) (historisch)
woonplaats Ressen gemeente Nijmegen (per 1 januari 1997)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit Bemmel d.d. 19 augustus 1954: Hoeksehofstraat
verklaring d.d. 7 december 2020: intrekking (per 8 december 2020)
Hoeksenhof (met n) staat op het minuutplan uit 1830 van de kadastrale gemeente Ressen, Sectie A: Ressen (Blad 3), bij perceel nr. 229 met huis en erf. De openbare ruimte met de naam Hoeksehofstraat ligt in de woonplaats Ressen. Het adres Hoeksehofstraat 9 Nijmegen (voor 1 januari 2010: Ressen gemeente Nijmegen) ligt in de aangrenzende woonplaats Nijmegen.
De naamgeving van de niet-bestaande openbare ruimte ID 0268300000000385 is tien jaar na de registratie in de BAG alsnog ingetrokken.
openbare ruimte ID 1705300000000128
woonplaats Ressen (gemeente Bemmel) (historisch)
woonplaats Ressen (gemeente Lingewaard) (per 1 januari 2001)
Raadsbesluit Bemmel d.d. 19 augustus 1954: Hoeksehofstraat
ptt post 1978: hoeksehofstr
"3. Hoeksehofstraat:
Vanaf de Noord-grens van het kadastrale perceel gemeente Ressen, sectie A, nr. 626 in Zuidelijke en Westelijke richting tot aan de West-grens van het kadestrale perceel gemeente Ressen, sectie A, nr. 222." (raadsbesluit d.d. 19 augustus 1954)
In het raadsvoorstel d.d. 12 augustus 1954 werd de ligging van de Hoeksehofstraat als volgt omschreven:
"Vanaf de autosnelweg Arnhem-Nijmegen langs Cornelissen en het P.G.E.M. transformator-huisje in de richting bakkerij van Setten naar van de Pol tot en met de noodwoningen aan de rijksweg Nijmegen-Arnhem."
zie Hoeksehofstraat
verdwenen naam; zie Hoederskamp²
verdwenen naam; zie Hunerberg, Hunnerpark
verdwenen naam; zie Hunnerpoort
verdwenen naam; zie Voerweg
verdwenen naam; zie Voerweg
Isaac van Geelkercken 1639: Lappen toorn
Blaeu 1649: Lappers tooren
Nicolaes van Geelkercken 1653: Lappers tooren
Feltman 1669: Lappen toorn
Kiers 1751¹: Lappers toorens
Kiers 1751²: Lappers tooren
"Ooitoren, aan de N. O. uithoek der stad; 1469; vanaf 1543:
Lappentoren genoemd; door overstroming verwoest in 1784.
Hoenretoren, bij de poort van dien naam, 1511; thans Belvedere?" (Van Schevichaven 1898, p. 182)
Volgens Gorissen (1956) gaat het om verschillende benamingen voor dezelfde toren tussen Waaloever en Hoenderpoort:
| "1. | Ooitoren (Hoender-, Lappen-, Melatentoren). |
| 1473(vBerchem ed. de Mooy c. 153): turris… versus Oy. StR1521: Oytairn, het laatst nog in 1547. StR1511: Honretairn, nog in 1530. Vanaf 1543 Lappentoren, in XVIII soms ook Melatentoren." (Gorissen 1956, p. 153) |
Op de verschillende versies van de plattegronden van Kiers (1751) heeft de Stratemakerstoren hetzelfde nummer als de Hoendertoren (nr. 3).
verdwenen naam; zie Belvedère, Hunnerpoort
Teunissen 1933: Hoofdberg
verdwenen naam; zie Hoofdberg
Teunissen 1933: Hoofdkuilen
verdwenen naam; zie Hoofdberg
wijk 00 Benedenstad
Adresboek 1955: Hof
wandelplaats van het Valkhof
verdwenen naam; zie Het Hof, Valkhof¹
verdwenen naam; zie Kelfkenshof en Beek
verdwenen naam; zie Hof van Kampen
openbare ruimte ID 0268300000001545 (administratief gebied)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 15 december 1999: Hof van Holland
Raadsbesluit d.d. 4 juni 2008: Hof van Holland
Hof van Holland, buurt in de wijk Lent, met de volgende openbare ruimten:
a. raadsbesluit d.d. 31 maart 2021:
Albert van Hedelgaard,
Annie van Velzenhof,
Brendel-Jansenstraat,
Dick Boerrigterplein,
Ferdinand Biesselshof,
Geert Niemeijerhof,
Griftpad (gedeelte),
Het Groentje (gedeelte),
Jacques de Weertstraat,
Jan Hogerlandstraat,
Jeannette Geldensstraat,
Jozef Rodriguezplein,
Jozef van Hövellpark,
Kees van Sambeekstraat,
Moormannstraat,
Nel Petersstraat,
Oranje Marieplein,
Peter Willstraat,
Poelen-Hendrikspad,
Riet van Alebeekstraat,
Spijkstra-Bruijnhof,
Theo Dobbestraat,
Tine Vastbinderhof,
Truus Gelsingstraat,
Victor Beermannhof,
Zaligestraat;
b. raadsbesluit d.d. 12 juli 2023:
Claar Herckenrathstraat,
Jo Heinsiushof,
Marius van Beekplein,
Toby Scholtehof,
Toon Fredericksplein;
c. niet-vastgesteld: Het Geeltje (gedeelte);
d. grensstraten (gedeelte):
Generaal James Gavinsingel,
Graaf Alardsingel,
Oosterhoutsedijk;
e. verdwenen namen:
St. Jansingel,
Woenderskamp
Een deel van Hof van Holland maakte voor het raadsbesluit d.d. 4 juni 2008 deel uit van de buurt Woenderskamp. Op 13 juli 2018 is vergunning verleend voor het bouw- en woonrijp maken van het plangebied Hof van Holland; zie Gemeenteblad 2018, nr. 152993.
Op 31 maart 2020 is een omgevingsvergunning verleend voor het plaatsen van een tijdelijk ALDI-filiaal. Het adres Woenderskamp 101 Lent is een jaar later gewijzigd in Riet van Alebeekstraat 4 Lent.
thema's
Voor de straatnaamgeving in de buurt Hof van Holland heeft de gemeenteraad op 19 november 2008 de thema's (internationale) filmregisseurs en (internationale) moderne literatuur vastgesteld. Zes jaar later is dit besluit ingetrokken en zijn de thema's forten en architecten en oude toponiemen hiervoor in de plaats gekomen (raadsbesluit d.d. 19 november 2014).
In het initiatiefvoorstel 'Haal het Nijmeegse verzet bovengronds' (2019) stellen de indieners voor de eerder vastgestelde thema's in te trekken en het thema 'verzet' vast te stellen. Dit voorstel is op 25 september 2019 met 38 tegen 0 stemmen aangenomen. De namen van de openbare ruimten zijn op 31 maart 2021 door de gemeenteraad vastgesteld.
zie Lent², Citadel, Woenderskamp¹
Hottinger 1783: het Hof van Holland
kadastrale gemeente Lent (1819): Het Hof van Holland
Het Hof van Holland (met lidwoord Het) staat op het minuutplan uit 1819 van de kadastrale gemeente Lent, Sectie C: het Hof (Eerste Blad), bij perceel nr. 200 met huis en erf.
"De 'Hof van Holland' aan de Oosterhoutsedijk was vroeger een bekende herberg. (...) Als gevolg van de zware strijd hij de oversteek van de Amerikanen over de Waal werd het totaal verwoest." (Jansen 2003)
zie het Hof (Lent), Fort Beneden Lent
verdwenen naam; zie Hof van Kampen
openbare ruimte ID 0268300000000051
wijk 00 Benedenstad
Raadsbesluit d.d. 25 februari 1982: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 18 maart 1982: Hof van Kampen
"Het Hof van Kampen was een kloostercomplex, dat in de 15e eeuw was gelegen op de hoek van de Bottelstraat bij de Hezelpoort." (Hendriks 1987)
"Onderaan de Hezelstraat, tusschen de poort en de Boddelstraat, stond vóór de Hervorming het 'Hof van Camp,' dat reeds in een prot. van 2 pt. Lucie 1446 voorkomt. Daar woonde de rentmeester van het Cisterciënser klooster Camp, bij Meurs, en nam de abt zijn intrek wanneer hij hier ter stede kwam. (...) In den volksmond werd dit gebouw het Hof van Kampen genoemd, een verbastering die reeds in het Rekenboek van 1531 voorkomt." (Van Schevichaven 1896, p. 89)
Hof van Kampen is sinds 18 maart 1982 de naam van een parkeerplaats tussen de Bottelstraat en de Nieuwe Markt.
wijk 31 Tolhuis
Hof van Nijmegen, 1) projectnaam nieuwbouwwoningen (bouwjaar 2022) op het voormalige HAN-terrein en omgeving; 2) niet-vastgestelde buurtnaam voor de zogenaamde 27e en 28e straat in de wijk Tolhuis
Het schoolgebouw (bouwjaar 1979) van de Stichting Gelderse Leergangen had de adressen Van Schuylenburgweg 3 Nijmegen en Tolhuis 2311 Nijmegen. De naam Hof van Nijmegen komt in de BAG niet voor.*
Op 13 mei 2020 heeft de gemeenteraad het bestemmingsplan 'Nijmegen Dukenburg - 15 (herontwikkeling voormalige Hanlocatie)' gewijzigd vastgesteld.* Tot het plangebied behoort ook een deel van de openbare ruimte van het type 'terrein' met de naam Grand Canal.
zie Grand Canal, Tolhuis 27e straat, Tolhuis 28e straat
verdwenen naam; zie Valkhof¹
openbare ruimte ID 0268300000001159
wijk 10 Nije Veld
raadsvoorstel d.d. 7 november 1922: Jacobus Bellamij (Bellamijstraat), Willem Hofdijk (Hofdijkstraat)
Raadsbesluit d.d. 15 november 1922: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 22 november 1922: Bellamystraat, Hofdijkstraat
Raadsbesluit d.d. 29 november 1922: Hofdijkstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hofdijkstraat
ptt post 1978: hofdykstr
Raadsbesluit d.d. 29 januari 2014: Hofdijkstraat
Raadsbesluit d.d. 21 oktober 2015: wijziging geometrie
Willem Hofdijk (Willem Jacobs Hofdijk) (Alkmaar 27 juni 1816 – Arnhem 29 augustus 1888), dichter, proza- en toneelschrijver; zie www.biografischportaal.nl
"Willem Jakobz Hofdijk (...) Eerst was hij dorpsonderwijzer te Beusichem, daarna kantoorklerk te Alkmaar en leringschilder te Haarlem, tot hij dankzij J. van Lennep en J.A. Alberdingk Thijm, leraar werd aan het Amsterdamse gymnasium (1851). Hofdijk schreef poëzie, prozawerken en drama's, meest romantisch-historisch van inspiratie. Zijn 'Kennemer Balladen' blijven van belang als uiting van de romantiek in Nederland.
Werken: Rosamunde (1839), Romantische Poëzie (1867), De bloem der waereld (1854), De gesluierde Wichelares (1869). Historische landschappen (1856) en vele andere." (Hendriks 1987)
Hofdijkstraat 1 t/m 3 (bouwjaar 2012) zijn gebouwd op de plaats van Spieghelstraat 39 t/m 45 Nijmegen. Omdat de vergunning voor de nieuwbouw is verleend op 22 april 2009 zijn de gesloopte verblijfsobjecten niet geregistreerd in de BAG.
Op grond van het raadsbesluit d.d. 9 juli 1924 begon de Hofdijkstraat ter hoogte van het nummer 7 (bouwjaar 2012). Op de tekening met nummer 465086, versie 1, bij het raadsbesluit d.d. 29 januari 2014 is de geometrie gewijzigd en een deel van de
Spieghelstraat bij de Hofdijkstraat gevoegd. Op 21 oktober 2015 is alsnog de juiste geometrie vastgesteld (raadsvoorstel 128/2015 129/2015).
zie Willemskwartier, Bellamystraat
wijk 14 Hatertse Hei
Hofjesbuurt (1955), deel van de wijk Hatertse Hei met de volgende hofjes:
a. ten westen van Hommelstraat (genoemd naar bijen en bijenteelt):
Akkerhommelhof,
Bijenkorf,
Darrenhof,
Honigbijenhof,
Honigpot,
Honigraat,
Imkersstraat,
Moshommelhof,
Steenhommelhof;
b. ten oosten van Hommelstraat (deel van de Vlinderbuurt):
Koningsmantelhof,
Koolwitjeshof,
Pijlstaarthof
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000343
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1999: Hofkersstraat
hofkers, tuinkers (Lepidium sativum), groene plantjes voor decoratie, in salades en sauzen, en voor op de boterham
De straat is genoemd naar een gelijknamige kers.
zie De Boomgaard, Vleeskersstraat
pand ID 0268100000104542
Hofpoort is de naam van een appartementengebouw (bouwjaar 2022), Tolhuis 27000 t/m 27184 Nijmegen, van de woningcorporatie Woonwaarts in de wijk Tolhuis.
zie Hof van Nijmegen
openbare ruimte ID 0268300000001160
wijk 14 Hatertse Hei
Raadsbesluit d.d. 19 maart 1951: Hofstraat
ptt post 1978: hofstr
hof, tuin, omheinde ruimte
zie Bouwlandbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001546 (administratief gebied)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 15 december 1999: Hoge Bongerd
Raadsbesluit d.d. 4 juni 2008: Hoge Bongerd
Hoge Bongerd, buurt in de wijk Lent met de volgende openbare ruimten:
a.
Griftdijk Zuid (gedeelte),
Griftpad (gedeelte),
Hoge Bongerd,
Hertog Eduardplein,
Laauwikpad (gedeelte),
Molenpad,
Oosterhoutsedijk (gedeelte),
Parallelweg,
Parmasingel (gedeelte),
Radmakerstraat,
Snelbinder (gedeelte),
Warmoezenierstraat,
Weverstraat,
Wouter Reijndersstraat;
b. grensstraten (gedeelte):
Graaf Alardsingel,
Lentse Warande,
Prins Mauritssingel;
c. verdwenen naam:
Dr. Ariënsstraat
zie Lent², Hoge Bongerd², Stadseiland
openbare ruimte ID 0268300000000414 (weg)
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Raadsbesluit Elst d.d. 30 december 1949: Hoge Bongerd
ptt post 1978: hg bongerd
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: formalisering
"De straat ligt in het verlengde van de Griftdijk Zuid en werd aangelegd in het begin van de jaren vijftig. Ze is met haar dertien huisnummers waarschijnlijk de kortste straat van ons dorp. De Hoge Bongerd is genoemd naar de hofstee die hier vroeger stond, die eigendom was van de Hervormde Kerk." (Jansen 2003)
De straat met de naam Hoge Bongerd ligt in de gelijknamige buurt.
zie Hoge Bongerd¹, Griftdijk Zuid, Warmoezenierstraat
zie De Hooge Hof
zie Lentse Warande
Teunissen 1933: Hooge Kerkhof
verdwenen naam; zie St. Stevenskerkhof
Teunissen 1933: Hooge Koningstraat
verdwenen naam; zie Lange Koningstraat
zie Hoogeveldt
Teunissen 1933: Hooge Werf
verdwenen naam; zie Waalkade
openbare ruimte ID 0268300000001161
wijk 47 Westkanaaldijk
Raadsbesluit d.d. 9 oktober 1968: Hogelandseweg
ptt post 1978: hogelandsewg
Raadsbesluit d.d. 23 oktober 1980: Hogelandseweg
Raadsbesluit d.d. 15 januari 1981: Hogelandseweg
"Deze weg dankt zijn naam aan de veldnaam ''t Hoge land'. Dit was een verzamelnaam voor een aantal percelen." (Hendriks 1987)
"Bij R. van 23 oktober 1980 werd aan de weg, die de Lindenhoutseweg met de Hogelandseweg verbindt, de naam Lagelandseweg gegeven (...)." (Hendriks 1987)
zie Bedrijventerrein Westkanaaldijk, Lagelandseweg, Nieuwe Pieckelaan
zie Hoogeveldt
raadsvoorstel d.d. 14 september 1923: Hollandschestraat
Raadsbesluit d.d. 26 september 1923: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 2 oktober 1923: Zalmstraat
Raadsbesluit d.d. 10 oktober 1923: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 26 oktober 1923: Sweelinckstraat
Raadsbesluit d.d. 31 oktober 1923: Sweelinckstraat
Noord-Holland, Zuid-Holland, Nederlandse provincies, gelegen in het westen van het land
niet-bestaande naam; zie Provinciebuurt, Sweelinckstraat, Zalmstraat
openbare ruimte ID 0268300000000308
wijk 25 Haven- en industrieterrein
Raadsbesluit d.d. 10 juni 2009: Hollandiaweg
Besluit B&W d.d. 12 april 2016: vaststelling geometrie
zijweg van de Latensteinweg, ten westen van De Oversteek (Generaal James Gavinsingel)
"1201 Stijfselfabr. 'Hollandia', Achter het slachthuis" (telefoongids 1915)
"21244*Hollandia N.V. Fabr. v. Honing's art., Havenw. 24." (telefoongids 1950)
"De Honigfabriek is in 1914 in Nijmegen begonnen onder de naam 'N.V. Stijfselfabriek Hollandia'; de naam Hollandiaweg verwijst hiernaar. Op de plaats van de weg waarvoor deze naam wordt voorgesteld, ligt nu een deel van de Weurtseweg. In de nieuwe situatie is er geen verbinding meer met de rest van de Weurtseweg; om die reden moet deze weg een nieuwe naam krijgen." (raadsvoorstel 94/2009)
zie Bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhaven, Latensteinweg, Stiefselweg
openbare ruimte ID 0268300000001162
wijk 05 Hunnerberg
kadastrale gemeente Groesbeek, Sectie H (1820) en kadastrale gemeente Ubbergen, Sectie A (1820): Weg naar Ubbergen
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Holleweg
ptt post 1978: hollewg
"Deze weg, die (R.V. 1918, blz. 427), tot het grondgebied van Nijmegen behoort, wordt Holleweg genoemd, wijl hij tusschen hoogten is gelegen." (Teunissen 1933)
zie Postweg, Ubbergse Holleweg
openbare ruimte ID 0268300000000344
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1999: Holsteinstraat
Holstein, appel
zie De Boomgaard
niet-bestaande naam; zie Richard Holstraat
openbare ruimte ID 0268300000001163
wijk 31 Tolhuis
Raadsbesluit d.d. 26 september 1974: Holtakkerweg
ptt post 1978: holtakkerwg
"De twee op het industrieterrein voor kleine bedrijven tussen de [van] Rosenburgweg en de spoorlijn Nijmegen-Den Bosch aangelegde wegen, kregen bij R. van 26 september 1974 de namen van Eijkelboomweg en Holtakkerweg. Beide namen zijn ontleend aan oude veldnamen in die omgeving." (Hendriks 1987)
zie Bedrijventerrein Brabantse Poort
openbare ruimte ID 0268300000001164
wijk 02 Bottendaal
Raadsbesluit d.d. 8 november 1902: Holtermanstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Holtermanstraat
ptt post 1978: holtermanstr
Gerardus Holterman (Nijmegen 1689 [?] – Nijmegen 12 november 1776 [begraafregister]), weesvader
"Gerardus Holterman, naar wien deze straat waarschijnlijk genoemd werd (...) maakte zich van 1727-1776 zeer verdienstelijk als binnenvader van het Burgerkinderen weeshuis (thans Protestantsch Kinderen Weeshuis aan de Begijnenstraat). Zie blz. 100 e.v. van 'Schets der lotgevallen van het Weeshuis te Nijmegen' uitgegeven door Regenten der beide Weeshuyzen in 1860 bij H.C.A. Thieme.
De straat is aangelegd ingevolge R. 9 Augustus 1902 en was gereed in Januari 1903." (Teunissen 1933)
De Holtermanstraat loopt van de Burghardt van den Berghstraat naar de Jan de Wittstraat.
"Vervallen naam van een gasje, dat (1579) nabij de Korte Burchtstraat was gelegen.
Bij het gasje woonden Hendrick Hultgen en Trijn Holtgens." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
openbare ruimte ID 0268300000000283 (versie 1) (administratief gebied)
openbare ruimte ID 0268300000001749 (versie 1) (administratief gebied)
wijk 42 't Broek
Raadsbesluit d.d. 3 november 1977: Holtgesbroek
Raadsbesluit d.d. 21 augustus 1980: Holtgesbroek
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Holtgesbroek
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
verklaring d.d. 11 maart 2014: opnieuw opgevoerd
"naar de veldnaam Holtgeshoff" (Hendriks 1987)
Holtgesbroek, buurt in de wijk
't Broek met de volgende openbare ruimten:
a.
Holtgesbroek;
b. grensstraat (gedeelte):
Smallesteeg;
c. niet-vastgestelde namen:
Holtgesbroek 10e t/m
16e straat
Op 11 maart 2014 is het type 'administratief gebied' bij openbare ruimte ID 0268300000000283 gewijzigd in 'weg' en is Holtgesbroek opnieuw opgevoerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied'.
zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000283 (versie 2) (weg)
wijk 42 't Broek
Besluit B&W d.d. 26 oktober 1976: kaderstellend
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
Holtgesbroek, alle straten in de buurt Holtgesbroek waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1001 t/m 1650)
Holtgesbroek 10e t/m 16e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht.
zie Holtgesbroek¹
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1001 t/m 1015 Nijmegen
Holtgesbroek 1002 t/m 1028 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1101 t/m 1157 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1201 t/m 1227 Nijmegen
Holtgesbroek 1202 t/m 1244 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1301 t/m 1315 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1401 t/m 1419 Nijmegen
Holtgesbroek 1402 t/m 1420 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1501 t/m 1509 Nijmegen
Holtgesbroek 1502 t/m 1520 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
wijk 42 't Broek
Holtgesbroek 1601 t/m 1627 Nijmegen
Holtgesbroek 1602 t/m 1650 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Holtgesbroek²
openbare ruimte ID 0268300000000013
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 3 januari 1980: Holwerdapad
Jan Hendrik (Jan) Holwerda (Schiedam 3 december 1873 – Nijmegen 4 maart 1951), archeoloog en museumdirecteur; zie Nijmeegse biografieën 2004, pp. 63-64, www.biografischportaal.nl
"Jan. H. Holwerda (1873-1951), Nederlands archeoloog, directeur van het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden; oud directeur van het museum Kam te Nijmegen, verrichtte baanbrekend werk op het gebied van de provinciaal-Romeinse archeologie. Schreef o.a. 'Nederlands vroegste geschiedenis'." (Hendriks 1987)
"26251 Holwerda, Dr. H. J. Eversw. 9" (telefoongids 1950)
Het Holwerdapad loopt van de Comeniuslaan naar de St. Annastraat.
openbare ruimte ID 0268300000001165
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Arnhemstraat
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Hommelstraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Hommelstraat
ptt post 1978: hommelstr
hommel, insect uit een van de geslachten Bombus of Psithyrus
zie Hatertse Hei, Hofjesbuurt, Arnhemstraat
zie Honigkamp
openbare ruimte ID 0268300000001166
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Culemborgplaats
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Honigbijenhof
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Honigbijenhof
ptt post 1978: honigbyenhof
honigbij, honingbij (Apis mellifera), bij die nectar verzamelt en honing bereidt
zie Hatertse Hei, Hofjesbuurt, Culemborgplaats, Honigpot
"Het gebied waar nu onder meer Neerbosch-Oost ligt werd in de late middeleeuwen veel gebruikt om er bijenkorven neer te zetten voor het winnen van honing. Uit die tijden stamt ook de benaming 'Honigholt' (honingwoud) voor het gebied, een naam waaraan nu nog het Neerbossche verzorgingstehuis Honinghoeve herinnert. Op de plaats van het bejaardencentrum, aan de Fanfarestraat, lag overigens nog niet zo lang geleden een oud boerderijtje dat Honinghof heette. De vernoeming naar honing heeft het nog heel lang gehouden: op de kaarten die het Amerikaanse leger in 1944 gebruikte bij de bevrijding van Nijmegen staat het boerderijtje nog aangeduid met de oer-Nijmeegse benaming Honinghut." (Trots van de wijk 2004, p. 4)
verdwenen naam; zie Honighutje
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie C (1822): Honighutje
Teunissen 1933: Honingshofje (Honingshutje)
"Arbeiderswoning met bouwland aan den Graafscheweg ten Noorden van den spoordijk en ten Zuiden van Leuvenhof te Neerbosch." (Teunissen 1933)
De naam Honighutje staat vanaf 1868 vermeld op de topografische kaarten (Bonnebladen, blad 554 - Hatert). Op de kaarten uit de periode 1931-1966 staat Honinghutje. Bij de bouw van de wijk Neerbosch-Oost is het einde van de Tangostraat aangelegd op de plaats waar het Honinghutje stond.
De Honinghoeve
De naam van Woonzorgcentrum De Honinghoeve,
Albanystraat 3 t/m 159 Nijmegen, is afgeleid van de naam Honighutje.
verdwenen naam; zie Graafsebrug, Honigholt, Leuvenhof
zie Honigkamp
Teunissen 1933: Honichskamp, Honichsche Kamp
"Honichskamp. Bouw- en weiland en boomgaard tusschen de Nieuwe Wetering en de Broekstraat. De naam komt reeds voor in 1467." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Meijhorst¹, Broekstraat, Nieuwe Wetering
Teunissen 1933: Honichschekampschewetering
"Wetering ten oosten van de Honichskamp te Neerbosch." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Honigkamp
openbare ruimte ID 0268300000001167
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Burenplaats
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Honigpot
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Honigpot
ptt post 1978: honigpot
honigpot, honingpot, pot om honing in te bewaren
In de Woordenlijst van de Nederlandse Taal uit 1954 staat bij honi(n)g en alle samenstellingen daarmee een letter n tussen haakjes.
'Het geven van straatnamen (HATERTSE HEI)' stond in de raadsvergadering van 31 augustus 1955, voorgezeten door wethouder Beukema als tweede punt op de agenda. Het raadsvoorstel behelsde 39 straatnamen, waaronder Honigbijenhof, Honigraat en Honigpot. Het voorstel ontmoette nogal wat kritiek:
"De heer Drs. TROOST vindt deze straatnamen vreselijk, zelfs zo vreselijk, dat hij ze het bespreken niet waard vindt. (...)
De heer MULDER merkte op: Tegen de naam Honigpot heeft hij bezwaar en steunt daarom het voorstel van de heer Okhuysen om het voorstel van Burgemeester en Wethouders terug te nemen."
Wethouder mr. De Haas hield een uitvoerig betoog over de straatnaamgeving, waarin hij onder meer het volgende naar voren bracht:
"Ten aanzien van de bezwaren van de heer Mulder zegt de Wethouder, dat zowel de Commissie als Burgemeester en Wethouders gemeend hebben, dat de Raad meer fantasie en meer zin voor romantiek en zin voor humor zou hebben. De honigpot is maar een zeer klein straatje, eigenlijk niet meer dan een hof en men zou het daarom Honigpothof moeten noemen, maar het is z.i. aardiger om eenvoudigweg Honigpot te zeggen."
"De heer Drs. TROOST verklaart, dat Burgemeester en Wethouders hem niet hebben overtuigd. Hij vindt deze namen vreselijk en hij zou graag zien, dat ze teruggenomen werden. (...)
De heer VAN DALEN zet uiteen, dat het inderdaad zijn bedoeling is, dat bij de straatnaamgeving op de Hatertse Hei de gedachte aan de Heide bewaard blijft, maar dat de namen, waarmede verschillende raadsleden zich niet kunnen verenigen worden vervangen." (VERGADERING van de Raad der gemeente NIJMEGEN op woensdag 31 augustus 1955; Raadssignaat pp. 791-802)
Het voorstel van de heer Van Dalen werd met 24 tegen 12 stemmen verworpen. Vervolgens werd zonder hoofdelijke stemming overeenkomstig het voorstel van B&W besloten.
"Honigpot
Honigraat
Honig (of honing), produkt der bijen, bestaande voor het grootste gedeelte uit invertsuiker (mengsel van gelijke delen glucose en fructose).
Deze straatnamen zijn zeer toepasselijk gesitueerd in de wijk Hatertse Hei waar in het begin van de 20e eeuw nog veel aan bijenteelt en honingwinning werd gedaan." (Hendriks 1987)
zie Hatertse Hei, Hofjesbuurt, Burenplaats
openbare ruimte ID 0268300000001168
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Persingenplaats
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Honigraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Honigraat
ptt post 1978: honigraat
honigraat, honingraat, door bijen gemaakte bergplaats voor honing en broed met symmetrisch vorm van aan elkaar geschakelde zeshoeken
zie Hatertse Hei, Hofjesbuurt, Honigpot, Persingenplaats
zie Honig...
"Honrussch. Vervallen naam (1554). Mogelijk werd bedoeld de Honsborch. (...)" (Teunissen 1933)
zie Honsborch
"Honsborch of Honsrugh. Vervallen naam. Zie Groote Markt." (Teunissen 1933)
zie Grote Markt, Hundisburg
zie Honsborch
"Hoofdberg en Hoofdkuilen. Deze 'berg' en 'kuilen', waren gelegen tusschen van Oldebarneveldtstraat en den Oude Nonnendaalscheweg, dus bij den Graafscheweg. Door den aanleg van den spoorweg is het terrein vergraven; de juiste plaats van den berg, die reeds in 1396-1600 is gesticht, en Kuilen is niet meer vast te stellen.
1350: Hooftbergke
1417 en 1438: Haeftberch strekkende tot den Roemschen Voet
1423: Hoet (= hoofdberch)
1438: Hooitberch
1481: Hoiftberch
1673: Hutcuylen.
Hier werden tot het einde der 16e eeuw veel doodvonnissen voltrokken. Ook werden daar veroordeelden geradbraakt, verbrand enz. zie hiervoor 'Penschetsen uit Nijmegen's verleden' door H.D.J. van Schevichaven 1898, deel I, blz. 153 e.v.
De Hoofdkuilen (executieplaats en begraafplaats van terechtgestelden, zelfmoordenaars enz.) werden later Vuylickskuyl (= Vuilniskuil) genoemd." (Teunissen 1933)
Van Schevichaven citeert de 15e eeuwe kroniekschrijver Willem van Berchen:
"'Te dier tijde [1350, gedurende de twisten der Heeckerens en Bronckhorsten] had de stad Nijmegen voortdurend veel overlast te lijden van zekeren Dirk van Lent, die zich met zijn aanhangers in de kasteelen Lent en Bruijnsweerd [een heerlijkheid der heeren Lent, bij Beuningen] ophield. Derhalve nam hertog Eduard met de Nijmegenaren Bruijnsweerd in, en maakte ongeveer 26 personen aldaar gevangen, waarvan er één ontkwam, doordien hij een bed op zijn schouders wegdroeg, en aldus den schijn aannam, alsof hij tot de belegeraars [en plunderaars] behoorde. De overigen werden op last van de hertog onthoofd op het heuveltje den Hoftberghe. Hun hoofden liet hij op staken rondom het bergje zetten, tot een afschrikkend voorbeeld van zijn vijanden. En naar die terechtstelling wordt het heuveltje nog ten huidigen dage door de inwoners Hoofdberg genoemd.'" (Van Schevichaven 1898, deel I, p. 151)
"Excecutieplaats de Hoedberg
Waar nu de Ridderspoor ligt, zo ongeveer op de plek waar nu de Nieuwe Nonnendaalseweg uitkomt op de Graafseweg, werd in de 15e eeuw een executieplaats ingericht. Hier werden misdadigers onthoofd of opgehangen (als ze geluk hadden) of geradbraakt (bij pech). Het gebied heette de Hoedberg, waarschijnlijk omdat er vee graasde onder de hoede van een herder. Het strekte zich uit over het gebied van de Ridderspoor, de spoorlijnen, Arend Noorduynstraat, Nassausingel tot het Rondeel in het Kronenburgerpark. De lijken van de terechtgestelden en zelfmoordenaars (die toen ook misdadigers waren) werden onceremonieel begraven in de 'Hoetcuylen', het meer naar onderen gelegen terrein, waar nu het westelijk deel van de Koninginnelaan en het oostelijk deel van de Floraweg liggen. Mocht men hier zin hebben om eens wat dieper een tuintje om te spitten, dan is de kans niet denkbeeldig dat men het geraamte aantreft van een koster, Otken genaamd, die zich in de 16e eeuw in Nijmegen verhing, en wiens lijk daar in de kuil geworpen werd. In de 17e eeuw was het gebied een nauwelijks minder gruwelijk lot beschoren: de kuilen werden gebruikt om er noodslachtingen te verrichten, kadavers van dieren in te villen en van hun ingewanden te ontdoen. Ook dit slachtafval kwam in de kuilen terecht, bovenop de lijken van de terechtgestelden." (Trots van de wijk 2004, p. 16)
verdwenen naam; zie Bottendaal², van Berchenstraat, Vuilniskuilscheweg
Van Suchtelen & Hollandt 1754: Den Hooftdÿck
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Den Hooftdyck
kadastrale gemeente Wijchen, Sectie C (1820): den Hoofd Dyk
kadastrale gemeente Hatert, Sectie E (1822): de Hoof Dijk
Falk 22e druk (2002): Hoofddijk
De Hoofddijk op de grens met de gemeente Wijchen liep van de Teersdijk evenwijdig aan de Staddijk naar Gasthuis Bouwing. Op de Wandelkaart van HEES-HATERT en NEERBOSCH (1912) staat de naam Hutdijk.
Huldijk
Op de topografische kaarten (Bonnebladen, blad 554 - Hatert) uit de periode 1868-1931 staat de naam
Hul Dijk (vanaf 1909:
Hul dijk). Op de kaart uit 1937 is deze naam vervangen door Hoofd dijk.
Voor de grenscorrectie (Wet van 6 juli 1983, Stb. 327) in verband met de aanleg van Rijksweg 73 (A73) lag de Hoofddijk op de grens van de gemeente Wijchen.
verdwenen naam
verdwenen naam; zie Hoofdberg
verdwenen naam; zie Mariënbosch, Mariënboomseweg, Beukenlaan (Malden)
De hoofdwegen in de woonplaatsen Nijmegen en Lent staan in alfabetische volgorde en met woonplaatsnaam in het 'Overzicht hoofdwegen', dat als bijlage 5 bij het Mandaatbesluit gemeente Nijmegen 2019.*
In het Overzicht hoofdwegen staande volgende openbare ruimten van het type 'weg':
a. woonplaats Nijmegen:
Augustijnenstraat,
Bloemerstraat,
Burchtstraat,
Burg. Hustinxstraat,
Campusbaan,
Coehoornstraat,
zgn. Dorpensingel (niet-vastgestelde naam),
Energieweg,
Erasmuslaan,
Gaziantepplein,
Generaal James Gavinsingel,
Graafseweg,
Griftdijk,
Groesbeekseweg,
Grootstalselaan,
Grote Markt,
Hatertseweg,
Heyendaalseweg,
IJpenbroekweg,
Industrieplein,
Industrieweg,
Jonkerbosplein,
Kapittelweg,
Kelfkensbos,
Keizer Augustusplein,
Keizer Hendrik VI-singel,
Keizer Karelplein,
Keizer Traianusplein,
Margaretha van Mechelenweg,
Marialaan,
Nassausingel,
Neerbosscheweg,
Nieuwe Dukenburgseweg,
Nymaplein,
Oranjesingel,
zgn. Palkerplein (niet-vastgestelde naam),
Plein 1944,
Prins Bernhardstraat,
Prins Mauritsingel,
Professor Schillebeeckxplein,
Quackplein,
Scheidingsweg,
Sionsweg,
Smetiusstraat,
Spoorstraat,
St. Annastraat,
St. Canisiussingel,
St. Jorisstraat,
Stationsplein,
Stationsstraat,
Steve Bikoplein,
Takenhofplein,
Terwindtstraat,
Tunnelweg,
van Apelterenweg,
Van Boetbergweg,
van Heemstraweg,
van Rosenburgweg,
Van Schuylenburgweg,
Verlengde Energieweg,
Waalbrug,
Weg door Jonkerbos,
Wijchenseweg;
b. woonplaats Lent:
Bemmelsedijk ,
Generaal James Gavinsingel,
Graaf Alardsingel,
Griftdijk Noord,
Margaretha van Mechelenweg,
Parmasingel,
Prins Mauritssingel,
Turennesingel,
Vossenpelssestraat,
Waalbrug;
c. woonplaats Bemmel:
Vossenpels (eigendom en in beheer van de Gemeente Nijmegen).
zie Hoog-Heseveld
wijken 23 Heseveld, 24 Neerbosch-Oost
Hoog-Heseveld, buurt in het hoger gelegen deel van de wijk Heseveld en het aangrenzende deel van de wijk Neerbosch-Oost, inclusief Muntmeesterbuurt
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
De buurt ligt langs het spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen, tussen de Muldersweg, Graafse Ringweg en Fleminghstraat. Buurtbewoners hebben in 2014 de Stichting bevordering buurtparticipaties Hoog-Heseveld opgericht. Over de schrijfwijze van de buurtnaam (met of zonder streepje) en de exacte buurtgrenzen bestaat onduidelijkheid.
zie Buurtpark Hoog-Heseveld, Muntmeesterbuurt
zie ook Hoge ...
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie C (1822): Hoogerhuizen
Van der Aa 1844: HOOGERHUIZEN
Teunissen 1933: Hoogerhuyzen
"HOOGERHUIZEN, landgoed in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland, kw., distr., arr., kant., gem. en ¾ u. Z. Z. W. van Nijmegen, bij Neerbosch, waartoe het behoort, aan den nieuw aangelegden grindweg van Nijmegen naar Grave, bestaande uit heerenhuizing, boerenwoning, boomgaard, wandelingen, lanen, opgaand houtgewas, vischvijvers en grachten, alles eene oppervlakte beslaande van 30 bund. 12 v. r., thans in eigendom toebehoorende aan den Heer ROODENBURG." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 769)
"Niet ver van de Wittepoort stond vroeger »Hoogerhuizen”. Evenals »Andelshof” [lees: Het Slotje /RE] thans, was »Hoogerhuizen” weleer buiten kijf het mooiste buiten van Neerbosch. (...)
Van de eigenaars van dit landgoed zijn alleen bekend: de heer H.P.G. Quack, gehuwd niet freule von Carnap, uit Elberfeld, schepen van 1810-1813, grootvader van onzen A.B.A. Quack." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, pp. 54-55)
Hendrik Peter Godfried Quack (Nijmegen 11 februari 1759 [doop] – Nijmegen 10 februari 1830), grondeigenaar, was ook de grootvader van mr. Hendrick Peter Godfried Quack (1834-1917)*, schrijver van het standaardwerk De Socialisten. Personen en stelsels.
"Het huis Hoogerhuizen moet eenigszins somber van aanzien geweest zijn, waardoor het in de wandeling bekend stond als het Slotje. (...) Op de plaats waar eenmaal het Slotje stond, werd ten vorige jare door den heer jhr. E.F.M. van Rijckevorsel van Kessel een sierlijk buitenverblijf gebouwd, dat naar ik meen, weder den naam van het Slotje draagt." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, pp. 55-56)
verdwenen naam; zie Het Slotje, Hoogerhuizen², Witte Poort
Adresboek 1892: St. Anna hoogerhuizen
Het buitenverblijf Heesterveld in St. Anna werd op 24 januari 1874 eigendom van Adolf Quack en omgedoopt tot villa Hoogerhuizen. Het landgoed Hoogerhuizen in Neerbosch was van zijn grootvader van moederskant. In 1899 verhuisde Adolf met zijn tweelingzus Marie naar Huize Hundisburg, Barbarossastraat 60.
verdwenen naam; zie De Zonnebloem, Hunnerberg², Palingshof, Quackplein
Van Suchtelen & Hollandt 1755: T’ HOOGE VELDT
Teunissen 1933: Hoigtvelt, Hoogenvelde, Hoogeveld
"Hoigtvelt. Vervallen naam (1571) van een terrein bij de Witsenburgschelaan." (Teunissen 1933)
"Hoogenvelde. Vervallen naam (1729). Zie Zeller's camp." (Teunissen 1933)
"Hoogeveld. Terrein aan den Groesbeekscheweg tegenover de Valenbaard." (Teunissen 1933)
Ook het buitengoed Veldzigt werd 'het HOOGEVELD' genoemd. Op de kaart van Van Suchtelen & Hollandt (1755) omvat T’ HOOGE VELDT het gehele gebied tussen Broerdijk en Wolfskuil (Molenveld, Galgenveld en Nije Veld).
zie Zellerskamp, Valenbaard, Veldzigt, Witsenburgselaan
Hoogeveldt is ook de naam van een complex van de SSHN (SSH&) op de Professor Bromstraat, dat in 1970 is gebouwd.
Teunissen 1933: Hooge weg, Hoogeweg
verdwenen naam; zie Waterstraat
verdwenen naam; zie Andelshof
zie Het Hoogje
openbare ruimte ID 0268300000000029
Wijk C (1812)
wijk 00 Benedenstad
Kiers 1751¹: Hoogstraatje
Van Suchtelen 1779: Hoog Straetje
Nijmegen 1812: Hoogstraatje
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hooge Straat
Wegenlegger 1859: Hoogstraatje
Adresboek 1892: hoogstraatje, hoogstr
Nijmegen 1900: Hoogstraatje
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hoogstraat
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Valkhof
Raadsbesluit d.d. 28 februari 1951: Valkhof (per 28 februari 1951)
Raadsbesluit d.d. 13 november 1980: Hoogstraat
Raadsbesluit d.d. 5 februari 1981: handhaving
ptt post 1991: hoogstr
"1560: Hoighstrait
1572: Hoichstraitgen.
Volgens J. Buurman: 'Aardrijkskundige Beschrijving der stad Nijmegen', 1829, wijst een blauwe steen in het midden van dit straatje het hoogste punt der stad aan." (Teunissen 1933)
"noch hooge ligging, noch aanzienlijkheid kunnen den naam aan ons straatje hebben doen geven, zoodat de oorsprong daarvan een open vraagstuk blijft." (Van Schevichaven 1896, p. 95)
"Hoogstraatje : Van de Burgtstraat tot het Bezembindersgasje" (Legger B 1859, nr. 132)
zie Bezembindersgas, Lange Burchtstraat
De huisnummering liep vanaf 1890 van de Bezembindersgas naar de Lange Burchtstraat. De oostzijde van de straat (oneven nummers) is na 22 september 1944 door oorlogshandelingen verwoest.
"Na sloop van de restanten van de panden gelegen tussen de Hoogstraat en het Valkhof, verdween in 1951 ook de naam Hoogstraat en werd vervangen door een naambord 'Valkhof'.
Tijdens de reconstructie van het Valkhof, in 1979-1980, werd het verkeersknooppunt in wording, bij voorbaat reeds 'Valkhofplein' gedoopt. Maar in de Raadsvergadering van 13 nov. 1980 werd besloten de straat die loopt van de Burchtstraat naar de Ridderstraat en de Lindenberg de naam Hoogstraat te geven die reeds in 1560 daar voorkwam als Hoighstraat. (...)" (Hendriks 1987)
zie Valkhof², Valkhofplein¹
De gemeenteraad handhaafde op 5 februari 1981 de gewijzigde naam; het verzoek om schadevergoeding van de bewoners van Hoogstraat 3 werd afgewezen.
"Laan op het landgoed Duckenburg." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Duckenburg¹
"Naam van een stuk bouwland, gelegen aan de St. Agnetenweg tegenover den bouwhof 'Kloosterhof'." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Kloosterhof (Neerbosch), St. Agnetenweg
zie de Horst
openbare ruimte ID 0268300000000284 (versie 1) (administratief gebied)
openbare ruimte ID 0268300000001750 (versie 1) (administratief gebied)
wijk 40 't Acker
Raadsbesluit d.d. 3 november 1977: Horstacker
Raadsbesluit d.d. 8 november 1979: Horstacker
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Horstacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
verklaring d.d. 11 maart 2014: opnieuw opgevoerd
"naar de veldnaam Horstje, bekend in Neerbosch sedert 1681." (Hendriks 1987)
"Het toponiem horst is een historische benaming voor een met kreupelhout of hakhout begroeid, hoger gelegen stuk grond. De grond is meestal zandgrond en de houtbegroeiing kan zowel op als rondom het stuk grond voorkomen. (...)" (nl.wikipedia.org)
Het achtervoegsel -acker is ontleend aan de wijknaam.
Horstacker, buurt in de wijk
't Acker met de volgende openbare ruimten:
a.
Bert Oosterboschpad (gedeelte),
De Omloop (gedeelte),
De Ontmoeting (gedeelte),
Horstacker,
Jaap Edenpad,
Piet Moeskopspad (gedeelte),
't Floddertje;
b. grensstraten (gedeelte):
Broekstraat,
IJpenbroekweg;
c. niet-vastgestelde namen:
Horstacker 10e t/m
23e straat
Op 11 maart 2014 is het type 'administratief gebied' bij openbare ruimte ID 0268300000000284 gewijzigd in 'weg' en is Horstacker opnieuw opgevoerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied'.
zie buurten
openbare ruimte ID 0268300000000284 (versie 2) (weg)
wijk 40 't Acker
Besluit B&W d.d. 26 oktober 1976: kaderstellend
ptt post 1991: horstacker
verklaring d.d. 11 maart 2014: ambtshalve correctie (type)
Horstacker, alle straten in de buurt Horstacker waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1101 t/m 2338)
Horstacker 10e t/m 23e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht.
zie Horstacker¹
wijk 40 't Acker
Horstacker 1002 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1101 t/m 1129 Nijmegen
Horstacker 1102 t/m 1144 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1201 t/m 1271 Nijmegen
Horstacker 1202 t/m 1214 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1301 t/m 1383 Nijmegen
Horstacker 1302 t/m 1318 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1401 t/m 1451 Nijmegen
Horstacker 1402 t/m 1438 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1502 t/m 1572 Nijmegen
Horstacker 1551 t/m 1599 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1602 t/m 1682 Nijmegen
Horstacker 1621 t/m 1623 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1702 t/m 1760 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 1801 t/m 1863 Nijmegen
Horstacker 1802 t/m 1812 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 2001 t/m 2057 Nijmegen
Horstacker 2002 t/m 2060 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 2101 t/m 2149 Nijmegen
Horstacker 2102 t/m 2150 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 2201 t/m 2223 Nijmegen
Horstacker 2202 t/m 2228 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
wijk 40 't Acker
Horstacker 2301 t/m 2333 Nijmegen
Horstacker 2302 t/m 2338 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
Falk 24e editie (2005): HORSTACKER 24
onjuiste benaming van het zuidelijk deel van de zogenaamde 23e straat
niet-vastgestelde naam; zie Horstacker²
openbare ruimte ID 0268300000000415
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Besluit B&W Elst d.d. 18 juli 1980: Hortensiastraat
ptt post 1991: horteniastr
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: formalisering
hortensia (Hydrangea), geslacht van bloeiende planten uit de hortensiafamilie (Hydrangeaceae)
zie Dorp Lent, Pelargoniumstraat
"Vervallen naam (15e eeuw) van een gasje of straatje bij de Bottelstraat." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
wijk 17 Heijendaal
Botanische Tuin, d'Almarasweg 22D Nijmegen, onderdeel van Park Brakkenstein
Huisnummer 22D ligt op grond van beslispunt 3 van het raadsbedluit d.d. 25 oktober 2006 in de wijk Brakkenstein.
verdwenen naam; zie Mariënburg, Mariënburgsestraat
openbare ruimte ID 0268300000001169
wijk 01 Stadscentrum
raadsvoorstel d.d. 13 augustus 1952: Korte Houthof, Lange Houthof
Raadsbesluit d.d. 27 augustus 1952: Houthof
ptt post 1978: houthof
Op de plaats van Houthof heeft de St. Augustinuskerk gestaan. Met het oog op mogelijke verwarring kregen beide delen in 1952 een en dezelfde naam.
zie Augustijnenstraat, Houtstraat
openbare ruimte ID 0268300000001170
Wijk G (1906)
wijk 18 Brakkenstein
Wegenlegger 1859: Veldweg (ten Zuiden Van Brakkensteyn)
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Houtlaan
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Houtlaan
ptt post 1978: houtln
Op het minuutplan uit 1822 van de kadastrale gemeente Hatert, Sectie B: de Driehuizen (Tweede Blad), staat het pad zonder naam vermeld als perceel nr. 194. Volgens de oorspronkelijke aanwijzende tafel (OAT 1832) was deze 'Uitweg heide' eigendom van de Stad Nijmegen.
"Veldweg (ten Zuiden Van Brakkensteyn) : Loopende van de Driehuizerweg naar de Mookschebaan" (Legger B 1859, nr. 43)
zie Mookerheide, Mookschebaan
"Volgens de toelichting van B. en W. tot het R. van 27 Januari 1906 is deze laan Houtlaan genoemd 'om het fraaie hout langs den weg en zijn omgeving.'" (Teunissen 1933)
Op de topografische kaart (Bonnebladen, blad 554 - Hatert) uit 1909 staat de naam Houtweg. In 1931 is de naam op de kaart gewijzigd in Houtlaan.
Blaeu 1649: Holtmerckt
Nicolaes van Geelkercken 1653: Holtmerckt
Feltman 1669: niet vermeld
"Oudtijds werd de houtmarkt in de Burchtstraat gehouden, vanwaar het W. gedeelte dier straat op het plan van Slichtenhorst, 1654, als „Holtmerckt” staat aangeteekend. (...) Eerst bij raadsbesluit van 19 Febr. 1727 werd „goedgevonden de houtmarkt, in plaats van in de Borgstraat, voortaan Achter den Ezel te houden.”" (Van Schevichaven 1896, p. 37)
Bij Blaeu en Nicolaes van Geelkercken staat het bij de 'Holtmerckt' behorende nummer 56 in de Burchtstraat, schuin tegenover het Stadhuis, in het verlengde van de naamloze Platenmakersstraat. Bij Feltman staat bij hetzelfde nummerde naam 'Holt-straet' (Houtstraat).
zie kroniek 1649, 1653, 1669
Wijk A (1812)
Kiers 1751¹: Kalver Marckt
Nijmegen 1812: Houtmarkt
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hout markt
Wegenlegger 1859: Houtmarkt
Adresboek 1892: Houtmarkt
Nijmegen 1900: Houtmarkt
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Houtmarkt
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: intrekking
Raadsbesluit d.d. 18 maart 1953: intrekking (per 18 maart 1953)
"P. 1649 noemt deze straat Verckensmerckt en de Lange Burchtstraat W.Z. Holtmerckt.
1679: Oude Beestenmerckt
1746: Oude Varckencmarckt of Kleijne Beestenmarckt.
Bij R. 19 Februari 1727 werd besloten de Houtmarkt in plaats van in de Burchtstraat voortaan Achter den Ezel (zie Oude Stadsgracht) te houden." (Teunissen 1933)
zie Oude Stadsgracht, Oude Varkensmarkt
"Houtmarkt : Van de lange Koningstraat tot de Paulstraat" (Legger B 1859, nr. 71)
verdwenen naam; zie Lange Koningstraat, Pauwelstraat
De Houtmarkt lag in het verlengde van de Lange Nieuwstraat. Op de hoek Pauwelstraat was in de periode 1850-1866 het Canisius-Ziekenhuis gevestigd. De Houtmarkt is een van de straten die in september 1944 door oorlogshandelingen geheel of gedeeltelijk werden verwoest.*
openbare ruimte ID 0268300000001171
Wijk B (1812)
wijk 01 Stadscentrum
Isaac van Geelkercken 1639: Holt straet
Feltman 1669: Holt-straet
Kiers 1751¹: Houd Str.
Van Suchtelen 1779: Hout straat
Nijmegen 1812: Houtstraat
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hout Straat
Wegenlegger 1858: Houtstraat
Adresboek 1892: houtstr
Nijmegen 1900: Houtstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Houtstraat
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Houtstraat
Besluit B&W d.d. 13 december 1950: inwerkingtreding (per 26 september 1950)
ptt post 1978: houtstr
"1339(...); Houtstrate; in XV en XVI doorgaans Holtstrate" (Gorissen 1956, p. 100)
"Aan deze straat, die reeds in 1392 bekend was, waren vóór de uitbreiding der stad opslagplaatsen van hout gevestigd.
1482: Holtstraet
1552: Holtstraet
1554: Holtstraet
1560: Holtstraitt." (Teunissen 1933)
"Houtstraat : Van het midden der Hezelstraat tot midden voor de Houtstraat en Windmolenpoort" (Legger A 1858, nr. 18)
zie Hezelstraat, Windmolenpoort
"In 1830 dient een gedeelte van de Houtstraat weer het oorspronkelijke doel, doordat timmerman Martinus Emmerik er zijn beroep uitoefent." (Nijmegen in kaart gebracht 1655-1832)
"627 Emmerik, Fa. J. H., M. J. Hendriks, Houthandel, Houtstr. 25a" (telefoongids 1915)
"201 ziekenhuis, R. K. Canisius, Houtstr. 69" (telefoongids 1915)
Het Canisius-Ziekenhuis was in de periode 1886-1926 aan de Houtstraat gevestigd. De straat liep voor de wederopbouw van het kruispunt Broerstraat, Pauwelstraat en (Korte) Molenstraat naar de Stikke Hezelstraat (onderaan). Het eerste deel moest wijken voor Plein 1944. De Houtstraat is een van de straten die zwaar getroffen werden bij het bombardement op 22 februari 1944.
"Bij de wederopbouw van de stad na 1945 werd deze naam gehandhaafd. (...)" (Hendriks 1987)
Op 13 december 1950 hebben B&W alsnog besloten dat het besluit d.d. 18 oktober 1950 voor wat betreft de benamingen Houtstraat en Koning Hendrikplein, wordt geacht in werking te zijn getreden op 26 september 1950.
zie P.C. Houtstraat
zie Houtlaan
HOV-route, route voor Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV)
Het tracé Nijmegen-Noord - binnenstad - Heijendaal staat bekend als Lijn 1, en maakte deel uit van de plannen van de Stadsregio Arnhem Nijmegen voor een regionaal HOV-netwerk (Ontwikkelingen HOV 2013-2017, fase 1).
niet-vastgestelde naam
hof, 1) de hof (tuin); – 2) het hof (andere betekenissen); zie woordenlijst.org
a. woonplaats Nijmegen:
Akkerhommelhof,
Aldenhof,
Annie M.G. Schmidthof,
Archipelhof,
Astrid Lindgrenhof,
Bestevaerhof,
Binnenhof,
Bloemenburgerhof,
Boeckstaetehof,
Bourbonhof,
Braamhof,
Carmelhof,
Daalsehof,
Darrenhof,
Dominicushof (niet-vastgestelde buurtnaam),
Dr. Banninghof,
Emaushof,
Fenikshof,
Gapershof,
Gelders Hof,
Graspieperhof,
Gratianushof,
Hazenhof,
Hendrikhof,
Hertoghof,
Hof van Holland,
Hof van Kampen,
Honigbijenhof,
Houthof,
Johannieterhof,
Johannushof,
Jonckerhof,
Kartuizerhof,
Kastanjehof,
Kloosterhof,
Koninginnehof,
Koningshofje,
Koningsmantelhof,
Koolwitjeshof,
Kopse Hof,
Kwikstaarthof,
Larvenhof,
Lievekamphof,
Mária Telkeshof,
Mathijsenhof,
Max Velthuijshof,
Moeder Teresahof,
Moshommelhof,
Pijlstaarthof,
Raadhuishof,
Regulierenhof,
Rentmeesterhof,
Roald Dahlhof,
Scheidemakershof,
Scholenhof,
Spieghelhof,
Spijkerhof,
St. Josephhof,
St. Stevenskerkhof,
St. Thomashof,
Steenhommelhof,
Valkenaerhof,
Valkhof (niet vastgesteld),
Vossenhof,
Vredehof,
Weezenhof,
von Fraunhoferhof,
Wenckebachhof,
Zeigelhof,
Zes Huizenhof;
b. woonplaats Lent:
Andrea Palladiohof,
Annie van Velzenhof,
Azaleahof (niet-vastgesteld),
Bloemenhof,
Dokter Huijgenhof,
Ferdinand Biesselshof,
Geert Niemeijerhof,
Spijkstra-Bruijnhof,
Tine Vastbinderhof,
Tintorettohof,
Victor Beermannhof;
c. verdwenen namen:
Aan het Kerkhof,
Achter het Hof,
Achterste Kerkhof,
Andelshof,
Bieshoff,
Bloemerhof,
Clabbershof,
De Hooge Hof,
Frankenhof,
Gaiushof,
Grote Kerkhof,
Hermanshof,
Het Hof,
Het Kerkhof,
Hof,
Hoge Hof,
Hoge Kerkhof,
Karelshof,
Kelfkenshof en Beek,
Leuvenhof,
Mariahof,
Matthijs Clabbershof,
Mulecomshof,
Om het Kerhof,
Oude Kerkhof,
Palingshof,
Praabshof,
Praalshof,
Proosthof,
Raamhof,
Sneppenhof,
St. Janskerkhof,
St. Teuniskerkhof,
Schoenmakershaven,
Stadshof,
't Hof,
't Willemshofje,
Takenhof,
Thomas Morehof,
Valkhof,
Verloren Kerkhof,
Voorste Hof,
Westenhof,
Wilhelminahof,
Willemshof,
Woeste Bouwhof,
Zwanenhof;
d. niet-bestaande namen:
Arnhemshof,
Aletta Jacobshof,
Korte Houthof,
Lange Houthof,
Nimweegshof
mannelijk of onzijdig?
'Hof' kon vroeger zowel mannelijk als onzijdig zijn, maar gaandeweg ontstond het volgende betekenisonderscheid:
- de hof (mannelijk) werd gereserveerd voor de betekenissen 'tuin', 'boomgaard' en 'halo';
- het hof (onzijdig) werd gereserveerd voor onder meer 'erf', 'binnenplaats, plein', 'woonplaats van een vorst', 'hofhouding', 'eerbiedige opwachting' (zoals in de uitdrukking iemand het hof maken) en 'gerechtshof'.
Het woordgeslacht van samenstellingen (bijvoorbeeld straatnamen) hangt af van de betekenis die 'hof' in de samenstelling heeft (had), maar het is niet uitgesloten dat er in de loop der tijden plaatselijk verschuivingen zijn geweest of dat er regionaal twee vormen in gebruik zijn (bron: Taaladvies.net).
openbare ruimte ID 0268300000001772
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Hugo Clausstraat
Besluit B&W d.d. 28 april 2015: vaststelling geometrie
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Hugo Claus (Hugo Maurice Julien Claus) (Brugge 5 april 1929 – Antwerpen 19 maart 2008), Vlaamse dichter, schrijver, regisseur en schilder; zie www.biografischportaal.nl
De geometrie van de openbare ruimte is op 28 april 2015 voor het eerst vastgesteld.
zie Grote Boel¹
openbare ruimte ID 0268300000001172
wijk 05 Hunnerberg
raadsvoorstel d.d. 29 november 1895: Langeveldstraat
Raadsbesluit d.d. 14 december 1895: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 20 januari 1896: Staringstraat
Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 20 januari 1896 (gewijzigd): Hugo de Grootstraat
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Hugo de Grootstraat
Nijmegen 1900: Hugo de Grootstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hugo de Grootstraat
Besluit B&W d.d. 14 april 1942: Hugo de Grootstraat
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: Beatrixstraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955
ptt post 1978: grootstr, h de
Hugo de Groot (Grotius) (Delft 10 april 1583 – Rostock 28 augustus 1645), rechtsgeleerde; zie www.biografischportaal.nl
"Hugo de Groot, beroemd rechtegeleerde en staatsman, geboren te Delft in 1583 en overleden te Rostock (Pommeren) in 1645 op terugreis uit Zweden. Zijn ontvluchting in een boekenkist uit het Slot Loevensteijn (1621) is overbekend. In de wereldliteratuur is hij vooral beroemd door zijn 'Inleidinge tot de Hollandschen Rechtsgeleerdheid', een werk, dat de universiteiten nog altijd weten te waarderen." (Teunissen 1933)
"Hugo de Groot (...) was reeds op 11-jarige leeftijd student te Leiden. Vestigde zich in 1599 als advocaat te 's-Gravenhage. Hij werd in 1607 benoemd tot advocaat-fiscaal van het Hof van Holland en in 1613 tot pensionaris van Rotterdam.
Betrokken bij kerkelijke twisten werd hij als aanhanger der remonstranten in 1618 met zijn vrouw Maria van Reigersbergen op Loevestein opgesloten, waaruit hij met behulp van Elsje van Houweningen in 1621 in een boekenkist ontsnapte.
Hij week uit naar Frankrijk, keerde in 1631 naar Nederland terug, doch moest het volgende jaar weer vluchten om gevangenneming te ontgaan. Hij ging naar Zweden en werd benoemd tot Zweeds gezant bij het Franse Hof. Hij leed op reis naar Lübeck in 1645 schipbreuk en overleed te Rostock. Zijn lijk werd gebalsemd en in de Nieuwe Kerk te Delft bijgezet.
Zijn 'Mare Liberum' van 1609 is wereldberoemd geworden evenals zijn 'De iure belli ac pacis' van 1625 waarin hij zijn gedachten over volkenrecht en wijsbegeerte van het recht neerlegde." (Hendriks 1987)
Het gedeelte tussen Berg en Dalseweg en Jan van Goyenstraat heette tot 31 augustus 1955 van Rosendaelstraat. Hugo de Grootstraat was de tijdelijke benaming van de Beatrixstraat in de periode 1942-1944.* De drie bestaande huisnummers in de Beatrixstraat werden gehandhaafd met kleur en aanduiding 'rood'. De Hugo de Grootstraat is een van de straten die in september 1944 door oorlogshandelingen geheel of gedeeltelijk werden verwoest.*
zie Beatrixstraat, Langeveldstraat, van Rosendaelstraat
huisnummering
De oneven nummering begon aanvankelijk met huisnummer 61. In of omstreeks 1908 werden de huizen aan één kant van de straat hernummerd. De even nummering begon tot 1929 met huisnummer 36. In verband met nieuwbouw (bouwjaar 1929) op de hoek van de
Jan van Goyenstraat werden de bestaande huizen op 20 juni 1929 opnieuw genummerd.
Bij de wijziging van de naam van Rosendaelstraat (raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955) zijn de oneven en even huisnummers in de Hugo de Grootstraat aangepast:
| - | van Rosendaelstraat 1 t/m 27, 27a, 29, 29a | : | Hugo de Grootstraat 1 t/m 33 |
| - | van Rosendaelstraat 31 t/m 53 | : | verwoest in september 1944 |
| - | Hugo de Grootstraat 1 t/m 49 | : | verwoest in september 1944 |
| - | van Rosendaelstraat 2 t/m 72 | : | Hugo de Grootstraat 2 t/m 72 |
| - | Hugo de Grootstraat 2 t/m 38 | : | Hugo de Grootstraat 74 t/m 110 |
| - | Hugo de Grootstraat 44 | : | Hugo de Grootstraat 118 |
zie Huygensweg
openbare ruimte ID 0268300000001938 (weg)
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 maart 2022: Huis De Stelt
Anders dan de naam doet vermoeden, is Huis De Stelt een openbare ruimte van het type 'weg'. Deze loopt van de Steltsestraat in noordoostelijke richting naar de Vossenpelssestraat. De naamgeving heeft ook betrekking op een drietal zijtakken aan de noordzijde.
zie De Stelt
pand ID 0268100000042700
wijk 16 Hatert
kadastrale gemeente Hatert, Sectie D (1822): De Toren
Van der Aa 1844: HATERT (HET-HUIS-TE-) of de HATERTSE-TOREN
Teunissen 1933: huis Hatert
"HATERT (HET-HUIS-TE-) of de HATERTSE-TOREN, adell. b. in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland, arr, kant., gem, en ¾ u. Z. van Nijmegen, en even ten W. buiten het d. HATERT. Het is een eenvoudig, doch deftig gebouw, omgeven van schoone wandelingen en wegen, bevat verder veel houtgewas en goed bouwland. (...)" (Van der Aa 1844, deel 5, p. 217)
"Oud Landgoed aan de Vossendijk te Hatert (zie blz. 72 e.v. van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang', 1912)." (Teunissen 1933)
"In eenen originelen brief van 1470 wordt genoemd zekere HENRICUS VAN DER HAUTART; in eenen gelijken brief van 1451 komen voor HENRICUS VAN DER HAUTART en ALEIDIS zijne zuster, en in eenen dergelijken van 1475 is vermeld THEODORICUS VAN DER HAUTERT terwijl in een gelijksoortig stuk van 1478 wordt gewag gemaakt van het Hautartsche broek. Uit deze brieven, die alle betrekking hebben tot het goed den HATERTSCHE TOREN is het dus genoegzaam bewezen, dat in vorige tijden, het geslacht van VAN DER HAUTART, waarvan ROELOF en THEODORICUS of DIRK, in de vijftiende eeuw onder de Burggraven, voorts anderen van dien naam onder de Schepenen van Nijmegen voorkomen, in het bezit daarvan is geweest, en zijnen naam of daarvan ontleend, of daaraan gegeven heeft." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 217)
zie Hatert, Hatertse Broek
"Met het »Huis Hatert” werden beleend in
1532 Roelof v. Hatert
1552 Hendrik van Bronkhorst, heer van Hulzen (?)
1667 Arnold Werner of Wernradt van Hasselholt, genaamd Stockheim door zijn huwelijk (1667) met Maria, erfdochter van Willem van Bronkhorst, heer van Hulzen en den Alden Avezaath
1690 werd het aangekocht door Justinus de Beyer, burgemeester van Nijmegen, die in 1693 er mede beleend werd." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, pp. 72-74)
Op 28 april 1803 kwam het goed in bezit van dr. Petrus Steffanus Scheers (Nijmegen 27 november 1790 – Nijmegen 15 september 1866).* De toren van het voormalige Huis Hatert, Vossenhof 40 Nijmegen, is een rijksmonument.*
zie Hulzen,
Van Bronckhorstdreef,
Vossendijk
zie www.kasteleninnederland.nl
verdwenen naam; zie Sprokkelenburg
zie Hulzen
verdwenen naam; zie Heyenbeek
verdwenen naam; zie Afferdenskamp, Uselenberg
zie Huize Duckenburg
verdwenen naam; zie De Driewegen
pand ID 0268100000038512
wijk 34 Lankforst
Huize Duckenburg, Huize Dukenburg, tot landhuis verbouwde gedeelte van de orangerie van het landgoed Duckenburg, Lankforst 5101 Nijmegen, gemeentelijk monument
zie Duckenburg¹, Lankforst, Orangeriepad
"Van een vroeger kasteel moet er ergens een teekening bestaan. Maar waar? In 1852 schreef P.N. (Paul Nijhoff?) in 'De Navorscher,' bl. 93, dat hij »tijdelijk in zijn bezit had een teekening van den Dukenburg, in 1619 naar een veel oudere afbeelding vervaardigd.” Dat schijnt dus een voorstelling geweest te zijn van het in 1585 verbrande huis. Eenige jaren geleden zijn door mij, op verzoek van den heer baron Snouckaert van Schauburg, pogingen aangewend om deze teekening op te sporen, doch het is mij niet mogen gelukken haar te vinden." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 82)
Op de tekening die Van Schevichaven niet kon vinden, staat 'Dúkkenbúrg bij Dieten 1619 getekent naer een ouder tekening van / Bernard van Welderen, burghgraef van Nijmeghen'. Het betreft een afbeelding van het slot Dukkenburg bij Dieden in 1619 die vervaardigd is door Jacobus Stellingwerff (1667-1727).* Dieden was vanouds een zelfstandige heerlijkheid die deel uitmaakte van het Land van Maas en Waal dat bij Gelre behoorde. In 1875 werd het kasteel in Dieden afgebroken. De woonplaats Dieden ligt sinds 2003 in de gemeente Oss.
Eemnes
Verschillende bronnen maken melding van Huize Duckenburg (vanaf 1776: Eemlust) in Eemnes. Josina Jacoba Akersloot (1700-1745), de weduwe van Willem van Schuylenburch (1704-1733), overleed op 2 september 1745 op Huize Duckenburg in Eemnes. Haar eerste echtgenoot met wie zij in 1729 trouwde, was een zoon van Adriaan van Schuylenburch (1674-1741), heer van Duckenburg (1707-1736).
verdwenen naam; zie Hunnerberg²
verdwenen naam; zie Kelfkenshof en Beek
verdwenen naam; zie Leliëndaal
verdwenen naam; zie Somerchem
verdwenen naam; zie Oranjestein
zie De Winkelsteeg
verdwenen naam; zie Witte Poort
verdwenen naam; zie Hoofddijk
openbare ruimte ID 0268300000001173
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 20 december 1960: Hulkesteinstraat
ptt post 1978: hulkesteinstr
"Hulkesteinstraat
Hulckesteyn, ook wel het Toorenhuis genaamd. adellijk huis op de Veluwe in de stad Nijkerk achter de kerk. Dit huis gesticht door het geslacht der Pannekoeken werd naar de stichters ook somtijds Pannekoekshuis genoemd." (Hendriks 1987)
zie www.kasteleninnederland.nl
"NIJKERK - Het verzonken kasteel Hulckesteijn bij Nijkerk is te zien op het computerprogramma Google Earth. Dat heeft een amateurarcheoloog uit Middelburg ontdekt.
Historici zoeken al tientallen jaren naar het kasteel dat in het water bij Nijkerk ligt. Via de satellietfoto's van Google Earth zijn volgens de archeoloog duidelijk de contouren zichtbaar van een gebouw in het water.
Kasteel Hulckesteijn diende in de vijftiende eeuw voornamelijk als wachttoren om eventuele aanvallen vanuit Utrecht tegen te houden." (Omroep Gelderland, 5 maart 2007)
Arnhem
De Hulkesteinseweg in Arnhem is genoemd naar de buitenplaats Hulkestein.*
"Het Huis Hulkestein (Hulckesteijn) was een versterkt voorraad- en woonhuis of 'spijcker', aan de Rijn ten westen van Arnhem. Het werd voor 1533 door hertog Karel van Gelre gebouwd. De buitenplaats werd verwoest door de oorlogshandelingen rond de slag om Arnhem in september 1944." (nl.wikipedia.org)
zie Kastelenbuurt
"Groep woningen aan den Groesbeekschedwarsweg, gebouwd door de in 1892 opgerichte vereeniging 'Hulpbetoon'. De woningen zijn in 1923 door de Woningvereeniging 'Nijmegen' overgenomen." (Teunissen 1933)
Op 11 april 1891 werd door de Vereeniging 'Hulpbetoon' het bouwen van zeven aaneengesloten dubbele arbeiderswoningen van architect J.J. Weve aanbesteed. De vereniging werd in of omstreeks 1885 opgericht. De woningen hebben plaats gemaakt voor een complex van 50 etagewoningen (bouwjaar 1985) op de hoek van de Fort Kijk in de Potstraat.
verdwenen naam; zie Groesbeeksedwarsweg
openbare ruimte ID 0268300000001174
wijk 23 Heseveld
Besluit B&W d.d. 17 augustus 1950: Hulststraat
ptt post 1978: hulststr
hulst (Ilex aquifolium), altijd groene heester met rode bessen
zie Jerusalem
zie Hulzen
Van Suchtelen & Hollandt 1755: Hulsen
De Witte 1756: Hülsen
Hattinga 1757: Hulsen
kadastrale gemeente Hatert, Sectie F (1822): De Hulzen, Hulzen
Van der Aa 1844: HULSEN of HULZEN
Adresboek 1892: Hatert hulsen
Teunissen 1933: Hulzen
"Landgoed onder Hatert, (Zie blz 6 e.v. en 82 e.v. van 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang' 1912). Het huis Hulzen werd in 1887 gesloopt." (Teunissen 1933)
"HULSEN of HULZEN, buit. in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland, distr., arr., kant., gem. en ¾ u. Z. van Nijmegen, ¼ u N. van HATERT, waartoe het behoort.
In ouden tijd was zeker geslacht, hetwelk den naam VAN HULSEN droeg, in het bezit van dit goed, en we tot het midden der vijftiende eeuw, als wanneer het geheel uit dat geslacht is geraakt, gelijk blijkt uit eenen oorspronkelijken breif, verleden voor Regter en Schepenen van Nijmegen des Vrydagchs nha Onser Lieven Vrouwedach Visitationis 1454 (...)." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 902)
Volgens Gorissen (1959) zijn de graven Lodewijk en Hendrik van Nassau in 1574 na de slag op de Mookerheide mogelijk in huis Hulzen aan hun verwondingen overleden.
zie Mookerheide
"In het jaar 1794, gedurende liet beleg van Nijmegen, heeft het hoofdkwartier van het Fransche Leger zich op het huis HULSEN gevestigd, en hij die gelegenheid hebben de wandeldreven en andere bepootingen, rondom dit huis gelegen, veel geleden. Nogtans is deze plaats, om haar schoon boomgewas, ook tegenwoordig nog, zienswaardig, waarbij de ongemeen sterke vegetatie of groeijing dier boomen eene bijzondere opmerking verdient, daar er beuken en eiken gevonden worden, welke men zoude aanzien eenen honderdjarigen ouderdom bereikt te hebben, terwijl zij, naar men verzekert, die van veertig niet te boven gaan. De grond is rondom van grachten en met smaak aangelegde vijvers omgeven, welke, door verschillend boomgewas belommerd en hier en daar met vreemde heesters omzet de fraaiste partijen vormen. De daartoe behoorende gronden beslaan eene oppervlakte van 159 bund." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 903)
"Hulzenseweg
Naar het landgoed Hulzen onder Hatert. Hulzen was de naam der streek waarin het goed lag: Bosschen in 'Hulsene' worden genoemd in 1274 (Sloet, Oorkb. No. 674). Wanneer het huis Hulzen gebouwd werd is niet bekend. Het landgoed bleef in het bezit van het geslacht Van Hulzen tot het midden der 15e eeuw. Door gedeeltelijke verkoop en ten gevolge van het huwelijk van Hadewich van Hulzen met Willem van Bronckhorst, kwam het geheel nu in het bezit van laatstgenoemde familie.
Het landgoed bleef in het bezit van het geslacht Bronckhorst tot 1681, toen werd het op 14 juni verkocht aan Jacob de Beyer, burgemeester van Nijmegen." (Hendriks 1987)
"Hulzen bleef in het bezit der van Brockhorsten tot 1681, als wanneer de drie dochters van wijlen Willem van Bronckhorst tot Hulzen en den Alden Avezaath, het goed verkochten aan Jacob de Beyer. Toen diens kleinzoon Mr. Leonard de Beyer, in 1792, een hypotheek nam op de bezitting, werd zij beschreven als: het adellijk huis Hulsen met zijn cingels, graften, plantage, recht van inscharing in het Hatertsche voor- en achterbroek; benevens vier daarbij gehoorende bouwhoeven, konijnenwrang of zoogenaamd Jonkerenbosch, enz., groot 145 morgen, onder Hatert, palende N.-W. aan den Dukenburg, Z.-O. aan de Hatertsche gemeente en de Winkelsteeg, N.-O. aan de heide; vrij allodiaal erf en goed, hem aanbedeeld uit den ouderlijken boedel, uit kracht van huwelijksvoorwaarden. Meer gedetailleerd is de opgave van 1798 toen er een tweede hypotheek genomen werd. Dan luidt het dat het goed 40 morgen groot is, het Jonkerenbosch 53½; dat er bij behoorden hakhout en dennenbosch langs de heide, groot 12 morgen; de bouwhof de Pas, 11 morgen 4 hont; een bouwhof daarnaast, groot 13 morgen, met nog 11 morgen 5 hont; de bouwhof de Altena, groot 15 morgen." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 83)
"Hulzen bleef eigendom der Beyers tot 1800, toen het door koop overging aan de Mauritz de Bruyn. De dochters van Mauritz de Bruyn Jr. verkochtten Hulzen omstreeks 1880 aan een vennootschap. Daarmede was het vonnis van het oude landgoed geveld. Het grootste gedeelte van het houtgewas viel, en het huis werd afgebroken. (uit het Journaal van Mr. Justinus De Beyer)" (Hendriks 1987)
De Hulsen
De nieuwbouw van het Labrehuis (bouwjaar 1967) kreeg de naam De Hulsen (met s) en is gevestigd op het adres
Nieuwe Dukenburgseweg 15 Nijmegen. De Hulsen is ondergebracht bij Iriszorg.*
verdwenen naam; zie Het Broek (Hatert), Huis Hatert, Jonkerbos, Uilenbosje²
verdwenen naam; zie Hulzenselaan
De Witte 1756: Weg op Hülsen
Teunissen 1933: Hulzenschelaan
"Een gedeelte van dezen weg bij het landgoed Hulzen is ingevolge R. van 18 November 1931 door de gemeente overgenomen van dan Heer P.T.H.M. Dobbelmann" (Teunissen 1933)
In het Verslag van de Handelingen van de Raad der Gemeente Nijmegen 1931 (pp. 822-824) is sprake van overname van de 'Hulzensche oprijlaan'. Ondanks de bestemming openbare weg stelt de gemeenteraad geen straatnaam vast.
Het eerste deel van de laan vanaf de Weg door Jonkerbos tot de Lijkweg (Tarweweg) is verdwenen; op de plaats van het laatste deel ligt nu de Hulzenseweg.
verdwenen naam; zie Hulzen, Hulzenseweg
openbare ruimte ID 0268300000001175
wijk 12 Goffert
Raadsbesluit d.d. 24 september 1958: Hulzenseweg (per 24 oktober 1958)
Raadsbesluit d.d. 3 augustus 1960: Hulzenseweg
ptt post 1978: hulzensewg
"Naar het landgoed Hulzen onder Hatert. (...)" (Hendriks 1987)
De Hulzenseweg loopt van de Tarweweg naar de Winkelsteegseweg en is een overblijfsel van de oprijlaan die vanaf de Weg door Jonkerbos naar het landgoed Hulzen liep.
zie Bedrijventerrein Winkelsteeg, Hulzen, Hulzenselaan
zie Hundisburg
"Vervallen naam. Zie Groote Markt en St. Stevenskerkhof." (Teunissen 1933)
zie Hundisburg
Teunissen 1933: Hundisborch
verdwenen naam; zie Grote Markt, St. Stevenskerkhof, Hunnerberg²
zie Hunnerberg¹, Hunnerberg²
openbare ruimte ID 0268300000001560 (administratief gebied)
CBS-code BU02680205 (was: BU02680005)
wijk 05
Volkstelling 1947: buurten 06 Museumkwartier, 08 Kopse Hof
Woningtelling 1956: buurt 06 Museumkwartier en Ooysche Schependom (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 05 Hunnerberg (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 05 Hunnerberg (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Hunnerberg
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Hunnerberg (per 1 januari 2007)
Hunnerberg, wijk in het stadsdeel
Nijmegen-Oost met onder meer
Kopse Hof en
Romeinse Veldherenbuurt
"terrein ten oosten van de oude weg naar Ubbergen, ten zuidwesten van het voormalige fort Sterreschans" (Hendriks 1987)
Hunnerberg is bij de Volkstelling 1960 ontstaan uit de opsplitsing van de buurten Museumkwartier, Kopse Hof en Ooyse schependom uit 1947 die bij de Woningtelling 1956 waren samengevoegd. De nieuwe grens tussen Hunnerberg en Ooysche Schependom ligt bij de Nieuwe Ubbergseweg.
zie kroniek 2018
zie wijken
Kiers 1751²: Hunnerbergh
kadastrale gemeente Hatert, Sectie A: de Hunnerberg (1822)
Van der Aa 1844: HUNERBERG, HUNNERBERG
Van der Aa 1846: Hunner- of Hoederberg
Adresboek 1892: Hatert hunnerberg
| - | "HUNERBERG, bij verbastering veelal de HOENDERBERG geheeten, een der vijf heuvelen, waarop de stad Nijmegen, prov. Gelderland, gebouwd is. Het is eigenlijk de uiterste punt van eene kleine, uit de Pruissische prov. Rijnland voortkomende, heuvelketen, welke hier ten einde loopt." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 946); |
| - | "HUNNERBERG, een der heuvels, waarop de stad Nijmegen, prov. Gelderland, gebouwd is. Zie dat woord." (Van der Aa 1844, deel 5, p. 949). |
In het achtste deel uit 1846 wordt deze heuvel de 'Hunner- of Hoederberg' genoemd (bron: Van der Aa 1846, deel 8, p. 216).
"De naam van dezen berg zoude, volgens sommigen, zijnen oorsprong zijn verschuldigd aan de Hunnen, welke omtrent het jaar 366, onder Keizer Gratianus, herwaarts zouden zijn gekomen; doch, volgens de meening van den oudheidkundigen J. in de Betouw, zou de eigenlijke naam des bergs Hunenberg moeten zijn, en aan de aloude begraafplaatsen, hunen genaamd, welke op denzelven in menigte gevonden zijn, behooren toegeschreven te worden." (Ten Hoet 1826, p. 32)
"Eeuwen lang heette deze localiteit Hoenderberg, de aangrenzende poort Hoenderpoort. Op advies van Ds. B. ter Haar werd dit, ik weet niet op welke gronden, veranderd in Hunnerberg, -poort, -park." (Graadt van Roggen 1907, p. 35, voetnoot 18)
zie de Hunnerberg, Hunnerberg², Hunnerpark, Hunnerpoort
Adresboek 1892: Hatert hunnerberg
De huizen hadden in het ADRESBOEK van Nijmegen en het Schependom (Adresboek 1892) een wijkgebonden huisnummer (Wijk G, nummer 419 t/m 423) met uitzondering van de in 1888 gebouwde Villa Hunerberg (Villa Hunnerberg).
zie kroniek 1892
villa
Het pand op de hoek van de
Batavierenweg en de
Beatrixstraat dat gebouwd is voor de vaststelling van de straatnamen op 22 februari 1896, heeft verschillende namen en adressen gehad:
| - | vanaf 1888 | : | Villa Hunerberg (Villa Hunnerberg), Hunnerberg 1 |
| - | vanaf 1897 | : | Villa Sido, Barbarossastraat 1 |
| - | vanaf 1899 | : | Huize Hundisburg (villa Hundisburg), Barbarossastraat 60 |
| - | vanaf 1932 | : | Hotel Hundisburg, Beatrixstraat 1 (Batavierenweg ongenummerd) |
De naam Villa Sido was afgeleid van de voornamen van Simon Rijnbende (1865-1899) en zijn echtgenote Theodora Carolina Sara Susanna Rijnbende (1863-1938). In de periode 1899-1920 werd Huize Hundisburg bewoond door A.B.A. Quack. Op 14 april 1942 is het adres (tijdelijk) gewijzigd in Hugo de Grootstraat 1 rood.* Bij de bevrijding van Nijmegen in september 1944 is het pand door oorlogshandelingen verwoest.
zie Hunnerberg¹, Hundisburg, Hunnerpark, Quackplein
openbare ruimte ID 0268300000001176 (terrein)
wijk 01 Stadscentrum
intern beraad 1884: Hunnerpark
Raadsbesluit d.d. 22 maart 1884: Hunnerpark
Nijmegen 1900: Hunerpark
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hunnerpark
Besluit B&W d.d. 31 maart 1936: Hunnerpark
Raadsbesluit d.d. 24 januari 2007: Panorama Hunnerberg (gedeelte)
"Dit park, oorspronkelijk bestemd voor villa-park, kwam in den zomer van 1884 gereed en is genoemd naar den Hunnerberg waarop het is aangelegd. Deze 'berg' heette vroeger Hoenderberg. Vele vindplaatsen van Romeinsche oudheden in Duitschland dragen soortgelijke namen, (Hühnerberg, Hühnerstein enz.)." (Teunissen 1933)
In de beschrijving van de historische straatnaam Huneschans in Veenendaal, Straat in Straat staat een andere verklaring:
"Nederland kende in vroegere eeuwen een aantal verdedigingswerken, die de naam Hunne(n)schans of Hune(n)schans droegen. Ze lagen bijvoorbeeld bij Nijmegen (waaraan het huidige Hunnerpark de naam dankt), bij Heveadorp (gem. Renkum) en bij het Uddelermeer bij Uddel. De beide laatsten bestaan nog." (Will 2000)
villapark
De naam Hunnerpark werd ook gebruikt voor het geplande villapark dat zich uitstrekte van het park tot
Vrouwendaal. De eerste villa had het adres
Hunnerberg 1.
zie Hunnerberg², Vrouwendaal
"Het park, dat tengevolge van den bouw van een brug voor gewoon verkeer over de rivier de Waal belangrijke veranderingen moet ondergaan, is aangelegd naar plannen van den Leuvensche tuinarchitect Lieven Rosseels." (Teunissen 1933)
"Deze naam is thans gegeven aan het in 1935-1936 naar de plannen van den tuinarchitect K.C. van Nes aangelegd park, dat is gelegen tusschen den Voerweg, de St. Jorisstraat, het Keizer Lodewijkplein, de Graadt van Roggenstraat, den Batavierenweg en den Ubbergscheweg." (Dienstarchief G.A.N., nr. 194:16)
Op grond van het besluit van B&W d.d. 31 maart 1936 maakte het na de Tweede Wereldoorlog verdwenen gedeelte ten oosten van het Keizer Lodewijkplein (Keizer Traianusplein) nog deel uit van het Hunnerpark. Op 24 januari 2007 werd de geldende naam deels ingetrokken.
zie Belvedère, Lange Jan, Panorama Hunnerberg
Wijk A (1812)
Isaac van Geelkercken 1639: Hoenderpoort
Blaeu 1649: Hoender poort
Nicloaes van Geelkercken 1653: Hoender poort
Feltman 1669: 2 Hònder poort
Kiers 17511,2: Hunner Poort
Hollandt & Van Suchtelen 1752: Hoender Poort
De Witte 1756: Hoender Poort
Van Suchtelen 1779: Hunner Poort
Nijmegen 1812: Hunnerpoort, Buiten de Hunnerpoort
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Hunnerpoort
Teunissen 1933: Hoenderpoort (Ooypoort)
"De Hunnerpoort, naar den kant van Ubbergen en Beek, over welke dorpen thans ook de steenweg naar Kleef loopt. Zij wordt in de wandeling de Hoenderpoort geheeten en heeft haren naam van den naastgelegen Hunnerberg; zij is na de uitlegging der stad daargesteld en in 1825 vernieuwd." (Buurman 1829, p. 20)
"Gebouwd in de 15e eeuw; gesloopt in 1882." (Teunissen 1933)
"Rond 1500 kreeg in plaats van de oude benaming Ooipoort het sindsdien gebruikelijke Hoenderpoort (Hoenrep., porta gallinacea) de overhand." (Gorissen 1956, p. 147)
"De poort stond nabij de huidige oprit van de Waalbrug, ongeveer 50 meter noordelijk van de Belvédère." (www.noviomagus.nl)
"De naam Hunnerpoort verwijst mogelijk naar de Hunnen, die rond 360 op hun strooptochten ook Nijmegen zouden hebben aangedaan. De poort werd gebouwd tussen 1461 en 1466. (...) De Hunnerpoort werd in 1672 bij de belegering van de Fransen verwoest, vervolgens sober herbouwd en uiteindelijk als laatste van de Nijmeegse poorten afgebroken in 1882." (www.mijngelderland.nl)
zie www.noviomagus.nl
zie poorten
intern beraad 1884: Hunnerweg
Raadsbesluit d.d. 22 maart 1884: Hunnerweg
Nijmegen 1900: Hunerweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Hunnerweg
Besluit B&W d.d. 31 maart 1936: intrekking (niet vermeld)
In 1884 kreeg de 'De bergweg naar de v/m Hunnerpoort' de naam Hunnerweg. De weg lag evenwijdig aan de Oude Ubbergseweg in het deel van het Hunnerpark dat in 1936 moest wijken voor de Waalbrug. In het besluit van B&W d.d. 31 maart 1936 wordt de Hunnerweg niet expliciet genoemd.
verdwenen naam; zie Hunnerpark, Hunnerpoort
verdwenen naam; zie Hoofddijk
openbare ruimte ID 0268300000001177
wijk 05 Hunnerberg
Raadsbesluit d.d. 6 juni 1891: Sterrenschansweg
Raadsbesluit d.d. 9 september 1899: Huijgensweg
Nijmegen 1900: Huigensweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Huygensweg
ptt post 1978: huygenswg
Constantijn Huygens ('s-Gravenhage 4 september 1596 – 's-Gravenhage 26 maart 1687), dichter, diplomaat, geleerde en componist; zie www.biografischportaal.nl
"Als dichter schreef hij vele Latijnsche, Nederlandsche en Fransche verzen; als staatsman werd hij meermalen met belangrijke zendingen naar het buitenland belast. In 1623 werd hij secretaris van Prins Frederik Hendrik. Hij bleef sindsdien tot zijn dood in dienst van het Huis van Oranje.
De weg maakte vroeger deel uit van den Sterreschansweg." (Teunissen 1933)
zie Sterreschansweg
"Constantijn Huygens, heer van Zuylichem (1596-1687), zoon van patricische ouders, in hofleven opgevoed, vroeg taalkundig en muzikaal ontwikkeld, Nederlands diplomaat en dichter, was van 1625 tot zijn dood als secretaris in dienst van de Oranjes. In 1627 trouwde hij met zijn nicht Suzanna van Baerle, die hem in 1637 reeds ontviel. Zijn 5 kinderen (onder wie Christiaan en Constantijn Jr.) kregen een even goede opvoeding als hun vader had gehad.
Hij leefde op het laatst op zijn buiten 'Hofwijck' te 's-Gravenhage, een door hem zelf ontworpen landgoed, thans ingericht als Huygens-museum.
Zijn voornaamste werken zijn: Korenbloemen (verzamelde gedichten), w.o.: Voorhout, Costelick Mal, Zeestraat, Hofwijck. In 1651 ontstond zijn enige grote toneelstuk 'Trijntje Cornelis' (verschenen in 1657). Belangrijk is zijn verhandeling over 'Ghebruyck of onghebruyck van 't Orgel in de kerken der vereenigde Nederlanden' (1641).
Het latijnse opschrift op de westelijke balustrade van het Valkhof, 'Hic stetit hic frendens aquilas hic lumine torvo Claudius uitrices vidit adesse manus' is ook uit Constantijn Huygen's welversneden pen gevloeid als onderdeel van een groot gedicht geschreven op 10 december 1646, kort na een bezoek aan Nijmegen en verzonden per brief op 29 december d.a.v. aan zijn vriend Smetius Sr." (Hendriks 1987)
zie Smetiusstraat, Valkhof¹
Zijn zoon Christiaan Huygens (1629-1695), wis- en natuurkundige, was een van de beroemdste en invloedrijkste wetenschappers van de zeventiende eeuw.*
De Huygensweg ligt niet in de Dichtersbuurt.
zie volgende pagina
